Parszat Wezot haBracha

Parszat Wezot haBracha

W Szemini Aceret/Simchat Tora czytamy parszę Wezot Habracha, krótką, bo liczącą 41 wersów.  I początek Bereszit, który sam w sobie ma 34 wersety.

Mojżesz błogosławi plemiona narodu żydowskiego, wskazując na cechy, których będzie potrzebowało zróżnicowane społeczeństwo.  Przywództwo, konsekwencja, ustawodawstwo, sędziowie, biznes, rolnictwo, wojownicy, minerały.  W tym miejscu Mojżesz mówi głównie do Boga, nie do ludzi, ilustrując Mu wielkość ludu, który ma opuścić.

Pierwsza alija (Dwarim 33:1-7) Mojżesz błogosławi lud przed swoją śmiercią.  Bóg zwrócił się do nas na Synaju, choć ma wszystkie narody; to my otrzymaliśmy Jego wypowiedzi.  On jest Królem nad Izraelem. Mojżesz opisuje plemiona Izraela i prosi Boga o opiekę nad nimi. Reuwen przetrwa, podobnie jak jego potomstwo.  Jehuda, Boże, usłysz jego głos, jest potężny i bądź mu pomocą.

Reuwen jest konsekwentny.  Wytrzymały.  Zawsze w gotowości.  Jehuda to władza i przywództwo, ostateczny monarcha.

Druga alija (33:8-12) Lewici, to Twoje pobożne plemię, wytrzymujące próby, słuchający Twego przymierza.  Będą nauczać Twojej Tory i służyć Ci.  Błogosław to plemię i opasaj w obliczu przeciwników.  Binjamin, umiłowany przez Boga, On go chroni, podczas gdy on mieszka na Jego piersi.

Naród żydowski potrzebuje przywódców religijnych i takim jacy są Lewici.  Binjamin jest siedzibą Mikdaszu, fizycznego partnera do religijnej służby Lewiego.

Trzecia alija (33:13-17) Josef, jego ziemia jest błogosławiona, od słodyczy ziemi, gór i wzgórz.  Ma władzę zarówno przez Efraima, jak i Menaszego.

Josef jest rolniczym bogactwem, siłą w gospodarce i siłą w liczbach.

Czwarta alija (33:18-21) Zewulun jest przyjemny w swoich podróżach, Jisachar w swoich mieszkaniach.  Ludzie gromadzą się na górze, ciesząc się bogactwem morza i ziemi.  Gad jest błogosławiony, mieszkając jako lew.  Jego częścią jest prawodawstwo, przywództwo, prawość i sprawiedliwość.

Zewulun jest kupcem, Jisachar księciem filozofii.  Gad jest podstawą instytucji narodowych, sprawiedliwości i rządów prawa.

Piąta alija (33:21-29) Dan to małe lewki, cieszące się ziemią Baszan.  Naftali, zadowolony, pełen błogosławieństwa, morza i południa.  Aszer, błogosławiony bardziej niż dzieci, ukochany przez braci, stopy z oliwy, buty z żelaza i miedzi.  Żaden nie jest jak Bóg, jeżdżący po niebie w swojej pomocy, wspaniały. 

Dan chroni granicę północną, a Naftali zachodnią i południową.  Aszer jest budowniczym pokoju, z “miękkimi stopami naoliwionymi, ale butami z żelaza”, metafora stąpania łagodnie, ale z zasadami, gdy jest to potrzebne.  Twórca pokoju.

Chatan Torah (34:1-12) Szczęśliwy jesteś Izraelu, że masz takiego Opiekuna.  Mojżesz wstąpił na Har Nawo, patrząc na Ziemię Izraela.  Bóg powiedział mu: To jest Ziemia, którą ci obiecałem, choć nie wejdziesz do niej.  Mojżesz umarł, został pochowany, choć miejsce jego pochówku nie jest znane.  Jego siła była z nim do końca.  Lud opłakiwał go 30 dni.  Jehoszua był wypełniony duchem Bożym, choć nikt nigdy nie będzie jak Mojżesz, znający Boga, twarzą w twarz, dokonujący wszystkich cudów, które czynił na oczach całego Izraela.

Życie Mojżesza dobiega końca.  Być może z nutą tragedii, nie wchodząc do ziemi, na którą pracował przez całe życie.  Ale wspominając Jehoszuę i podążając za jego poetyckim opisem spektrum talentów, jakie przejawia naród żydowski, opuszcza świat zadowolony.  Jego celem nie było wejście do Ziemi; jego celem było pomyślne poprowadzenie swojego ludu do wejścia do Ziemi.  Opuszcza świat zadowolony z tego, że wszystko jest przed nim.  Jego życiowa misja została wypełniona.

Chatan Tora Bereszit (1:1-2:3) Aby kontynuować uczenie się naszej Tory przez całe życie, po zakończeniu Tory wskakujemy od razu i kontynuujemy początek Tory, czytając historię stworzenia od pierwszego dnia do Szabatu.

CHLEB SIEDMIU NIEBIOS: SEFARDYJSKA TRADYCJA NA ŚWIĘTO SZAWUOT

CHLEB SIEDMIU NIEBIOS: SEFARDYJSKA TRADYCJA NA ŚWIĘTO SZAWUOT

Kiedy Żydzi opuścili Iberię po wprowadzeniu w życie dekretu z Alhambry, zabrali ze sobą swój język, tradycje i kulturę. Chleb Siedmiu Niebios był specjalnym rodzajem symbolicznej chałki wypiekanej z okazji Tikkun Leil Szawuot, całonocnej sesji studiowania Tory w Szawuot.

Tradycja ta niemal zanikła w czasie Holokaustu, kiedy to 96% sefardyjskiej ludności żydowskiej w Salonikach zostało wymordowanych. W tym roku zachowamy tę tradycję i pamięć o tej społeczności, piekąc swój własny chleb Siete Cielos.

Pierwsi Sefardyjczycy przybyli do Saloniki, miasta w Imperium Osmańskim, w 1492 r. z Majorki. Byli to “skruszeni” powracający do judaizmu po przymusowym nawróceniu na katolicyzm. W kolejnych latach dołączyli do nich Żydzi z Kastylii, Sycylii, Aragonii, Neapolu, Wenecji, Prowansji i Portugalii. W 1613 r. Żydzi stanowili już 68% ludności miasta.

Saloniki są jedynym znanym przykładem miasta tej wielkości w diasporze żydowskiej, w którym przez stulecia utrzymywała się większość żydowska. Społeczność ta wywarła wpływ na świat sefardyjski zarówno pod względem kulturowym, jak i ekonomicznym, a miasto zyskało przydomek Matki Izraela.

Jedną z tradycji przywiezionych z Iberii była mleczna chałka wypiekana specjalnie na święto Szawuot. Pan de Siete Cielos prawdopodobnie wziął swoją nazwę od starego hiszpańskiego wyrażenia, które oznacza: “Jestem tak szczęśliwy, że czuję się, jakbym unosił się na siedmiu chmurach”. Ten świąteczny chleb został po raz pierwszy upieczony na początku VIII wieku, w okresie zwanym “koegzystencją”.

Współistnienie było złotym wiekiem dla hiszpańskich Żydów, czasem, w którym Żydzi, chrześcijanie i muzułmanie żyli razem w pokoju, dzięki czemu Półwysep Iberyjski stał się centrum innowacji i wymiany kulturowej.

Żydzi sefardyjscy prawdopodobnie zainspirowali się Monas de Pascua swoich chrześcijańskich sąsiadów. Zaczęli wypiekać chleb siedmiu niebios na Szawuot, jedno z niewielu świąt, podczas których zwyczajowo spożywa się nabiał.

Niektórzy historycy spekulują, że Monas de Pascua i Pan de Siete Cielos zostały wynalezione w Nowym Świecie jako Pan de Muerto. Kiedy przybyli konkwistadorzy (z których wielu było konwertytami), zastali kulturę składania ofiar z ludzi. Byli tak przerażeni, że zastąpili tę tradycję wypiekiem pewnego rodzaju chałki: słodkiej, okrągłej, z wyrzeźbionymi symbolami.

Do wypieku Pan de Siete Cielos przygotowuje się bogate i mleczne ciasto na chałkę. Na chałce wyryte są symbole związane z przekazaniem Tory na górze Synaj. Najpierw formuje się okrągłą chałkę, która ma symbolizować górę Synaj. Następnie rozwałkowuje się siedem kawałków ciasta i dociska je do okrągłej chałki, tworząc wokół niej pierścień. Symbolizują one siedem niebios lub chmur. Symbole z opowieści o Szawuot są następnie rzeźbione i odciskane na chmurach.

Każda rodzina ma swoje własne tradycje, ale niektóre wspólne symbole to Tora, drabina Jakuba, studnia Miriam, Gwiazda Dawida, Hamsa i tablice z dziesięcioma przykazaniami. Po upieczeniu chałki smaruje się ją miodem i posypuje ziarnami sezamu. Chałkę tę powinno się podawać, gdy czyta się Dziesięć Przykazań. Jak wyjaśniła jedna z babć: “Tora jest słodka jak manna dla tych, którzy się nią karmią”.

Chleb z siedmiu niebios

Zaadaptowane z książki kucharskiej Żydów greckich autorstwa Nicholasa Starvroulakisa

Składniki:

– 8 szklanek mąki – 1⁄2 szklanki mleka – 2 szklanki ciepłej wody – 5 jajek – 2 łyżeczki aktywnych suchych drożdży – 2 szklanki cukru – 3/8 szklanki roztopionego masła – 1 łyżeczka ekstraktu anyżowego lub araku – miód i prażone ziarna sezamu

Instrukcje:

1. Ciepłą wodę wlej do dużego naczynia.

2. Dodaj cukier i drożdże.

3. Dobrze wymieszać i poczekać, aż mieszanina się spieni (około 10 minut).

4. W osobnej misce umieść 3 szklanki mąki.

5. W środku mąki zrób dołek.

6. Do tego dołka wlej mieszankę drożdżową.

7. Zacznij mieszać mąkę, aż powstanie lekkie ciasto.

8. Przykryj miskę czystym ręcznikiem kuchennym i pozwól ciastu odpocząć przez około 45 minut.

9. Odkręć miskę i dodaj jajka, mleko, masło i ekstrakt z anyżu lub araku.

10. Wyrabiaj ciasto z większą ilością mąki, aż będzie elastyczne. Może to być mniej niż 8 szklanek, aby uzyskać pożądaną konsystencję.

11. Przykryj miskę czystym ręcznikiem kuchennym i pozostaw ciasto do wyrośnięcia, aż podwoi swoją objętość, czyli około 2 godzin.

12. Kiedy ciasto wyrośnie, możesz wyrzeźbić swój Chleb Siedmiu Niebios.

13. Najpierw odetnij kawałek ciasta i zwiń go w kulkę. To będzie Góra Synaj, która będzie pieczona w środku. Połóż ją na dużej blasze do pieczenia wyłożonej papierem pergaminowym.

14. Odetnij 7 kawałków ciasta i rozwałkuj je rękami, tworząc sznury.

15. Owiń je wokół kuli ciasta. To jest 7 chmurek.

16. Następnie wyrzeźb wybrane przez siebie symbole Szawuot i wciśnij je w chmurki. Wykonaj symbole, które mają dla Ciebie znaczenie.

17. Przykryj chleb czystym, wilgotnym ręcznikiem kuchennym.

18. Pozwól, aby ciasto podwoiło swoją objętość.

19. Zdejmij ręcznik i posmaruj chleb roztrzepanym jajkiem (żółtka roztrzepane z odrobiną wody).

20. Rozgrzej piekarnik do 350 stopni Fahrenheita (175 stopni Celsjusza).

21. Włóż chleb do piekarnika.

22. Piecz przez około 30 minut lub do momentu, gdy chleb nabierze złotobrązowego koloru, a spód chleba będzie wydawał pusty przy stukaniu.

Lag baOmer 2022 na Świecie

Lag baOmer 2022 na Świecie

Społeczności Shavei Israel, wraz z resztą żydowskiego świata, obchodziły właśnie Lag B’Omer – znaczące i piękne święto związane z osobą rabina Szimona Bar Jochaja, jednego z najwybitniejszych uczniów rabina Akiwy i autora mistycznej Księgi Zohar. Prawdopodobnie najbardziej znaną i rozpowszechnioną tradycją tego dnia jest rozpalanie ognisk. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów tej tradycji, od społeczności z tak dalekich Indii, aż po Izrael. 

Honduras

Uczniowie z Mechon Miriam w Izraelu

Społeczność Bnei Menashe o nazwie Chowewej Cijon, w Zuangtui, Mizoram

Dzień Niepodległości Izraela w synagodze w Warszawie

Dzień Niepodległości Izraela w synagodze w Warszawie

W Warszawie w Synagodzie im. Małżonków Nożyków obchodzono Jom Ha-Acmaut, czyli święto niepodległości Izraela. Odśpiewano hymn Izraela – Hatikwa.

Obecny był ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne.

Na tytułowym zdjęciu Rabin Itzhak Rapoport oraz ambasador Iraela w Polsce Yacov Livne.

Zachęcamy do odsłuchania hymnu Izraela, odśpiewanego w synagodze przez zgromadzonych.

Zdjęcia oraz video autorstwa Elżbiety Magenheim, której serdecznie dziękujemy za udostępnienie.

Święto Niepodległości Izraela 2022

Święto Niepodległości Izraela 2022

Izrael ma już 74 lata!

Gdziekolwiek znajdują się nasze społeczności – od Chile po Chiny, od Ekwadoru po Indie – Izrael jest w ich sercach i duszach. Dlatego co roku w Jom Ha’Atzmaut odbywają się uroczystości, pieśni, imprezy i inne specjalne programy oraz wydarzenia, aby uczcić niepodległość Izraela. Tak też było w tym roku. Błękit i biel, flagi, izraelskie jedzenie i prawdziwe świętowanie.

Zapraszamy do obejrzenia zdjęć i filmów z uroczystości! (Najedź kursorem na każde zdjęcie, aby zobaczyć, gdzie zostało zrobione)