Jednym z najpi?kniejszych sn?w, jakie kiedykolwiek wy?ni? cz?owiek, by? sen Jakowa, w czasie gdy opu?ci? on dom swojego ojca ? zbiegaj?c stamt?d ? do Haranu.
Ju? w biblijnej przesz?o?ci, sen wzbudza? postawy szacunku, wraz z podejrzliwo?ci? a nawet, otwartym zastrze?eniem.
Ta ambiwalencja dzieli Talmud i ma kontynuacj? w naszych czasach. Istnieje niezgodno?? pomi?dzy tymi, kt?rzy sen postrzegaj? jako ewentualno?? transcendentnego do?wiadczenia a tymi, kt?rzy uwa?aj? sen za naturalne zjawisko, kt?re nie wykracza poza psyche osoby ?ni?cej.
Innymi s?owy, sen to symbol, kt?ry fascynuje, porusza i domaga si? interpretacji.
Koncept snu, jaki istnieje w judaizmie r??ni si? od tego jaki obowi?zuje we wsp??czesnym ?wiecie. Rabin Kuk odwo?uj? si? do snu i jego donios?ego znaczenia jako ?przezwyci??ania rzeczywisto?ci i dost?pu do najbardziej intymnej realno?ci danej osoby.
Inni, staraj? si? definiowa? sen jako ?zestaw do?wiadcze??, pojawiaj?cy si?, kiedy kto? ?ni i kt?ry zostaje zapami?tany po przebudzeniu. Jednak do?wiadczenia te odczuwane sa jako rzeczywiste w czasie gdy o nich ?nimy.
Erich Fromm podkre?la rozw?j koncepcji m?wi?cej o tym, czym jest sen. Podkre?la wa?no?? snu dla rozumienia nie?wiadomego ?ycia.
W wa?nej ksi??ce, ?Interpretacji sn?w?, Freud wyja?nia, ?e sen jest niczym wi?cej, ni? sposobem na wyra?enie r??norodnych pragnie?.
Sen o drabinie otwiera zapocz?tkowuje proces wnoszenia si? przez Jakowa. Szczeble wskazuj? na drog? do ?wy?yn?. Drabina jest r?wnie? symbolem nieprzerwanej komunikacji pomi?dzy cz?owiekiem a Stw?rc?.
Jego anio?y (w j?zyku hebrajskim oznacza to r?wnie? emisariuszy), chodz? w g?r? i d?? obja?niaj?c? Boski plan.
Kiedy Jakow budzi si? i s?yszy Bosk? obietnic?, przywo?uje miejsce Bet E-l, poniewa? dla niego syanowi on ?B-?y dom i drzwi do nieba?.
Jest to pakt, bazuj?cy na podstawie obietnicy i za?o?eniu miejsca: Bet E-l.
Pakt ten obejmuje aktywn? obecno?? B-ga we ?nie i aktywn? odpowied? Jakowa, kiedy ten si? budzi.?Wznios?e i ziemskie jednoczy si? poprzez obraz drabiny.
Jakow deklaruje, ?e nie wiedzia?, ?e B-g by? tam i przez ropoznanie tego, ustala zasad? B-skiej Wszechobecno?ci. B-g jest w ka?dym miejscu, ale miejsce objawienia nie jest ju? nigdy zwyk?ym miejscem, staje si? Jego domem.
Ni?sza cz??? skali lokuje si? na ziemi, gdzie znajduje si? Jakow. Sen przechodzi z obrazu drabiny na skupienie na Obrazie B-ga i obietnicy. Obietnica podnosi Jakowa a porz?dek wers?w nawi?zuje do podniesienia od og?lnego do szczeg?lnego. Od szczeg?lnego uog?lnienia:??Ziemi?, na kt?rej k?adziesz si?, oddam tobie i twojemu potomstwu?, do??og?lnej doczesno?ci, kt?ra by?a ju? og?oszona:??twoje potmostwo b?dzie prochem ziemi?, do blisko?ci B-ga: ?Jestem tutaj z tob?…?.
Mo?liwe jest zrozumienie tego szczeg?lnego snu Jakowa tak?e z historycznej i psychologicznej perspektywy.
Sen Jakowa, sen o drabinie, jest syntez? ?ycia Abrahama i Izaaka, kt?re s? przeciwstawne w pewnym sensie, zgodnie z tym, co m?wi Tora o ich sposobie ?ycia, nawet, je?li nie jest bezpo?rednio wyra?one. Abraham wype?nia niebia?skie rozkazy, podczas gdy Izaak jest zwi?zany z ziemi? nie tylko fizycznie, ale te? sercem, co pokazuje jego mi?o?? do Ezawa. Oczywi?cie Abraham kroczy po ziemi zgodnie z niebia?skimi nakazami; r?wnie? Izaak, wi?zie?, akceptuje niebia?skie jarzmo. Jednak?e tylko w przypadku Jakowa te dwie rzeczy s? po??czone, zar?wno symbolicznie jak i w rzeczywisto?ci, w snach i czuwaniu.
Walka pomi?dzy postawow? istot? Abrahama i Izaaka wywo?uje drabin?, po kt?rej schodzi B-g, aby odpowiedzie? na utrapienia duszy. Jakow jest pob?ogos?awiony materialnym ?dobrobytem, wcze?niej posiada? tylko kij i sw?j pakunek i nie mia? niczego wi?cej, tylko kamie? pod swoj? g?ow?. Tak?e jego dziadek, Abraham, porzuci? dom ojca i sw?j kraj, ale nie dlatego, ?e ucieka?, ale poniewa? B?g nakaza? mu to uczyni?, nadaj?c mu cel tej wyprawy. Jaakow ucieka z ziemi, z Ziemi Obiecanej, bowiem boi si? swojego brata i odchodzi w nieznane. Jest pierwszym wygnanym.
Midrasz ukazuje historyczne wyt?umaczenie tego snu, kt?re wydaje si? bardzo aktualne i nowoczesne w w odniesieniu do naszych czas?w ?czas?w w kt?rych historyczny kontekst posiada tak du?e znaczenie: ?Rabin Szmuel i Bar Najman powiedzieli:??Mowa tu o w?adcach r??nych narod?w… B-g wyjawi? Jaakowowi, ?e w?adca Babilonii b?dzie rz?dzi? przez 70 lat, po czym upadnie; w?adca Persji b?dzie rz?dzi? przez 50 lat, po czym upadnie, w?adca Grecji b?dzie rz?dzi? przez 100 lat, po czym upadnie, a w?adca Rzymu b?dzie si? wznosi? bez upadku.?W tym momencie Jaakow wystraszy? si? i odpowiedzia??: ?ten nie upadnie?? a B-g rzek?: Ty si? jednak nie b?j,??s?ugo m?j Jakubie – wyrocznia Haszem -? (Ksi?ga Jeremiasza 30:10),??Cho?by? wzni?s? si? jak orze?,?i cho?by? nawet mi?dzy gwiazdami za?o?y? swoje gniazdo -?stamt?d Ja str?c? ciebie -?wyrocznia Haszem.? (Ksi?ga Abdiasza 1:4)
Zgodnie z interpretacj? Midrasza, sen o drabinie jest oczywist? reprezentacj? ludzko?ci, wznoszenia si? i upadku narod?w i ich kultur a? do ko?ca ostatniego pokolenia. Wyja?nienie Midrasza nie m?wi jedynie o Jaakowie, m??czy?nie, kt?rzy opu?ci? dom ojca, ale o Jaakowie-Izraelu, narodzie, kt?ry migruje poprzez ziemi? i jest prowadzony, pokolenie za pokoleniem, po?r?d wielkich narod?w.
Na owej drabinie ? b?d?cej czasem ?ka?de wzniesienie si? i upadek i ca?a konstrukcja, opieraj? si? na gruzach tych, kt?rzy byli przedtem. Jednak nie jest to proces niesko?czony: B-g jest na samym szczycie.
W ten spos?b biblijny sen osi?ga swe najg??bsze znaczenie: drabina umiejscowiona jest na ziemi a jej wierzcho?ek znajduje si? w niebie. B-g jest na g?rze, B-g Abrahama, Izaaka i ziemi. Drabina nie jest milcz?cym i abstrakcyjnym przedmiotem, ale jest ?ywa dzi?ki anio?om wst?puj?cym na g?r? i zst?puj?cym po niej w d??…
Obraz drabiny w ?nie Jaakowa ? przychodz?cy do niego w czasie jego wygnania ? wzmacnia w sercu Jakowa fundamentaln? ide?, m?wi?c? o tym, ?e ?ycie cz?owieka nie ma charakteru horyzontalnego, ale charakter wertykalny, maj?cy swoje upadki a tak?e niewidzialne, ale prawdziwe wzloty. Przypomina to Jakowowi, ?e oczekuj?ce na niego, w drodze domu Labana, walki, to duchowe wyzwania. Je?li b?dzie on w stanie je przezwyci??y?, zdob?dzie zas?ugi i stanie si? Jakowem.