POLSKA

Obejmujący ponad 40 ha cmentarz żydowski w Łodzi to nie tylko druga co do wielkości nekropolia żydowska w Europie, pomnik historii i miejsce szczególnie ważne dla społeczności żydowskiej na świecie, ale również zabytkowy park liczący ponad 8000 drzew, który wymaga odnowienia. Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi we współpracy ze specjalistami z SGGW rozpoczyna realizację projektu „Pielęgnacja i zabezpieczenie zabytkowego starodrzewu na terenie Cmentarza Żydowskiego w Łodzi.” Prace arborystyczne właśnie ruszyły.

Prace arborystyczne związane z zachowaniem zadrzewienia właśnie się rozpoczęły od głównej alei cmentarza przy Brackiej. Warta blisko pół miliona inwestycja obejmie około tysiąca drzew i potrwa do końca marca, jeśli pozwoli na to aura. Za realizację prac odpowiedzialna jest wyspecjalizowana w pracach arborystycznych firma ogrodnicza, a działaniami zespołu kierują Andrzej Kilańczyk (właściciel firmy Urządzanie i Utrzymanie Terenów Zieleni) i dr hab. inż. Ewa Zaraś (architekt krajobrazu, dendrolog, Instytut Nauk Ogrodniczych, Katedra Ochrony Środowiska i Dendrologii SGGW). Inwestycja współfinansowana jest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Rozpoczęcie prac poprzedziły kilkuletnie przygotowania. Również przy wsparciu finansowym WFOŚiGW zrealizowane zostały dwa projekty, które pozwoliły na opracowanie niezbędnej dokumentacji. Do weryfikacji stanu drzew wykorzystano tomografię soniczną drzew, sondy i wykrywacze korzeniowe, kamery inspekcyjne, a także testy obciążeniowe pomagające ocenić pień badanego drzewa pod kątem podatności na złamanie czy stan bryły korzeniowej. Pozwoliło to określić, jakie prace pielęgnacyjne należy wykonać przy poszczególnych drzewach.

Przy takiej skali przedsięwzięcia już samo stworzenie dokumentacji wymagało od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej sporych nakładów finansowych. – Koszty dokumentacji to 300 tys. zł netto, a stworzenie mapy do celów projektowych to kolejne 72 tys.  Na oba te zadania pozyskaliśmy z funduszu łącznie ponad 221 tys. złotych – tłumaczy Józef Weininger, Przewodniczący GWŻ w Łodzi i dodaje, że rozpoczynająca się inwestycja to dopiero pierwsza część ogromnego projektu, który ma na celu jak najlepsze zabezpieczenie i odnowienie cmentarza, w 2015 roku wpisanego na listę pomników historii.

– Przekraczając bramę tego cmentarza bierzemy udział w niezwykłym doświadczeniu. Tu nakładają się na siebie dwa zbiory: dzieło człowieka i dzieło przyrody, które zazębiając się tworzą wyjątkowy zbiór wspólny. I to właśnie on wymaga atencji, opieki – mówi dr hab. inż. Ewa Zaraś. – Nie można absolutnie pominąć też innej roli, jaką pełni to niezwykłe miejsce. To ponad 40 ha terenu aktywnie „pracującego” na rzecz miasta jako okno hydrologiczne, biofiltr wody i powietrza, zasilacz klimatyczny. Jest to jeden z bardzo istotnych elementów Systemu Przyrodniczego Łodzi – podkreśla Zaraś.

Dlatego tak ważne jest zachowanie jak największej części stardrzewu między innymi przez weteranizację drzew osłabionych i zamierających, polegającą na usuwaniu martwych fragmentów konarów i cięciach odmładzających. – W przypadku tych drzew, które jednoznacznie powinny być usunięte, zaproponowaliśmy np. pozostawienie pni pokrytych bluszczem. Jest to nadzwyczaj ważne, ponieważ nie można naruszyć delikatnej równowagi światła-cienia, miejsc pokrytych bluszczem pospolitym, zacienionych. Właśnie ta równowaga jest gwarantem utrzymania niezwykłej atmosfery tego niezwykłego i unikatowego pomnika historii – wyjaśnia ekspert SGGW.

Cmentarz przy ul. Brackiej został założony w 1892 roku na działce podarowanej gminie żydowskiej przez Izraela Poznańskiego. Wśród szczególnych zabytków odnaleźć można nagrobki Seweryna Sterlinga czy rodziców Juliana Tuwima i Artura Rubinsteina, a także monumentalne mauzoleum poświęcone pamięci Izraela Poznańskiego.

Kontakt prasowy:
Joanna Karpińska
501 738 565