Ka?dy rozumie, ?e cz?owiek nie staje si? cadykiem z dnia na dzie?, ale jak dok?adnie wygl?da ten proces? Kr?l Dawid da? nam wskaz?wk?. W Psalmie 92, kt?ry recytujemy w ka?dy pi?tek wiecz?r, czytamy o instrumentach u?ywanych w ?wi?tyni. ?Na dziesi?ciostrunnym instrumencie, na lirze i przy d?wi?ku harfy? ? alei asor waalei nawel waalei higajon bechinor. Analiza imion tych trzech instrument?w pomo?e nam zrozumie?, jakie s? wymagane kroki do osi?gni?cia poziomu ewed Haszem ? s?uga Haszem. S?owo asor pochodzi oczywi?cie od s?owa eser, co oznacza dziesi??, a instrument z imieniem asor ma 10 strun. Ale asor wskazuje r?wnie? na 10 palc?w u r?k cz?owieka, co pokazuje nam pierwszy krok na drodze do s?u?by Haszem: totalne oddanie si? dla celu. Na pocz?tku drogi s?u?by dla Haszem cz?owiek musi jakby ?oprze? si? dwoma r?kami? w przekonaniu, ?e uda mu si? doj?? do celu. Zastanawianie si?, przemy?lanie i w?tpliwo?ci nie nale?? do pocz?tku drogi ? ich trzeba od?o?y? na p??niej.
Kolejny instrument ? lira ? nazywa si? po hebrajsku nawel. Literki s?owa nawel tworz? r?wnie? s?owo newela, co oznacza zw?oki albo trup. Dlaczego lira ma imi? zwi?zane ze ?mierci?? Lira jest instrumentem bez pud?a rezonansowego i dlatego jej d?wi?ki ?umieraj?? od razu. St?d jej imi?. Ale jej imi? wskazuje r?wnie? na drugi krok w drodze s?u?by do Haszem. Na samym pocz?tku cz?owiek ?wskakuje dwoma nogami? do s?u?by Haszem i wszystko wydaje si? lekkie i inspiruj?ce. Ale po jakim? czasie pojawi si? fenomen, w kt?rym nakazy i zakazy staj? si? ci??sze i ci??sze do wykonania. Na pocz?tku cz?owiek zna tylko g??wne nakazy i zakazy, ale z czasem dowiaduje si? o wi?cej i wi?cej przykaza? i wydaje mu si?, ?e jakby ?wiat wok?? niego si? kurczy. W tym momencie zaczyna si? drugi krok w drodze s?u?by Haszem ? nawel. Cz?owiek musi traktowa? samego siebie troszeczk? jak ?trupa?, tzn. musi ignorowa? poczucie braku zakazanych przyjemno?ci i akceptowa? w pe?ni przestrzeganie wszystkich przykaza?.
Po jakim? czasie ? i ju? przep?yn??o chyba kilka lat od samego pocz?tku zrobienia teszuwy i rozpocz?cia drogi do s?u?by Haszem ? cz?owiek uwa?a si? i jest uwa?any przez innych za ortodoksyjnego ?yda. Teraz powstaje problem kontynuowanej inspiracji. Znaj?c ju? wszystkie podstawowe przykazania codziennego ?ycia, cz?owiek poczuje stagnacj? duchow?. Ju? przestrzegam wszystko co mog? ? a co teraz? Wtedy pojawia si? trzeci krok na drodze s?u?by Haszem ? alei higajon bechinor ? ?przy d?wi?ku harfy?.
S?owo ?d?wi?k? w tym kontek?cie jest higajon, co r?wnie? oznacza ?logika?. Trzeci krok na drodze s?u?by Haszem polega na wysi?ku m?zgu przy studiowaniu Tory. Akceptujemy, ?e Haszem jest poza przestrzeniem i poza czasem i nie mamy ?adnej mo?liwo?ci zrozumie? Jego postaci. Dwa razy dziennie podkre?lamy ten fakt przez przes?anianie oczu w trakcie recytowania ?S?uchaj Izraelu, Haszem jest nasz B?g, Haszem jest Jeden?. Dlaczego przykrywamy oczy? ?eby przypomina? sobie, ?e nie jeste?my wstanie zrozumie? tego, co m?wimy. Deklarujemy nasz? ufno?? do tradycji, kt?ra nam przekaza?a wiedz? o komunikacji od Haszem do ludzko?ci, czyli przekaza?a nam wiedz? o Torze Pisanej i o Torze Ustnej. Ale to, ?e nie mo?emy zrozumie? Haszem nie odstrasza nas od studiowania Jego s?owo ? rzecz odwrotna! Ci?gle studiujemy i zag??biamy si? w s?owach Tory, bo zawsze znajdziemy jeszcze jedn? warstw? wiedzy i jeszcze g??bsze zrozumienie czego?. Trzeci krok w drodze s?u?by dla Haszem polega na higajon ? logik? ? czyli wysi?ek m?zgu.
Nale?y oczywi?cie zrozumie?, ?e wszystkie 3 kroki s? r?wnie? paralelne i nie tylko chronologiczne. Cz?owiek musi studiowa? Tor? ju? od pocz?tku, ale po wykonaniu pierwszego i drugiego kroku na drodze s?u?by dla Haszem nic mu nie pozostaje poza trzecim krokiem ? poza higajon.
Pozdrowienia z Jerozolimy,
Rabbi Icchak Rapoport