W synagodze ?Ahawat Raim? przy ulicy J?zefa 22 w Krakowie ?y? w pewnych czasach jeden ?magid, tj.? rabin Dawid Tawel Jafe. Kiedy zmar? rabin miasta, rabin Akiwa Kornicer, rabin Jafe stworzy? wyj?tkow? mow? pochwaln? na cze?? zmar?ego,? a tak?e dla upami?tnienia swego wspania?ego te?cia ? rabina Szimona Sofera.
Mowa ta, o poka?nej d?ugo?ci, zamieszczona zosta?a w ksi??ce pod tytu?em: ?Waikronen Dawid? (Dawid za?piewa? ?a?obn? pie???), opublikowanej w tym samym roku (1892).? Ukaza?a si? ona dzi?ki drukowi w s?ynnej drukarni Josefa Fiszera z Grodzkiej 62.
Jak nakazywa? zwyczaj owych czas?w, pochwalna mowa zawiera?a nie tylko wyszczeg?lnienie cn?t i zalet zmar?ego, ale by?a tak?e, a nawet przede wszystkim, lekcj? etyki, przypomnieniem nakaz?w moralnych obowi?zuj?cych nar?d Izraela.
Jednym z wielu zda? sk?adaj?cych si? na mow? rabina Jafe by? ten oto fragment:
W parszy Weatchanan powiedziano:
B?dziecie tam s?u?yli bogom obcym: dzie?om r?k ludzkich z drzewa i z kamienia? Wtedy b?dziecie szukali Pana, Boga waszego, i znajdziecie Go, je?eli b?dziecie do Niego d??yli z ca?ego serca i z ca?ej duszy. (Dwarim 4:28-29)
Uk?ad s??w w pasuku nie jest odpowiedni ?twierdzi rabin Jafe ? powinny one zosta? zapisane w ten spos?b: Wtedy b?dziecie szukali Pana, Boga waszego, z ca?ego serca i z ca?ej duszy ? i znajdziecie Go?. Jedynie szukaj?c Haszem ca?ym sercem i ca?? dusz? mo?liwe jest znale?? Go, dlaczego wi?c Tora ustawia s?owa inaczej i zapisuje ?z ca?ego serca i z ca?ej duszy? po s?owie ?znajdziecie??
Na czym polega owo ?znalezienie?? Przecie? w znaczeniu ?znalezienia? znajduje si? co? przypadkowego, nieintencjonalnego, nie b?d?cego wynikiem celowych poszukiwa?. Jak pisze Gemara: ?Trzy rzeczy przychodz? nieoczekiwanie ? Mesjasz, co? znalezionego i skorpion?. (Talmud Bawli, Sanhedryn 97a)
Odpowiadaj?c, rabin Dawid Jafe przedstawia ?hidusz? tj. nowe spojrzenie na spraw?:
Tora uczy nas w ten spos?b, ?e kiedy lud Izraela zejdzie bardzo nisko, na poziom ba?wochwalc?w: ?B?dziecie tam s?u?yli bogom obcym: dzie?om r?k ludzkich z drzewa i z kamienia??; kiedy kontakt z Najwy?szym wyda si? ca?kowicie zerwany i kiedy na horyzoncie nie b?dzie wida? prawie ?adnej nadziei, wtedy w?a?nie zostanie odnaleziona droga tszuwy, powrotu do Najwy?szego.
I nawet, je?li tszuwa ta nie jest wykonywana ca?ym sercem, kiedy istotnie lud Izraela znajduje si? w sytuacji wielkiego upadku, wtedy poszukiwania Haszem ?z ca?ego serca i ca?ej duszy? zostan? zrealizowane przez samego Najwy?szego.
Zrozumia?e jest teraz, dlaczego pasuje tu s?owo ?mecija? (znalezienie), podobnie jak cokolwiek, co by?o ca?kiem zapomniane, tak wtedy kiedy Bnei Izrael zapominaj? Haszem, musz? znale?? Go ?od nowa?, tak jakby przypadkowo.
Powy?sza idea oparta jest na s?owach naszych m?drc?w:
?Kto?, kto przyjdzie si? oczy?ci?, otrzyma pomoc?. (Talmud Bawli, Szabat 104a).
Lub w j?zyku midrasza:
??Otw?rz mi, siostro moja, przyjaci??ko moja ? powiedzia? Najwy?szy do ludu Izraela ? Otw?rz mi ma?e wej?cie jak czubek ig?y, a ja otworz? je dla ciebie jak wej?cie do holu?.