W tej paraszy spis ka?dego pokolenia jest poprzedzony nazw? plemiennego wodza. Gdy tekst podlicza plemi? Lewiego (Lewity) stwierdza: “S? oni potomkami Aarona i Moj?esza”. Nast?pnie wymienia syn?w Aarona. Raszi wnioskuje st?d, ?e je?li uczysz kogo? Tory stajesz si? jego ojcem. Jest to pi?kne wyt?umaczenie, dlaczego Moj?esz jest wymieniony jako ojciec syn?w Aarona podczas, gdy nie ma tu spisu dzieci samego Moj?esza.
Moj?esz i Aaron reprezentuj? dwa r??ne rodzaje przyw?dztwa. Jako arcykap?an Aaron musi by? moralnym wzorem narodu. Jego obowi?zkiem jest reprezentowanie czysto?ci w oczach wszystkich. Czysto?? jest trudn? cech? do osi?gni?cia i przekazania, ale ostatecznie jest ona dost?pna dla wszystkich, kt?rzy s? gotowi wykona? w tym kierunku sporo pracy. Te cechy przyw?dcze, kt?re Aaron posiada? mo?na przekaza? z pokolenia na pokolenie.
Przyw?dztwo Moj?esza wywodzi si? z zupe?nie innego ?r?d?a ni? przyw?dztwo jego brata Aarona. Kiedy by? m?ody i ?y? jak ksi??? w pa?acu faraona Moj?esz zobaczy? jak egipski nadzorca bezlito?nie bije ?ydowskiego niewolnika. Wiedzia?, ?e to, co zobaczy? jest niemoralne i dlatego Moj?esz uderzy? i zabi? nadzorc?. To doprowadzi?o do jego ucieczki do Midian, a tam zosta? wezwany przez Boga, by wyprowadzi? syn?w Izraela na wolno??.
Cho? by? na bardzo wysokim poziomie duchowym i moralnym jego zdolno?ci przyw?dcze dotyczy?y g??wnie jego wrodzonej umiej?tno?ci rozr??nia tego co w?a?ciwe od tego co niew?a?ciwe; mia? te? odwag?, aby to realizowa?. Oczywi?cie brakowa?o Moj?eszowi pewnych cech przyw?dcy. Nigdy nie nauczy? si? gry politycznej i cz?sto mia? zbyt du?o wiary w ludzi, kt?rych prowadzi?. Z pewno?ci? by? jednak obdarzony jednoznaczn? wizj? i gotowo?ci? do realizowania jej.
Pocz?tkowo praca w ?wi?tyni by?a prawem ka?dego pierworodnego, w ka?dej rodzinie z ludu Izraela. Po grzechu z?otego cielca przywilej ten zosta? oddany tylko lewitom. W swej Ksi?dze ?Kuzari? rabin Jehuda Halewi dowodzi, ?e mniej ni? 1% narodu uczestniczy?o w grzechu, wi?c dlaczego ca?y nar?d na tym traci? Kiedy synowie Izraela czcili z?otego cielca dopu?cili si? dw?ch grzech?w: grzech mniejszo?ci, kt?ra czci?a z?otego cielca i grzech wi?kszo?ci, kt?ra tego nie powstrzyma?a. Lewici jednak odczuli skruch? nawet z powodu tego grzechu i przybiegli z pomoc? Moj?eszowi, gdy ten zszed? z g?ry. Lewici byli w stanie utrzyma?, a nawet zdoby? mocniejsz? pozycj? ze wzgl?du na ich zdolno?? do rozpoznawania, co jest s?uszne i gotowo?? pod??ania za tym co w?a?ciwe.
Moj?esz zosta? wywy?szony, ze wzgl?du na jego imperatyw moralny i to te? dotyczy Lewit?w. Potrzeba gorliwego dzia?ania na rzecz Boga jest cech? wrodzona, kt?rej nie mo?na nauczy?. Zdolno?ci przyw?dcze Moj?esza by?y tak samo jego cz??ci? jak jego oczy i nos, cho? mo?na mie? nadziej?, ?e cechy te przejd? na kolejne pokolenia, nie ma na to gwarancji. Synowie Moj?esza nie zostali tutaj wymienieni jako jego potomkowie, poniewa? nie byli w stanie podj?? przyw?dztwa jakie ich ojciec ustanowi?. To nie jest z?a wiadomo??. B?g b?ogos?awi ka?dego z nas szczeg?lnymi atrybutami i mo?liwo?ciami i nie powinni?my profanowa? boskiego dzie?a poprzez odsuwanie si? od w?asnych mo?liwo?ci, nawet je?li robiliby?my to w celu pod??ania za przyk?adem kogo? takiego jak Moj?esz.
Rabin Rebe Zu?ja z Hanipola powiedzia?: “Kiedy umr? i b?d? musia? si? rozliczy? z mojego ?ycia, nie us?ysz?: ?rebe Zu?ja dlaczego nie by?e? taki jak kr?l Dawid? Rebe Zu?ja dlaczego nie by?e? podobny do proroka Samuela? Nie zapytaj? nawet: “rebe Zu?ja dlaczego nie by?e? taki jak nasz nauczyciel Moj?esz? Zapytaj? natomiast: “rebe Zu?ja dlaczego nie by?e? taki jak Zu?ja?”
W tym tygodniu widzimy, ?e nasza przesz?o?? nie determinuje naszej przysz?o?ci. Fakt, ?e urodzili?my si? w okre?lonym miejscu i w konkretnej rodzinie nie okre?la jeszcze, dok?d mo?emy doj?? i w jakich okoliczno?ciach. Gdy Tora zaczyna rejestrowa? nar?d Izraela wed?ug rodzin i plemienia, uczy nas, ?e cho? nie mo?emy zmieni? rodziny z kt?rej si? wywodzimy, jednak sami mo?emy wybra? drog?, kt?r? b?dziemy pod??a?.
Szabat szalom!
Z mi?o?ci?,
Jehoszua Ellis