Seminarium Judaizm i Chasydyzm – przeszłość i teraźniejszość

Seminarium Judaizm i Chasydyzm – przeszłość i teraźniejszość

Shavei Israel jest współorganizatorem seminarium wyjazdowego w Polsce, w którym łączymy studiowanie wraz z doświadczeniem i zwiedzaniem oraz wspólnym przeżywaniem historii i teraźniejszości Żydów Polskich.

Seminarium poprowadzi rabin dr Zev Kitsis, a organizowane jest we współpracy z łódzką gminą
żydowską, Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie, Zusha oraz Shavei Israel.
Inicjatorem i koordynatorem jest dr Dina Feldman.

Uczestnicy są bardzo zadowoleni i przeżywają pogłębienie swojego życia duchowego.

Podzielili się też z nami swoimi zdjęciami.

Koordynatorka do spraw Polski i Ameryki Południowej w Shavei Israel, Chaya, również uczestniczy w programie w Polsce.

CHLEB SIEDMIU NIEBIOS: SEFARDYJSKA TRADYCJA NA ŚWIĘTO SZAWUOT

CHLEB SIEDMIU NIEBIOS: SEFARDYJSKA TRADYCJA NA ŚWIĘTO SZAWUOT

Kiedy Żydzi opuścili Iberię po wprowadzeniu w życie dekretu z Alhambry, zabrali ze sobą swój język, tradycje i kulturę. Chleb Siedmiu Niebios był specjalnym rodzajem symbolicznej chałki wypiekanej z okazji Tikkun Leil Szawuot, całonocnej sesji studiowania Tory w Szawuot.

Tradycja ta niemal zanikła w czasie Holokaustu, kiedy to 96% sefardyjskiej ludności żydowskiej w Salonikach zostało wymordowanych. W tym roku zachowamy tę tradycję i pamięć o tej społeczności, piekąc swój własny chleb Siete Cielos.

Pierwsi Sefardyjczycy przybyli do Saloniki, miasta w Imperium Osmańskim, w 1492 r. z Majorki. Byli to “skruszeni” powracający do judaizmu po przymusowym nawróceniu na katolicyzm. W kolejnych latach dołączyli do nich Żydzi z Kastylii, Sycylii, Aragonii, Neapolu, Wenecji, Prowansji i Portugalii. W 1613 r. Żydzi stanowili już 68% ludności miasta.

Saloniki są jedynym znanym przykładem miasta tej wielkości w diasporze żydowskiej, w którym przez stulecia utrzymywała się większość żydowska. Społeczność ta wywarła wpływ na świat sefardyjski zarówno pod względem kulturowym, jak i ekonomicznym, a miasto zyskało przydomek Matki Izraela.

Jedną z tradycji przywiezionych z Iberii była mleczna chałka wypiekana specjalnie na święto Szawuot. Pan de Siete Cielos prawdopodobnie wziął swoją nazwę od starego hiszpańskiego wyrażenia, które oznacza: “Jestem tak szczęśliwy, że czuję się, jakbym unosił się na siedmiu chmurach”. Ten świąteczny chleb został po raz pierwszy upieczony na początku VIII wieku, w okresie zwanym “koegzystencją”.

Współistnienie było złotym wiekiem dla hiszpańskich Żydów, czasem, w którym Żydzi, chrześcijanie i muzułmanie żyli razem w pokoju, dzięki czemu Półwysep Iberyjski stał się centrum innowacji i wymiany kulturowej.

Żydzi sefardyjscy prawdopodobnie zainspirowali się Monas de Pascua swoich chrześcijańskich sąsiadów. Zaczęli wypiekać chleb siedmiu niebios na Szawuot, jedno z niewielu świąt, podczas których zwyczajowo spożywa się nabiał.

Niektórzy historycy spekulują, że Monas de Pascua i Pan de Siete Cielos zostały wynalezione w Nowym Świecie jako Pan de Muerto. Kiedy przybyli konkwistadorzy (z których wielu było konwertytami), zastali kulturę składania ofiar z ludzi. Byli tak przerażeni, że zastąpili tę tradycję wypiekiem pewnego rodzaju chałki: słodkiej, okrągłej, z wyrzeźbionymi symbolami.

Do wypieku Pan de Siete Cielos przygotowuje się bogate i mleczne ciasto na chałkę. Na chałce wyryte są symbole związane z przekazaniem Tory na górze Synaj. Najpierw formuje się okrągłą chałkę, która ma symbolizować górę Synaj. Następnie rozwałkowuje się siedem kawałków ciasta i dociska je do okrągłej chałki, tworząc wokół niej pierścień. Symbolizują one siedem niebios lub chmur. Symbole z opowieści o Szawuot są następnie rzeźbione i odciskane na chmurach.

Każda rodzina ma swoje własne tradycje, ale niektóre wspólne symbole to Tora, drabina Jakuba, studnia Miriam, Gwiazda Dawida, Hamsa i tablice z dziesięcioma przykazaniami. Po upieczeniu chałki smaruje się ją miodem i posypuje ziarnami sezamu. Chałkę tę powinno się podawać, gdy czyta się Dziesięć Przykazań. Jak wyjaśniła jedna z babć: “Tora jest słodka jak manna dla tych, którzy się nią karmią”.

Chleb z siedmiu niebios

Zaadaptowane z książki kucharskiej Żydów greckich autorstwa Nicholasa Starvroulakisa

Składniki:

– 8 szklanek mąki – 1⁄2 szklanki mleka – 2 szklanki ciepłej wody – 5 jajek – 2 łyżeczki aktywnych suchych drożdży – 2 szklanki cukru – 3/8 szklanki roztopionego masła – 1 łyżeczka ekstraktu anyżowego lub araku – miód i prażone ziarna sezamu

Instrukcje:

1. Ciepłą wodę wlej do dużego naczynia.

2. Dodaj cukier i drożdże.

3. Dobrze wymieszać i poczekać, aż mieszanina się spieni (około 10 minut).

4. W osobnej misce umieść 3 szklanki mąki.

5. W środku mąki zrób dołek.

6. Do tego dołka wlej mieszankę drożdżową.

7. Zacznij mieszać mąkę, aż powstanie lekkie ciasto.

8. Przykryj miskę czystym ręcznikiem kuchennym i pozwól ciastu odpocząć przez około 45 minut.

9. Odkręć miskę i dodaj jajka, mleko, masło i ekstrakt z anyżu lub araku.

10. Wyrabiaj ciasto z większą ilością mąki, aż będzie elastyczne. Może to być mniej niż 8 szklanek, aby uzyskać pożądaną konsystencję.

11. Przykryj miskę czystym ręcznikiem kuchennym i pozostaw ciasto do wyrośnięcia, aż podwoi swoją objętość, czyli około 2 godzin.

12. Kiedy ciasto wyrośnie, możesz wyrzeźbić swój Chleb Siedmiu Niebios.

13. Najpierw odetnij kawałek ciasta i zwiń go w kulkę. To będzie Góra Synaj, która będzie pieczona w środku. Połóż ją na dużej blasze do pieczenia wyłożonej papierem pergaminowym.

14. Odetnij 7 kawałków ciasta i rozwałkuj je rękami, tworząc sznury.

15. Owiń je wokół kuli ciasta. To jest 7 chmurek.

16. Następnie wyrzeźb wybrane przez siebie symbole Szawuot i wciśnij je w chmurki. Wykonaj symbole, które mają dla Ciebie znaczenie.

17. Przykryj chleb czystym, wilgotnym ręcznikiem kuchennym.

18. Pozwól, aby ciasto podwoiło swoją objętość.

19. Zdejmij ręcznik i posmaruj chleb roztrzepanym jajkiem (żółtka roztrzepane z odrobiną wody).

20. Rozgrzej piekarnik do 350 stopni Fahrenheita (175 stopni Celsjusza).

21. Włóż chleb do piekarnika.

22. Piecz przez około 30 minut lub do momentu, gdy chleb nabierze złotobrązowego koloru, a spód chleba będzie wydawał pusty przy stukaniu.

List otwarty od Rabina Łodzi

List otwarty od Rabina Łodzi

Do wszystkich, których to może dotyczyć,

Po pierwsze, pragnę wyrazić mój najgłębszy podziw dla wszystkiego, co zrobiliście dla tych, którzy uciekają ze swoich domów w obliczu wojny między Rosją a Ukrainą. To bardzo szczególe stać się świadkiem globalnych wysiłków, by pomóc Żydom w potrzebie i odzewem od Żydów na całym świecie, że nie ma takiego narodu jak Klal Jisrael. Niech Bóg nadal wzmacnia wasze wysiłki, a my doczekamy się kolejnych spokojnych dni.

My, łódzcy Żydzi, borykamy się z coraz większymi trudnościami. Nasza społeczność liczy około 150 członków, z których większość to osoby starsze i na emeryturze, niektórzy ocaleli z Holokaustu, utrzymujący się z pomocy finansowej rządu. Choć znajdujemy się w mieście bogatym w żydowską historię, jesteśmy społecznością kurczącą się, której główne dochody pochodzą z międzynarodowej turystyki żydowskiej, którą z miłością witamy w naszym hotelu i synagodze, a także zapewniamy znaczące zasoby do poruszania się po naszym cmentarzu i badań genealogicznych, aby pomóc im ponownie połączyć się z ich bogatym dziedzictwem.

Z okresu epidemii wyszliśmy z trudem, starając się pokryć podstawowe koszty utrzymania naszej wspólnoty i zaspokoić potrzeby naszych członków. Kiedy przybyli nasi pierwsi goście, uciekający przed wojną, która pochłonęła ich domy, dobytek i marzenia, nie byliśmy przygotowani.

Mimo to nasza wspólnota zorganizowała się w niesamowity sposób, starając się pomóc im w przyjęciu i zapewnieniu komfortu na tyle, na ile było to możliwe przy wykorzystaniu naszych możliwości.

Ale niestety, to nie wystarczy.

Spośród 45 uchodźców, których przyjęliśmy, prawie połowę stanowią dzieci, w tym niektóre specjalnej troski, które od momentu przybycia były pozbawione środków edukacyjnych i zajęć formalnych. Rozpoczęliśmy starania, aby wprowadzić je do polskiego systemu szkolnictwa, pomimo przytłaczających barier językowych i kulturowych.

Jeśli chodzi o naszych dorosłych podopiecznych, z których wielu przybyło do nas z problemami zdrowotnymi i cierpi na PTSD, udało nam się nawiązać kontakt z lokalnymi służbami socjalnymi i znaleźć dla nich pracę, która da im poczucie niezależności.

Dzięki pomocy Boga udało nam się zapewnić naszym podopiecznym podstawowe zakwaterowanie w hotelu, ciepłe posiłki w ciągu tygodnia i choć borykają się oni z niezaprzeczalnym bólem, że nie wiedzą, co przyniesie przyszłość, jesteśmy w stanie zapewnić im pewną stabilizację, poczucie wspólnoty, wieczorne lekcje Tory i dyskusje, które wzmacniają moralnie, intelektualnie i duchowo.

Znajdujemy się jednak w tragicznym położeniu, zbliżając się do finansowej krawędzi. Nasze finanse kurczą się, a perspektywa braku możliwości zapewnienia naszym podopiecznym podstawowych środków do życia wkrótce stanie się przerażającą rzeczywistością.

Z Waszą pomocą możemy zabezpieczyć najważniejszy w tej chwili zasób – nadzieję, dla nas i dla nich.

Mamy nadzieję, że będziemy mogli kontynuować nasze wysiłki, aby zapewnić naszym dzieciom codzienne wyżywienie, schronienie, artykuły higieniczne, środki edukacyjne i rozrywkowe.

Mamy nadzieję, że zapewnimy tak stabilny grunt, jak to tylko możliwe, gdy nasi bracia i siostry będą patrzeć w nieznane i zastanawiać się nad kolejnymi krokami w odbudowie swojego życia.

Aby lepiej zrozumieć naszą sytuację, proszę zapoznać się z dokładną listą naszych wydatków. Obyśmy byli błogosławieni tym, by móc dawać i być stroną ofiarowują i pomagającą.

 Z wyrazami szacunku i podziwu, pokornie pozdrawiam,

Dawid Szychowski

Rabin Gminy Wyznaniowej Żydowskiej Łódź-Polska

BIEŻĄCE POTRZEBY:

Materiały do domu:

20 dolarów folia plastikowa Cling

13 dolarów płyn do zmywarki

160$ zestawy do higieny osobistej

24$ płyn do podłóg

80 dolarów papier toaletowy

120$ ręczniki do rąk

18$ folia aluminiowa

20$ blachy do pieczenia

15$ Chusteczki na szabat

70$ worki na śmieci

180$ spray do łazienki

Warzywa:

180$ ziemniaki

40$ kapusta

20$ marchew

25$ buraki

40$ papryka

150$ ogórek

150$ pomidory

15$ czosnek

——

4840 dolarów miesięcznie


SEMINARIA DLA ŻYDOWSKICH LIDERÓW W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ

SEMINARIA DLA ŻYDOWSKICH LIDERÓW W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ


W ramach naszych wysiłków na rzecz wspierania i wzmacniania powstających społeczności żydowskich w Ameryce Łacińskiej i Hiszpanii, Shavei Israel zorganizowało specjalną serię seminariów dla animatorów życia żydowskiego w języku hiszpańskim, poświęconych Torze, judaizmowi i świętom. Program przeznaczony jest przede wszystkim dla rabinów i liderów społeczności, a zajęcia będą prowadzone za pośrednictwem Zoomu, tak by były dostępne dla każdej z naszych społeczności w czasie rzeczywistym.

Cykl otworzył program poświęcony świętu Purim, a przewodniczący Shavei Michael Freund był obecny, by powitać liderów i udzielić im błogosławieństwa. Oprócz wzbogacania wiedzy o judaizmie i Torze, cykl seminariów stworzył ważną przestrzeń do komunikacji i wymiany doświadczeń, pomysłów i projektów między liderami naszych społeczności.

Nowa Społeczność Żydowska w mieście Cali, w Kolumbii

Nowa Społeczność Żydowska w mieście Cali, w Kolumbii

Nowa gmina żydowska w Cali, w Kolumbii, zwana Magen Abraham, działa od około dziesięciu lat pod przewodnictwem rabina Ashera A. Abarbanela.

Rabin Abarbanel jest absolwentem Jesziwy SSC Sefardyjskiego Midraszu na Starym Mieście w Jerozolimie i specjalizuje się w tworzeniu i koordynowaniu projektów społecznych. Ponadto jest on mohelem (wykonuje rytualne obrzezanie) i reprezentuje Kolumbię w kilku międzynarodowych organizacjach certyfikujących kaszrut. Ukończył również studia filozoficzne i historyczne.

Gmina żydowska Magen Abraham jest położona na południe od miasta Cali i liczy około stu osób. Synagoga jest ważnym ośrodkiem dla mieszkańców. Codziennie odbywają się tu nabożeństwa modlitewne i studiowanie Tory, a w porannym kolegium odbywają się dogłębne studia Talmudu.

Ponadto wspólnota organizuje i prowadzi różne cotygodniowe zajęcia dla dzieci, kobiet, małżeństw itp.

Synagoga posiada trzy zwoje Tory i społeczność ma nadzieję, że przed świętem Paschy przeniosą się do nowego, rozbudowanego budynku, który będzie posiadał wszystkie niezbędne udogodnienia, w tym mykwę (łaźnię rytualną).