Paraszat Bo

pesach?adna z plag, sprowadzonych przez B-ga na Egipt, nie dotkn??a narodu Izraela. Tora wielokrotnie wspomina, ?e cierpienia jakie spad?y na Egipcjan nie dotyczy?y ?yd?w. Je?li po?rednictwo poprzez kt?re B-g sprowadza plagi na Egipt, by?o w stanie odr??ni? ?yd?w od Egipcjan w przypadku pierwszych dziewi?ciu plag, czy lud Izraela naprawd? musia? oznaczy? drzwi swych dom?w krwi?? Czy si?a lub anio?, kt?ry sprowadzi? owe plagi, nie by? w stanie tym razem rozr??nia?? Czy istnieje pow?d dla kt?rego B-g m?wi nam, ?e w czasie wyst?pienia dziesi?tej plagi nikt nie mo?e wychodzi? z domu?
R??ne teksty wskazuj? na to, ?e w przeciwie?stwie do pierwszych dziewi?ciu plag, kt?re zosta?y sprowadzone i zrealizowane przez anio??w, zabijanie pierworodnych przeprowadzono specjalnie pod auspicjami B-ga. Mo?na zasugerowa?, ?e podczas gdy anio?owie dokonali swej pracy dysponuj?c ograniczon? ilo?ci? energii, w zwi?zku z czym mogli si? skupi? jedynie na Egipcjanach, moc B-ga jest nieograniczona i moc ta nie odr??nia. Takie wyt?umaczenie jest jednak problematyczne, poniewa? rozr??niono przecie? pomi?dzy pierworodnymi a wszystkimi innymi Egipcjanami, i pomi?dzy domami oznaczonymi krwi? i domami bez oznaczenia. Ponadto teologicznie problematyczne jest by sugerowa?, ?e B-g ma ma mniejsz? zdolno?? do kontrolowania swej mocy, ni? stworzone przez siebie anio?y.

Kiedy B-g nakazuje nam, aby oznaczy? drzwi naszych dom?w, m?wi “A b?dzie wam ona krew znakiem na domach” (Szemot 12:13) Raszi komentuje: “znakiem dla was, a nie znakiem dla innych?; znakiem dla Izraela, nie dla Egipcjan, dla Ciebie, a nie dla B-ga. Raszi wyja?nia dalej, ?e j?zyk jaki zosta? zastosowany do opisu owej plagi, wskazuje na to, ?e pierworodni Egipcjanie mieszkaj?cy po?r?d ?yd?w, zgin?li, natomiast pierworodni ?ydzi, kt?rzy byli po?r?d Egipcjan, prze?yli. To nie krew na drzwiach lub przebywanie w domu z krwi? na futrynie, uratowa?o syn?w Izraela od ?mierci.

Zrobi? go B-g.

Krew na drzwiach naszych dom?w by?a dla nas znakiem na to, ?e B-g wyr??ni? nas jako sw?j nar?d, daj?c nam specjalne zobowi?zania, obarczaj?c nas specjalnymi odpowiedzialno?ciami i wyposa?aj?c nas w unikalne umiej?tno?ci. Sprawi? zarazem i? owe odpowiedzialno?ci i umiej?tno?ci s? wzajemnie powi?zane. W j?zyku hebrajskim, odpowiedzialno?ci te zwane s? Micwot, a umiej?tno?ci Sgulot. Aby by? wyprowadzonym z Egiptu przez B-ga, musieli?my sobie na to najpierw zas?u?y?, zas?u?y? odkupieniem. Dlatego te? B-g da? nam Micw? (liczba pojedyncza od Micwot), po wype?nieniu kt?rej aktywowana zosta?a Sgula (liczba pojedyncza od Sgulot) Narodu Izraela.

Dlaczego wi?c B-g zamyka nas w naszych domach? W momencie w kt?rym zacz?li?my aktualizowa? swoj? wyj?tkowo??, czy? nie powinni?my wszystkim to og?osi?; czy nie powinni?my maszerowa? ulicami Egiptu, og?aszaj?c o Boskiej zdolno?ci do ratowania tych, kt?rzy zostali przez niego wybrani?

Raszi, komentuj?c werset odsy?aj?cy lud Izraela do ich dom?w, twierdzi, ?e w tym przypadku, moc zosta?a dana si?om destrukcji, a si?y te nie rozr??niaj? pomi?dzy lud?mi prawymi a z?oczy?cami. Czy oznacza to, ?e si?y te nie rozr??ni?yby pomi?dzy Dzie?mi Izraela a Egipcjanami? Nie, je?li bowiem rozr??niaj? one pomi?dzy pierworodnymi Egipcjanami a reszt? Egiptu, jest oczywiste, ?e si?y te nie mia?yby problemu z odr??nieniem ?yda od Egipcjanina. Chodzi raczej o to, ?e zniszczenie dotkn??o zar?wno sprawiedliwych jak i z?ych Egipcjan.

Wszystkie poprzednie plagi mo?na by?o wyt?umaczy? jako zjawiska naturalne lub uzasadni? je jako konieczna kara; wszystkie by?y mo?liwe do unikni?cia, mo?na je by?o zaakceptowa?. Jednak nie w przypadku ?mierci pierworodnych; Tora stwierdza jednoznacznie, ?e nie by?o domu, w kt?rym nie by?oby ?mierci. To by? moment w kt?rym ka?da psychologiczna strategia, jak? stosowali Egipcjanie w celu radzenia sobie z cierpieniem powodowanym przez plagi, ponios?a pora?k?. W noc ?mierci pierworodnych Egipt pogr??ony by? w wyj?tkowym emocjonalnym cierpieniu; Izrael potrzebowa? wtedy by okaza? wsp??czucie pozostaj?c w domach.

Parsza na ten tydzie? uczy nas, ?e kiedy przychodzi odkupienie, kiedy B-g ukazuje sw? moc, i pokazuje ?wiatu sw?j lud, pokora jest charakterystyk? konieczn? do tego by by? Narodem B-ga. Egipt zgrzeszy? ci??ko przeciwko B-gu i przeciwko Dzieciom Izraela. Plagi, wszystkie z nich, by?y uzasadnione w aspekcie ich si?y i zakresu. Mimo tego, nie da?o nam to prawa by panowa? nad Egipcjanami. Tylko wtedy, kiedy b?dziemy w stanie z pokor? zaakceptowa? zar?wno umiej?tno?ci jak i odpowiedzialno?ci, jakie da? nam B-g; zrozumie? ?e nie otrzymali?my ich po to by wywy?sza? si? nad inne narody ?wiata, lecz po to by wznie?? wszystkie narody ?wiata na wy?szy poziom, b?dziemy zas?ugiwa? na prawdziwe odkupienie.

Z mi?o?ci?

Yehoshua Ellis