B?ogos?awie?stwa przed czym? i po czym?

Talmud, traktat Gittin folio 6b, opowiada inspiruj?c? opowie?? o studiowaniu Tory. Dwaj rabini, Rabbi Jonatan i Rabbi Ewjatar, dyskutowali pewn? spraw? halachiczn? i mieli r??ne interpretacje. Jaki? czas potem Rabbi Ewjatar spotka? proroka Elijahu. On go zapyta?, co robi Haszem teraz? Prorok Elijahu odpowiedzia?, ?e Haszem omawia w?a?nie to pytanie halachiczne, kt?re dyskutowa? Rabbi Ewjatar z Rabbi Jonatan. Rabbi Ewjatar zapyta? proroka Elijahu, jak? odpowied? Haszem da?, po czym prorok Elijahu odpowiedzia?: ?Haszem powiedzia?, m?j syn Jonatan m?wi tak, a m?j syn Ewjatar m?wi inaczej?. Rabbi Ewjatar zapyta?: ?Czy mo?e zaistnie? niepewno?? u Haszem?? Prorok Elijahu odpowiedzia?: ?I to i to s? s?owa ?ywego Boga?.

Rabbi Chaim z Wo?o?yna (1749-1821; w jego ksi??ce Derech HaChaim, Szaar 4) zacytowa? wy?ej wymieniony fragment z Talmudu w celu u?wiadomienia czytelnik?w, co do unikalnej duchowo?ci zawartej w micwie studiowania Tory. Kiedy studiujemy Tor? to Haszem, jakby, m?wi to, co my m?wimy! Haszem jakby studiuje z nami! Ci??ko sobie wyobrazi? wi?ksz? blisko?? z Niesko?czono?ci?!

Chcia?bym do??czy? do tego tematu jeszcze inny temat, a mianowicie koncept b?ogos?awie?stwa. B?ogos?awie?stwa w judaizmie s? dekretem rabinackim, opr?cz dw?ch b?ogos?awie?stw przykazanych w Torze. Pierwsze z nich to b?ogos?awie?stwo po jedzeniu, jak jest napisane: ?Zjesz i nasycisz si?, i b?dziesz b?ogos?awi? Haszem twojego Boga, za ziemi? dobr?, kt?r? ci da?? (Ksi?ga Dewarim, rozdzia? 8, werset 20). Drugie z nich to b?ogos?awie?stwo przed studiowaniem Tory, jak jest napisane: ?Gdy wezw? Imienia Haszem, uznajcie wielko?? naszego Boga? (Ksi?ga Dewarim, rozdzia? 32, werset 3). Rav Kook, pierwszy Naczelny Rabin Ziemi Izraela w 20-ym wieku, zwr?ci? nasz? uwag?, ?e jedna z b?ogos?awie?stw przykazanych w Torze m?wi si? po wykonaniu ? tj. b?ogos?awie?stwo po jedzeniu, a druga z b?ogos?awie?stw przykazanych w Torze m?wi si? przed wykonaniem ? tj. b?ogos?awie?stwo przed studiowaniem Tory. Jakie jest w tym przes?anie?

Ka?de z tych dw?ch b?ogos?awie?stw ma na celu aby?my poprzez nie uznali dwie korzy?ci, kt?re otrzymujemy od Haszem. Przy jedzeniu czerpiemy najpierw przyjemno?? smacznego jedzenia, a potem czerpiemy energi? z tego, kt?ra zapewnia nam ?ycie. Jasne ka?demu, ?e ta druga przyjemno?? ? energia dla ?ycia ? jest wa?niejsza ni? przyjemno?? dobrego smaku. Dlatego b?ogos?awie?stwo zwi?zane z jedzeniem jest m?wione po jedzeniu. Rabini dodali w prawie rabinackim, aby?my r?wnie? b?ogos?awili przed jedzeniem. Ale Tora zobowi?zuje do b?ogos?awie?stwa tylko po jedzeniu, po hebrajsku birkat hamazon.

R?wnie? studiowanie Tory daje nam dwa rodzaje przyjemno?ci. Z jednej strony nabywamy wiedz?, kt?ra nam pomaga w ?yciu. Z drugiej strony ? jak widzieli?my w wy?ej wymienionej opowie?ci o Rabbi Ewjatar i Rabbi Jonatan ? przyjemno?? studiowania Tory le?y przede wszystkim w tym, ?e studiowanie Tory jest najwi?kszym mo?liwym przybli?eniem si? do Haszem. Kiedy studiujemy Tor? to Haszem jakby studiuje J? z nami, jakby powtarza to, co my m?wimy. Jasne ka?demu, ?e najwi?ksza przyjemno?? przy studiowaniu Tory jest ta wielka okazja do przybli?enia si? do Haszem i ?e to jest nawet wa?niejsze ni? nabywanie wiedzy. Dlatego b?ogos?awie?stwo zwi?zane ze studiowaniem Tory jest m?wione przed studiowaniem. W Talmudzie uczymy si?, ?e Rabbi Nechunia ben Hakana skomponowa? b?ogos?awie?stwo przy wyj?ciu z Beit Midraszu. On m?wi?:
?Dzi?kuj? Tobie Haszem, m?j Bo?e, ?e da?e? mi los bycia w?r?d tych, kt?rzy siedz? w Beit Midraszu a nie w?r?d tych, kt?rzy siedz? po k?tach. Bo ja wstaj? rano i oni [ci, kt?rzy siedz? po k?tach] wstaj? rano. Ja wstaj? do s??w Tory, a oni wstaj? do s??w bezwarto?ciowych. Ja wysilam si? i oni wysilaj? si?. Ja wysilam si? i otrzymuj? wynagrodzenie [od Haszem], a oni wysilaj? si? i nie otrzymuj? wynagrodzenie [od Haszem]. Ja d??? i oni d???. Ja d??? do Nast?pnego ?wiata, a oni d??? do grobu?.

Zwr??my uwag?, ?e b?ogos?awie?stwo Rabbiego Nechunia ben Hakana nie by?o m?wione przy samym ko?cu studi?w danego dnia, ale raczej, przy wyj?ciu z Beit Midraszu. Widzimy, ?e studiowanie Tory powinno by? wykonywane wsp?lnie, czyli w Beit Midraszu.

Zach?cam ka?dego do po?wi?cenia, co najmniej kilku miesi?cy (a najch?tniej du?o wi?cej) swojego ?ycia do ca?odziennego studiowania Tory w jesziwie. Tylko w taki spos?b mo?na zosta? prawdziwym studentem Tory.

Pozdrowienia z Jerozolimy,
Rabin Icchak Rapoport