Parsza Teruma

Parsza Teruma

Jakiś czas temu, gdy uczyłem się w Jesziwie, jeden z rabinów zatrzymał się u swojej rodziny w Jesziwie na Szabat. Przez cały czas widziałem, jak jego najmłodszy syn je cukierki. Byłem zarówno zdumiony, jak i zazdrosny, jego ojciec nigdy nie dawał mu słodyczy, więc skąd on je wziął? Śledziłem go przez pół godziny i co zauważyłem? Zadawał każdemu, kogo spotkał, to samo pytanie: “Czy masz dla mnie coś słodkiego?”. To brzmi lepiej po hebrajsku. To było tak proste, że zadziałało. Próbowałem tego sam z różnymi rezultatami, kiedy on punktował prawie za każdym razem, ja miałem tylko pięćdziesiąt procent sukcesu. Mimo to dostawałem słodycze, których nie otrzymywałem, zanim zacząłem prosić. Zdałem sobie sprawę, że choć nie zawsze dostaję to, co chcę, kiedy o to proszę, to jeśli nie poproszę, nie dostanę nic.

Odkąd zaczęliśmy czytać Torę ponad cztery miesiące temu, mieliśmy niesamowitą serię porywających Parszy. Każdy tydzień to jazda na kolejce górskiej z morderstwem, seksem i katastrofą naturalną. Cóż, to wszystko już się skończyło, w tym tygodniu sięgnij po kartkę, ołówek i linijkę, ponieważ nurkujemy w boskiej architekturze. W tym tygodniu Bóg zaczyna instruować Mosze w jaki sposób zbudować Miszkan, podróżny dom Boga. Przez następne kilka tygodni proces tworzenia Miszkanu będzie zajmował naszą uwagę, z krótką przerwą na grzech złotego cielca. Dlaczego Mosze mówi tyle o namiocie, który był używany tylko przez pięćdziesiąt cztery lata?

Przy całej swojej niesamowitości, objawienie na Synaju było w zasadzie porażką.

Nie dlatego, że Bóg nie był w stanie objawić Tory dzieciom Izraela, ale dlatego, że objawienie to nie stworzyło relacji, jakiej Bóg chciał z dziećmi Izraela. Porażka była spowodowana przytłaczającą mocą B!ga, która nie pozwoliła nam odegrać aktywnej roli w tej relacji.

Miszkan jest dokładnym przeciwieństwem. Był projektem, do którego przyczynił się cały Izrael, tak bardzo, że Mosze musiał powiedzieć nam, abyśmy przestali.

Umieścił obecność Boga w centrum naszego obozu i świadomości. Lud podążał za nią, gdziekolwiek się udał na pustyni, w przeciwieństwie do ucieczki z Synaju podczas objawienia.

Jaki był sekret, który sprawił, że Miszkan był tak skuteczny? Bóg poprosił nas o to, czego chciał i określił to w sposób szczególny. B!g dał nam zdolność i pragnienie kochania go, mówiąc nam dokładnie, jak to zrobić. Jakiej odwagi wymagało to ze strony Boga, by być tak bezbronnym, ale rezultatem tego jest miłość, która objęła całą historię.

Szabat Szalom!

Z miłością,

Yehoshua Ellis

Parsza Miszpatim

Parsza Miszpatim

W tym tygodniu czytamy Parszę Miszpatim, po raz pierwszy doświadczamy czegoś takiego. Jest to długa i powiązana przyczynowo lista praw. Język jest często dość specyficzny, a prawa mają swoje odniesienia. W tej Parszy trzeba znać jej koniec, aby zrozumieć szczegóły przedstawione na początku. Kluczem do tego jest kontekst.

W rzeczywistości jest on dość jasno przedstawiony już na początku Parszy –

“To są obrzędy, które postawisz przed nimi”. Nie wiemy kto mówi, do kogo mówi, ani kto jest przedmiotem obrzędów. Wszystko, co mamy, aby odpowiedzieć na te pytania,

to kontekst.

Jest to pierwszy raz, kiedy mamy listę praw, a także z pewnością jest to pierwszy raz, kiedy mamy przytoczony jakikolwiek rodzaj prawa karnego lub cywilnego. Pomimo tego początek ten rozpoczyna się w środku. Podobnie jest gdy chodzi o studiowanie żydowskiego prawa i zwyczajów. Rozpoczynamy to studiowanie od środka. Postaram się to wyjaśnić. Niemal niemożliwym jest nauczyć się Halachy, jeśli się jej już nie zna.

Bez kontekstu nasza tradycja jest niedostępna i niepoznawalna, a kontekstem, który jest niezbędny do zrozumienia naszej tradycji jest… nasza tradycja.

Kiedy Mosze ofiarowuje Torę dzieciom Izraela w aktualnej Parszy , one odpowiadają, że będą wykonywać i będą się uczyć. Chociaż wylano wiele atramentu gratulując nam wiary w to oświadczenie, żadna inna odpowiedź nie byłaby wystarczająca. Jedyną drogą do zrozumienia Tory jest punkt, w którym myśl zamienia się w działanie, a działanie w refleksję. Kiedy Mosze przedstawił Torę Izraelowi, pokazał nam księgę, którą dostajemy do napisania o sobie. Nie możemy jej zrozumieć bez odpowiedniego kontekstu, a kontekst w końcu potrzebuje, abyśmy go stworzyli. Początkowy wers naszej Parszy: “To są obrzędy, które przed nimi postawisz.” to nie jest B!g mówiący do Moszego o dzieciach Izraela, to jest B!g mówiący do nas o naszych dzieciach.

Shabbat Shalom!

Z miłością,

Yehoshua

Seder Tu Biszwat w Polsce

Seder Tu Biszwat w Polsce

Uczestnicy seminarium “Polski Judaizm i Chasydyzm – Przeszłość i teraźniejszość” prowadzonego przez rabina dr. Zeeva Kitsisa i dr. Dinę Feldman, grupa badaczy i badaczek, entuzjastek i entuzjastów żydowskiej i chasydzkiej historii Polski odbyła Sedery Tu bi-Szwat w Polsce.

Jeden seder miał miejsce w Gminie Żydowskiej w Łodzi – Kehila Kedosza Łódź z Rabinem Dawidem Szychowskim i specjalnymi gośćmi Diną Feldman, Naftalim Pismanem, Zeevem Kitsisem i Chayą Castillo

Drugi Seder Tu bi-Szwat z rabinem Itzchakiem Rapoportem i Rebetzin Chaya Rapoport odbył się w Żydowskim Instytucie Historycznym.

Parsza Jitro

Parsza Jitro

Po studiach podróżowałem po Maroku z moim przyjacielem Benem. Podczas jednego z naszych długich spacerów opowiedział mi o jednym z eksperymentów swojego ojca. Chciał on dowiedzieć się, czy koty widzą w kolorze, więc wymyślił prosty test. Umieszczał chininę, najbardziej gorzką substancję, w mleku, które było barwione na różne kolory, pozostawiając białe mleko bez smaku. Następnie kotu podano by oba rodzaje mleka w tym samym czasie

i w ten sposób można by określić, czy widzą one kolory, czy nie. Jaki był wynik? Po jednokrotnym spróbowaniu kolorowego mleka kot już nigdy więcej nie wypił mleka.

W szóstej aliji Parszy tego tygodnia, tuż przed objawieniem, B!g mówi Moszemu „Zejdź na dół i ostrzeż naród, aby nie próbował zbliżyć się do B!ga, bo wielu z nich od tego zginie.” Objawienie B!ga na Synaju było wydarzeniem wstrząsającym duszą, pozostawiającym wieczny ślad w dzieciach Izraela i całej historii. Nie brzmi to jednak jako szczególnie przyjemne doświadczenie. Wywołało ono silną reakcję u Dzieci Izraela, ale nie pragnienie bycia bliżej B!ga.

W siódmej Aliji, po tym jak B!g przekazał już Dzieciom Izraela dziesięć przykazań, błagają one Moszego, aby przejął proces lub transmisję. Dźwięk, światło, ogień, dym to zbyt wiele dla ludzi, boją się o swoje życie. Mosze tego nie rozumie: “Nie bójcie się, B!g przyszedł dać wam to doświadczenie, aby jego strach był zawsze częścią was, abyście nigdy nie zgrzeszyli”. Naród w odpowiedzi wycofuje się jeszcze bardziej.

Moc nie tworzy tęsknoty. Kiedy B!g pokazuje Izraelowi swoją potęgę to raczej nas odpycha niż przyciąga do niego. Nie ma recepty na to, jak sprawić, by ktoś cię pokochał, a przynajmniej nikt mi jej nie wyjawił, ale zademonstrowanie komuś swojej przytłaczającej przewagi nad nim może tylko wywołać strach. Im więcej B!g robi dla dzieci Izraela, tym bardziej je kocha. Poprzez odebranie nam możliwości robienia dla Niego wszystkiego, pozostaje nam tylko strach przed Nim. Największym aktem miłości,

jaki możemy wykonać, jest ofiarowanie naszej bezbronności tym, których kochamy, udostępnienie miejsca dla nich w taki sposób, aby mogli zrobić coś dla nas.

Szabat Szalom!

Love,

Yehoshua

Seminarium Judaizm i Chasydyzm – przeszłość i teraźniejszość

Seminarium Judaizm i Chasydyzm – przeszłość i teraźniejszość

Shavei Israel jest współorganizatorem seminarium wyjazdowego w Polsce, w którym łączymy studiowanie wraz z doświadczeniem i zwiedzaniem oraz wspólnym przeżywaniem historii i teraźniejszości Żydów Polskich.

Seminarium poprowadzi rabin dr Zev Kitsis, a organizowane jest we współpracy z łódzką gminą
żydowską, Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie, Zusha oraz Shavei Israel.
Inicjatorem i koordynatorem jest dr Dina Feldman.

Uczestnicy są bardzo zadowoleni i przeżywają pogłębienie swojego życia duchowego.

Podzielili się też z nami swoimi zdjęciami.

Koordynatorka do spraw Polski i Ameryki Południowej w Shavei Israel, Chaya, również uczestniczy w programie w Polsce.