Paraszat Szoftim – Drzewa i lito??

Samuel David Luzzatto by? w?oskim uczonym ?ydowskim, filozofem, t?umaczem, poet? i egzeget? biblijnym przynale??cym do uczonych uznaj?cych tradycj? dos?ownego interpretowania Tory, zwanych ?pasztanim?. Mieszka? we W?oszech i odegra? wa?n? rol? w rozwoju w?oskich badaczy Biblii. Jako jeden z inicjator?w organizacji “M?dro?? Izraela” i by? prekursorem religijnego syjonizmu, w swoim niezwyk?ym komentarzu do Tory przekaza? nam swoj? pi?kn? my?l na temat wersetu, kt?ry czytamy w paraszy w tym tygodniu.

“Je?eli b?dziesz oblega? jakie? miasto przez d?ugi czas, walcz?c przeciwko niemu, aby je zdoby?, nie niszcz jego drzew podnosz?c na nie siekier?, bo z nich mo?esz si? ?ywi?; nie wycinaj ich wi?c, bo czy? drzewo polne jest cz?owiekiem, aby mia?o by? przez ciebie oblegane?”

Proste t?umaczenie tego wersetu jest przedmiotem wielu dyskusji. Co konkretnie jest nam tu zakazane? Czy zakazane jest ?cinanie jakiegokolwiek drzewa owocowego? Czemu? Jakie jest uzasadnienie tego dziwacznego prawa? Luzzatto – jego akronim to Shadal – zaczyna sw?j komentarz od zacytowania XVIII-wiecznego chrze?cija?skiego teologa i uczonego o imieniu Clericus, (Jean Le Clerc), kt?ry wyja?ni?, ?e idea nie ?cinania drzew by?a podyktowana kwestiami utylitarnymi. Kiedy? przecie? mo?emy potrzebowa? tych drzew by przetrwa? obce obl??enie miasta. Shadal by? sk?onny zacytowa? chrze?cija?skich uczonych, gdy mieli racj?! Cz??ciej jednak cytowa? ich, aby obali? ich stanowiska. W tym przypadku przedstawia on Clericus razem z ?ydowskim uczonym autorem komentarza o nazwie “Korem”.

Nast?pnie cytuje tradycyjnych ?redniowiecznych komentator?w, Abarbanela i Seforno, kt?rzy oferuj? inn? perspektyw? na ten temat. Uwa?ali oni, ?e podczas, gdy my b?dziemy podbija? miasto, b?dziemy potrzebowali posila? si? owocami tych drzew.

Shadal odrzuca obie te interpretacje i oferuje wa?ny wgl?d w jego egzegetyczne podej?cie, cytuj?: “Wierz?, ?e Tora nie zosta?a dana, aby uczy? nas o tym, jak cz?owiek powinien zapewni? sobie utrzymanie lecz raczej z przeciwnego powodu! Aby?my nauczyli si? wsp??czucia i po?wi?cenia, nawet je?li jest to sprzeczne z naszym celem. Zar?wno Philo jak i Josephus przyjmuj? takie podej?cie, m?wi?c, ?e Tora uczy nas tutaj jak wa?ne jest wsp??czucie, lito?? oraz ?e nie nale?y by? okrutnym i bezwzgl?dnym [?] Tora uczy nas by?my rozwijali w sobie wdzi?czno?? i doceniali wszelkie dobro, jakie nas otacza na tym ?wiecie?.

Shadal kontynuuje interpretacj? tego wersetu dzi?ki ogromnej wiedzy gramatyki biblijnej, a tak?e w oparciu o dyskusj? z innymi uczonymi i komentatorami. Wszystko po to, aby wype?ni? wol? Boga by interpretowa? prawd? Tory dla ?wiata. ?My?l, ?e nawet w trakcie bitwy jeste?my zobowi?zani do zachowania naszej moralno?ci i cz?owiecze?stwa, jest w?tkiem, kt?ry pojawia si? r?wnie? w innych wersetach tej i nast?pnej paraszy. Shadal pr?buje po??czy? krytyczne spojrzenie na Bibli? z g??bok? wiar? w Boga, w prawd? Biblii, kt?r? ona emituje i przy?wieca ?wiatu.