O kt?rej godzinie nale?y zmawia? modlitw? Szacharit w szabatowy poranek?
Rabin Remu pisze w Szulchan Aruch (Orach Chaim, Chilchot Szabat, 281:1) ?
?Zwyczajem jest przychodzi? do synagogi w Szabat troch? p??niej?.
Dlatego te?, w Szabat modlimy si? troch? p??niej ni? w inne dni.
Dlaczego tak jest? Przyjrzyjmy si? temu.
Miszna Brura (paragraf 1), wymienia natychmiast dwie istotne uwagi, odno?nie stwierdzenia Remu: 1. Uwa?aj, by nie sp??ni? si? za bardzo, tak by nie min?? czas modlitwy, 2. Mowa jest tu o ?Tfila?, je?li jednak chodzi o ?Kriat Szma?, to Szma powinno by? wypowiedziane w czasie, i tak szybko jak jest to mo?liwe.
Na czym bazuje sw? opini? ReMa, wyrokuj?c i? modlitw? Szaharit zmawia si? p??niej w Szabat?
Chachamim ustalili godziny modlitw w zwi?zku z czasami sk?adania odpowiednich ofiar w ?wi?tyni. Modlitwa Szacharit ? zamiast porannej ofiary codziennej ustawicznej (Tamid szel szahar). Tfilat Mincha ? zamiast ofiary ustawicznej popo?udniowej (Tamid szel ben haerewim). Tfilat Arwit ? zamiast cz??ci ofiar, jakie nie zd??y?y by? spalone na o?tarzu podczas dnia i palono je noc?.
Parszta na ten tydzie? m?wi o ofiarze Tamid –
?I o?wiadczy? Wiekuisty Moj?eszowi, i rzek?: ?Rozka?esz synom Israela a powiesz im: ofiary Mojej, chleba Mojego z Moich ofiar ogniowych, woni przyjemnej dla Mnie, przestrzegajcie ? aby?cie Mi j? przynosili czasu swojego. I powiesz im: oto ofiara ogniowa, kt?r? przynosi? macie Wiekuistemu: jagni?t ? rocznych, zdrowych, dwoje na dzie?, – jako ca?opalenie ustawiczne. Jagni? jedno sprawiaj z rana, a jagni? drugie sprawiaj nad wieczorem.?? (Bamidbar 28:1-4)
Natomiast odno?nie ofiary Szabatowej, powiedziane jest kilka werset?w p??niej ?
?A w dzie? Szabatu ? dwoje jagni?t rocznych, zdrowych, i dwie dziesi?te efy m?ki przedniej ? na ofiar? ?niedn?, zaczynionej oliw?, wraz z zalewk? jej. Ca?opalenie to od Szabatu do Szabatu, opr?cz ca?opalenia ustawicznego, wraz z zalewk? jego. ? (Bamidbar 28:9-10)
Zwr??my uwag? na to, ?e w przypadku ofiary Szacharit dnia zwyk?ego, powiedziane jest ?z rana?, co znaczy ? tak szybko jak to mo?liwe. Zw?aszcza Talmud zaleca wczesn? modlitw? tymi s?owami: ?Zawsze ?piesz si? do tego, by twa dusza wypowiedzia?a si?? (Nazir, 23). Jednak odno?nie Szabatu Tora doda?a specjalne Szabatowe modlitwy, takie jak Musaf, i napisa?a ?w dzie? Szabatu? ? co znaczy, nie bardzo rano, troch? p??niej.
Na tej podstawie ReMa zawyrokowa?, i? modlitwy szabatowe moga by? zmawiane troch? p??niej ni? w zwyk?y dzie?, poniewa? ? jak jest napisane ? ?Tfilot s? zamiast ofiar Tamid? (Brachot 26)
*
Komentatorzy? Talmudu (wielu z nich) komentowa?o to zaskakuj?ce? zarz?dzenie Remu.
Przecie? wersety m?wi?ce o ofierze sk?adanej w Szabat, o kt?rej powiedziane jest: ?w dzie? Szabatu? odnosz? si? do ofiary Musaf, sk?adanej p??niej ni? ofiara Tamid sk?adana o poranku. Tymczasem Rabin Remu pisze o Tfilat Szaharit, kt?ra to modlitwa ustalona zosta?a na miejsce? porannej ofiary Tamid, sk?adanej codziennie, tak?e w Szabat, i odno?nie ofiary tej powiedziane jest ?z rana?, tzn. wcze?nie, ka?dego dnia!
Je?li ju? co? opo?niamy to modlitw? Musaf a nie Szaharit.
Ksi?ga ?Magen Awraham? (281:2) stara si? pogodzi? s?owa Rabina Remu z opini? dzie?a?Tosafot?.
W ?Tosafot? w cz??ci dotycz?cej ksi?gi Brachot, napisane jest, i? ofiary Tamid i Musaf by?y zawsze sk?adane w Szabat razem. A wi?c, je?li tak ? twierdzi Magen Awraham ? skoro modlitwa Musaf zmawiana jest p??niej, podobnie? modlitwa Szaharit mo?e by? zmawiana p??niej, razem z Musaf.
*
Bach (Rabin Joeyl Sirkis) w Orech Chaim 281 podaje dodatkowy pow?d, dla kt?rego modlitw? Szaharit w Szabat mo?na zmawia? p??niej ? chodzi o ?Oneg Szabat? (szabatowy odpoczynek i przyjemno??). To micwa by w Szabat przyjemnie sp?dza? czas. A jedn? z najwi?kszych przyjemno?ci, jak wszyscy wiemy, jest pospanie sobie d?u?ej. St?d te? w Szabat mo?na przyj?? na modlitw? troch? p??niej, by mo?na si? by?o troch? d?u?ej wyspa?.
Istniej? wi?c dwa powody, dla kt?rych, w Szabat, mo?na zm?wi? modlitw? troch? p??niej ?
1. ?r?d?o z Tory ? Tora nie powiedzia?a: ?z rana?. Podobnie pisa? Rabin Remu.
2. Zwi?kszanie ?Oneg Szabat? ? tak pisa? Bach.
Zale?nie kt?r? z argumentacji wybierzemy, b?dzie ona mia?a inne konsekwencje ? zim? modlitwa Szaharit zaczyna si? tak czy siak p??no ? gdy? noce s? d?ugie i p??no si? ko?cz?. Je?li wi?c s?uszn? argumentacj? jest ta podkre?laj?ca wa?no?? Oneg Szabat, op??nianie szabatowej modlitwy Szaharit zim? nie ma sensu, gdy? czas rozpocz?cia Szaharit zim? i tak jest bardzo p??ny. Je?li jednak za argumentacj? przyjmiemy werset z Tory, zasada op??niania modlitwy Szaharit w Szabat obowi?zywa? b?dzie tak?e zim?.