Poprzednia Parsza zako?czy?a si? wersetem:
? Izrael zamieszka? w Egipcie, w kraju Goszen. Wzi?li go sobie na w?asno??, a ?e byli p?odni, bardzo si? rozmno?yli. ? (Bereszit 47:27)
Parsza na ten tydzie? rozpoczyna si? tymi s?owami:
?Jakub, prze?ywszy w Egipcie siedemna?cie lat, doczeka? si? sto czterdziestego si?dmego roku ?ycia. A gdy zbli?a?a si? ?mier? Izraela, kaza? wezwa? swego syna J?zefa? Izrael opad? na wezg?owie swego ?o?a.? (47:28-31)
Co zwraca nasz? uwag? w tym wersecie to u?ycie dw?ch alternatywnych imion: raz Jakub, a raz Izrael. Dlaczego Tora zamiennie wspomina jedno lub drugi? imi??
Rabin Klonimus Kalman wyja?nia: ?Jakub to imi?, kt?re nosi? Jakub znajduj?c si? na ni?szym poziomie swej duszy, Izrael ? na wy?szym.? Znaczeniem imienia Jakub (hebr: Jakow) jest ma?o?? i marno??. ?r?d?em tego znaczenia s? okoliczno?ci urodzenia Jakuba: ?Zaraz potem ukaza? si? brat jego, trzymaj?cy Ezawa za pi?t?; dano mu przeto imi? Jakub.? (25:26), natomiast imi? Izrael wskazuje na wielko?? i si??, poniewa? tak scharakteryzowa? go anio?: ?Odt?d nie b?dziesz si? zwa? Jakub, lecz Izrael, bo walczy?e? z Bogiem i z lud?mi, i zwyci??y?e?.? (32:29)
Dusza ludzka sk?ada si? z pi?ciu ?cz??ci?. Wszystkie cz??ci zawieraj? si? w duszy jako potencja?, jednak nie wszystkie zostan? zaktualizowane. Najni?sz? z cz??ci jest cz??ci duszy, znana jako ? nefesz? – ?dusza witalna?, jest ona niezb?dna do ?ycia, prze?ycia. Cz?owiek otrzymuje ow? ?dusz?? w czasie ?ycia p?odowego, od rodzic?w. Zwierz?ta r?wnie? posiadaj? ow? dusz?. Powy?ej usytuowana jest dusza zwana ?ruach? (duch), kt?ra wyposa?a w takie umiej?tno?ci jak umiej?tno?? my?lenia na podstawowym poziomie i mowa, charakteryzuj?ce ka?dego cz?owieka, a tak?e emocje. Wy?sze zdolno?ci umys?owe sk?adaj?ce si? na inteligencj?, a tak?e umo?liwiaj?ce modlenie si?, s? w?a?ciwo?ciami trzeciej, wy?szej duszy, zwanej ?neszama?. Ponad nimi sytuuj? si? dusze zwane: ?chaja? i ?jehida? (jedno??), b?d?ce atrybutami bosko?ci, ?odzwierciedleniem Boga?, czym?, co Haszem ?wdra?a? w cz?owieka. Te dwie ostatnie cz??ci duszy, aktualizuj? si? jedynie u? tych ludzi, d???cych do odkrycia istoty swego istnienia. Owe dusze nie przys?uguj? ka?demu automatycznie, dusze te uzyskuje si? w procesie rozwoju.
Imi? ?Jakow? nadane mu przez rodzic?w, obdarzy?o go podstawowymi duszami – ?nefesz? i ?ruach?. Imi? Izrael, wyposa?y?o go w takie w?a?ciwo?ci, dzi?ki kt?rym zdoby? dusze ?chaja? i ?jehida?. Imi? to otrzyma? od anio?a, po stoczeniu z nim walki do ?witu.
Kiedy Jakub aktualizuje swe ?ni?sze? zdolno?ci, nazywany jest Jakubem, kiedy aktualizuje swe ?wy?sze? zdolno?ci ? nazywany jest Izraelem. Tora u?ywa wi?c r??nych imion, w zale?no?ci od sytuacji i aktualnego stanu jego duszy. Kiedy? Jakub ? Izrael wykonuje prostsze zadania, wymieniany jest w Torze jako Jakub, a kiedy zadania na wy?szym poziomie ? jako Izrael.
W wersecie: ?A gdy zbli?a?a si? ?mier? Izraela…?, wspomniany jest Izrael. Dlaczego umiera Izrael a nie Jakub?
Rabin Klonimus Kalman odpowiada na to pytanie histori? z Talmudu, opowiadaj?c? o spotkaniu Rabina Nachmana z Rabinem Icchakiem:
??Po zako?czeniu ws?lnego posi?ku doda?: ?Tak powiedzia? R. Johanan: Jakub, nasz patriarcha, nie jest martwy. R. Nahman sprzeciwi? si?: Czy? na marne by?o op?akiwanie go, balsamowanie i z?o?enie do grobu? R. Johanan odpowiedzia?: Wnioskuj? to z werset?w Tory, gdy? napisane jest? Ty si? jednak nie b?j,? s?ugo m?j Jakubie – wyrocznia Pana – i nie l?kaj si?, Izraelu, bo Ja ci? wybawi? z dalekiej ziemi, twoje potomstwo z kraju jego wygnania.? (Ksi?ga Jeremiasza 30:10). Werset por?wnuje jego [Jakuba] do nasienia [Izraela] i dlatego te?, tak jak ?yje potomostwo Izraela, tak i on jest ?ywy.? (Taanit 5b).
Wiemy teraz, dlaczego to Izrael, a nie Jakub, umiera w naszej Parszy. Jakub jest bowiem nosicielem ?ydowskich ?nefesz? i ?ruach? i owe dusze przekazuje z pokolenia na pokolenie, ow? podstawow? egzystencj? ?yd?w. To w?asnie oznacza analogia Rabina Icchaka: ?tak jak ?yje potomostwo Izraela, tak i on jest ?ywy.? Tak d?ugo jak potomkowie Jakuba ?yj?, tak d?ugo istnie? b?d? ?ydowskie ?nefesz? i ?ruach?. Istnienie wy?szych cz??ci duszy ? neszama, chaja i jehida- zale?y od ka?dego ?yda z osobna. Nie s? one bowiem ?dziedziczone?, jak napisane jest w Awot: ?Przystosuj si? do studiowania Tory, gdy? nie jest to rzecz dziedziczna.? (Miszna Awot 2:12).