powr?t

Sprowadzanie do domu jednego z zaginionych plemion – wywiad z Michaelem Freundem, za?o?ycielem Shavei Israel

Sprowadzanie do domu jednego z zaginionych plemion – wywiad z Michaelem Freundem, za?o?ycielem Shavei Israel

Michael Freund

Sprowadzanie do domu jednego z zaginionych plemion? Wywiad z Michaelem Freundem, za?o?ycielem Shavei Israel

Podczas niedawnego spotkania Minister Aliji i Absorbcji Penina Tamanu-Shata o?wiadczy?a Michaelowi Freundowi, ?e ??realizuje plany sprowadzenia, z p??nocno-wschodnich Indii do Izraela kolejnych 722 cz?onk?w spo?eczno?ci Bnei Menasze.

W ci?gu ostatnich dw?ch dekad Freund – za?o?yciel i prezes Shavei Israel ? sta? na czele dzia?a? pomagaj?cych Bnei Menasze powr?ci? do narodu ?ydowskiego. To grupa, kt?ra twierdzi, ?e pochodzi z jednego z dziesi?ciu zaginionych plemion Izraelskich. W du?ej mierze dzi?ki wysi?kom Shavei Israel, w Izraelu mieszka obecnie ponad 4000 Bnei Menasze.

Freund, kt?ry dorasta? w Nowym Jorku, jest absolwentem Uniwersytetu Princeton, posiada tytu? MBA Uniwersytetu Columbia i jest wsp??autorem dw?ch ksi??ek.

The Jewish Press: Kim dok?adnie s? Bnei Menasze?

Michael Freund: S? potomkami plemienia Menaszego, jednego z dziesi?ciu zaginionych plemion, kt?re zosta?y wygnane z Ziemi Izraela ponad 27 wiek?w temu przez Imperium Asyryjskie. Obecnie mieszkaj? w p??nocno-wschodniej cz??ci Indii, g??wnie w stanie Mizoram i Manipur, wzd?u? granic z Birm? i Bangladeszem.

Pomimo tak d?ugiej w?dr?wki na wygnaniu, nigdy nie zapomnieli, kim s? ani sk?d pochodz?. Od zawsze pami?taj? dok?d kiedy? mieli nadziej? wr?ci?: do Syjonu. Niewiarygodne, ?e mimo i? byli odci?ci od reszty ludu Izraela przez pokolenia, trzymali si? swojej to?samo?ci, nadal praktykowali judaizm i nigdy nie stracili wiary, ?e w ko?cu po??cz? si? z reszt? narodu ?ydowskiego.

Ilu jest w Indiach Bnei Menasze i jaki rodzaj judaizmu praktykuj??

Do tej pory byli?my b?ogos?awieni, mog?c sprowadzi? ponad 4000 Bnei Menasze do Izraela, a kolejne 6500 w Indiach czeka na przybycie. Bnei Menasze s? rozproszone w ponad 50 spo?eczno?ciach w p??nocno-wschodnich Indiach. Ka?da z nich ma w?asn? synagog?.

Przez wieki praktykowali biblijn? form? judaizmu, przestrzegaj?c szabatu, przestrzegaj?c koszerno?ci, obchodz?c ?wi?ta i przestrzegaj?c praw czysto?ci rodzinnej. Jeszcze sto lat temu dprawiali obrz?dy ofiarne.

Co ciekawe, nie byli ?wiadomi ani ?wi?ta Purim, ani Chanuki, kt?re upami?tniaj? wydarzenia, kt?re mia?y miejsce stulecia po wygnaniu ich przodk?w. W latach 80., kiedy po raz pierwszy nawi?zali kontakt z nie?yj?cym ju? rabinem Eliyahu Avichailem z Jerozolimy, przyj?li wsp??czesny judaizm ortodoksyjny, kt?rym wiernie praktykuj? do dzi?.

Wiele razy odwiedza?em ich spo?eczno?ci w Indiach i jest to naprawd? niezwyk?y widok. Wszyscy m??czy?ni nosz? jarmu?ki, a wielu ma tzitzit zwisaj?cy spod koszul, podczas gdy kobiety ubieraj? si? skromnie.

Jak po raz pierwszy zwi?za?e? si? z Bnei Menashe?

Zrobi?em alij? z Nowego Jorku w 1995 roku, a kiedy Benjamin Netanjahu zosta? wybrany premierem w 1996 roku, mianowa? mnie na zast?pc? dyrektora ds. Komunikacji w Kancelarii Premiera pod kierownictwem b?ogos?awionej pami?ci Davida Bar-Illana.

Pewnego dnia, wiosn? 1997 r., nadesz?a ma?a pomara?czowa koperta zaadresowana do premiera od przyw?dc?w spo?eczno?ci Bnei Menasze. Korespondencja przechodzi?a przez moje biurko, wi?c otworzy?em i przeczyta?em list. To by? bardzo emocjonalny apel, prosz?c o pozwolenie Bnei Menasze na powr?t do Izraela po 2700 latach.

Szczerze m?wi?c, na pocz?tku my?la?em, ?e to szale?stwo. Ale w li?cie by?o co? bardzo szczerego i serdecznego, wi?c zdecydowa?em si? na niego odpowiedzie?. Potem, kiedy spotka?em si? z cz?onkami wsp?lnoty, dowiedzia?em si? wi?cej o ich historii, tradycjach i zwyczajach, przekona?em si? – cho? mo?e si? to wydawa? dziwne – ?e w rzeczywisto?ci s? oni naszymi zagubionymi bra?mi i ?e musimy im pom?c.

Zacz??em wi?c walczy? z barierami biurokracji i zorganizowa?em alij? dla du?ych grup Bnei Menasze.

Czy wszyscy akceptuj? ich jako ?yd?w?

W 2004 roku zwr?ci?em si? do naczelnego rabina sefardyjskiego Izraela Szlomo Amara i poprosi?em go o zbadanie tej sprawy. Po wykonaniu tego, na spotkaniu w marcu 2005 r. Rabin Amar o?wiadczy?, ?e Bnei Menasze to ?Zera Yisrael? – czyli potomkowie Izraela jako zbiorowo?ci. Dlatego, ?e zostali odci?ci od reszty ?yd?w na tak d?ugo, ka?da osoba musi przej?? formalny proces konwersji.

Wszystkie 4000 Bnei Menasze w Izraelu zosta?o nawr?conych przez Naczelnego Rabinata Izraela, wi?c s? tak samo ?ydami jak ty czy ja. To fascynuj?ce, ?e grupa tak d?ugo odci?ta wraca teraz do Izraela.

Po prostu otw?rz kt?r?kolwiek z ksi?g Prorok?w, a zobaczysz, ?e wszystkie one m?wi? o zgromadzeniu wygna?c?w, w tym Judy i Izraela – co oznacza dziesi?? zaginionych plemion. Izajasz m?wi: ?I stanie si? w owym dniu, ?e zabrzmi wielki szofar i przyjd? zgubieni w ziemi asyryjskiej? (27:13). Jest to wyra?ne odniesienie do plemion wygnanych przez Asyryjczyk?w.

A w Jeremiaszu (3:18) Haszem obiecuje: ?W owych dniach dom Judy b?dzie chodzi? z domem Izraela i po??cz? si? z kraju na p??nocy do kraju, kt?ry da?em waszym przodkom jako dziedzictwo. ?

Powr?t Bnei Menasze, kt?rzy s? potomkami domu Izraela, jest pocz?tkiem wype?nienia tych tysi?cletnich obietnic. Dlatego uwa?am, ?e jest to znacz?cy krok naprz?d w procesie odkupienia.

Jak opisa?by? ich zaabsorbowanie do spo?ecze?stwa Izraela?

Imigranci Menasze maj? co najmniej dyplom uko?czenia szko?y ?redniej, niekt?rzy maj? dyplomy z indyjskich szk?? wy?szych i uniwersytet?w. Wielu m?wi po angielsku. Wszyscy maj? smartfony w Indiach, wi?c znaj? zachodnie zwyczaje i uwa?nie ?ledz? wiadomo?ci z Izraela.

M?odzi m??czy?ni s?u?? w IDF, a wielu ochotnik?w wst?puje do elitarnych jednostek bojowych. Coraz wi?cej ludzi w spo?eczno?ci ko?czy izraelskie kolegia z dyplomami od pracy socjalnej czy w in?ynierii. Niekt?rzy m??czy?ni otrzymali ?wi?cenia rabinackie.

Oczywi?cie jako nowi imigranci stoj? przed wieloma wyzwaniami, ale Bnei Menasze s? zagorza?ymi syjonistami i uwa?nymi ?ydami i s? zdeterminowani, aby zacz?? w Izraelu ?ycie od nowa.

Kiedy nast?pna grupa Bnei Menasze zrobi alij??

Podczas mojego ostatniego spotkania z Minister Aliji i Absorpcji Penina Tamanu-Shata wyja?ni?a, ?e powinni?my rozpocz?? przygotowania do sprowadzenia pierwszej grupy 250 imigrant?w z ca?kowitej liczby 722 w listopadzie. Pozosta?a cz??? w 2021 r. Ale to oczywi?cie zale?y od finansowania.

Zgodnie z ustaleniami z rz?dem Shavei Israel musi pokry? r??ne koszty, takie jak przelot i transport Bnei Menasze z Indii do Izraela, kt?re wynosz? 1000 USD na imigranta. Musimy wi?c zebra? niezb?dne fundusze.

Opr?cz Bnei Menasze pracujesz tak?e z innymi ?zagubionymi? spo?eczno?ciami. Mo?esz nam troch? o nich opowiedzie??

Za?o?y?em Shavei Israel, aby dotrze? do zaginionych plemion i ukrytych spo?eczno?ci ?ydowskich oraz pom?c im ponownie po??czy? si? z ich korzeniami. Opr?cz Bnei Menasze z Indii, przez wiele lat pracowali?my z chi?skimi ?ydami z Kaifeng w Chinach; Bnei Anousim (lub ?Marranos?) z Hiszpanii, Portugalii i Ameryki Po?udniowej; potomkami ?yd?w, kt?rzy prze?yli w Polsce Holocaust, ?ydami Subbotnika z Rosji, a tak?e innymi grupami.

Robimy to, poniewa? czuj?, ?e ponosimy historyczn?, moraln? i religijn? odpowiedzialno?? za pomoc tym, kt?rzy kiedy? byli cz??ci? naszego narodu. Jak wiemy, nar?d ?ydowski w ci?gu ostatnich 2000 lat by? prze?ladowany i torturowany, masakrowany i wyp?dzany cz??ciej ni? jakikolwiek inny nar?d na ziemi. Po drodze wielu ludzi zosta?o od nas oderwanych, ale jako? uda?o im si? zachowa? poczucie ?ydowskiej ?wiadomo?ci lub wi?zi.

A w ostatnich dziesi?cioleciach rosn?ca liczba ?ydowskich potomk?w puka do naszych zbiorowych drzwi, chc?c ponownie po??czy? si? z narodem ?ydowskim. Po tym wszystkim, co prze?yli ich przodkowie – czy to z r?k Inkwizycji, komunist?w, czy nazist?w – jak mo?emy si? od nich odwr?ci??

Oryginalny artyku?: https://www.jewishpress.com/sections/features/bringing-home-one-of-the-lost-tribes-an-interview-with-rabbi-michael-freund-founder-of-shavei-israel/2020/09/10/

YTZJAK L?PEZ DE OLIVEIRA: OSOBISTA HISTORIA

YTZJAK L?PEZ DE OLIVEIRA: OSOBISTA HISTORIA

Miriam Synger

Za ka?d? histori? kryje si? wyj?tkowa osobowo??, bez kt?rej ta historia by nie zaistnia?a. Centrum Shavei Israel w Belmonte w Portugalii nie jest wyj?tkiem. Osob? stoj?c? za tym miejscem jest Ytzjak L?pez de Oliveira, kt?ry zarz?dza Casa Anusim. Ytzjak urodzi? si? w A Coru?a w Hiszpanii. Pochodzi z Conversos (zwanego tak?e ?marranos?) z ?A Raia?, granicy portugalsko-hiszpa?skiej. Najpierw wpad? na Centrum Spo?eczno?ci ?ydowskiej Ner Tamid w A Coruna. Potem pozna? swoj? niestabiln? sytuacj? zwi?zan? z pochodzeniem ?ydowski. Wtedy, Ytzjak, architekt krajobrazu z zawodu, zwi?zany ju? wcze?niej z Shavei Israel dzi?ki rabinowi Elizeuszowi Salasowi ze spo?eczno?ci Belmonte w Portugalii postanowi? wr?ci? do judaizmu. Teraz kontynuuje nauk? i poszerza swoj? wiedz? dzi?ki wsparciu Shavei Israel oraz przewodnictwu rabina Salasa. ?M?j dom? – wyja?nia Ytzjak – ?pierwotnie o?rodek Shavei Israel w Belmonte nadal jest miejscem spotka? student?w, kt?rzy wracaj? do korzeni, ?yd?w w drodze, kt?rzy tutaj zawsze zostan? serdecznie powitani podczas szabatu, ?wi?t i ka?dego innego dnia, ludzi, kt?rzy b?d? mogli skosztowa? sefardyjskich przysmak?w, pozna? rodzinne przepisy i nauczy? si? lokalnych piosenek ? wszystko dzi?ki temu, ?e Shavei Israel stara si? zapewni? ka?demu cudown? wizyt??.

PRAWO POWROTU (CZ??? 2)

PRAWO POWROTU (CZ??? 2)

Chaya Castillo

W zesz?ym tygodniu opublikowali?my pierwsz? cz??? wywiadu z prezesem i za?o?ycielem Shavei Israel Michaela Freunda na temat potomk?w os?b, kt?re dokona?y przymusowych konwersji w czasie Inkwizycji. Tekst ukaza? si? w magazynie ????? ????.

Oto kolejna jego cz???.

Sta?o si? to 500 lat temu. Czy ludzie zaczynaj? teraz szuka? swoich korzeni?

W ci?gu ostatnich 20 lat byli?my ?wiadkami narastaj?cego powrotu do korzeni potomk?w Anousim. Widzimy to od Portugalii i Hiszpanii jak i w Brazyli i Peru. Dzieje si? to na przestrzenie wszystkich warstw spo?eczno-ekonomicznych?.

Jak wyt?umaczysz to zjawisko?

Trudno to wyja?ni? racjonalnie. Abarbanel, kt?ry ?y? w czasie wydalenia i by? ministrem finans?w kr?la Hiszpanii, opisuje wyrzucenie ze swojego pa?stwa w swoim komentarzu do Ksi?gi Powt?rzonego Prawa, a tak?e do Izajasza. Pisze, ?e pod koniec dni Anousim powr?ci do ludu Izraela. Pisze, ?e pocz?tkowo powr?c? tylko w swoich sercach – poniewa? b?d? bali si? ujawni?, ?e s? ?ydami. Ale nadejdzie czas, kiedy powiedz? te? otwarcie: ?Chcemy wr?ci??. My?l?, ?e ?yjemy w?a?nie w tych czasach. Ludzie ci?gle si? do nas zbli?aj?, opowiadaj?c nam o pochodzeniu cz?onk?w rodziny i ?ydowskich tradycji.

Czy istniej? zwyczaje, kt?re charakteryzuj? potomk?w Anousim?

Wiele wspomina babcie, kt?re w pi?tek schodzi?y do ??piwnicy, zapala?y dwie ?wiece i wypowiada?y kilka s??w, kt?rych prawdopodobnie nawet nie rozumia?y. Profesor z p??nocnej Portugalii, kt?rego zna?em, powiedzia? mi, ?e jako dziecko jego rodzice zabronili mu wychodzi? na zewn?trz i liczy? gwiazdy w nocy, poniewa? by?o to niebezpieczne. Twierdzi?, ?e by?a to staro?ytna praktyka w ich rodzinie. Anousim wychodzi? i liczyli gwiazdy na niebie, by wiedzie?, czy szabat si? sko?czy?. W pewnym momencie niekt?rzy z nich zostali schwytani przez Inkwizycj?.

Kilka lat temu spotka?em dyplomat? z ambasady Brazylii w Izraelu. Powiedzia? mi, ?e pochodzi z rodziny Anousim w p??nocnej Brazylii, gdzie wiele rodzin mia?o st?? jadalny z ukryt? szuflad? obok miejsca g?owy rodziny. W tej szufladzie zawsze znajdowa? si? talerz wieprzowiny, aby je?li jeden z s?siad?w nagle przyszed? w odwiedziny mo?na by?o natychmiast go wyj?? i po?o?y? na ?rodku sto?u. Dzi?ki temu nikt nie podejrzewa? rodziny, ?e jest ?ydowska.

Po tym, jak mi to powiedzia?, odwiedzi?em p??nocn? Brazyli? i poprosi?em mojego towarzysza, ?eby zabra? mnie do sklepu z antykami. Na w?asne oczy zobaczy?em te sto?y z ukryt? szuflad?.  Do dzi? istniej? rodziny, kt?re nie jedz? razem mi?sa i mleka. W niekt?rych miejscach Purim lub jak to nazywali ??wi?to Santa Estherica?, sta?o si? centralnym ?wi?tem dla Anousim. Czuli wsp??czucie dla postaci Esther, kt?ra by?a r?wnie? przetrzymywana w pa?acu kr?la Ahashverosha. Podczas festiwalu kobiety po?ci?y, zapala?y ?wiece na cze?? fikcyjnego ?wi?tego i wraz z c?rkami przygotowywa?y koszerne potrawy na ?wi?to Purim.

Historyczne ko?o jest zamkni?te?

W XVI i XVII wieku potomkowie Anousim r?wnie? zacz?li ucieka? do Amsterdamu. W tym okresie nastawienie do Anousim, kt?rzy chcieli wr?ci? do judaizmu by?o bardzo pozytywne. Spo?eczno?? amsterdamska nawet wydrukowa?a dla nich modlitewniki przet?umaczone na j?zyk portugalski. 200 lat temu o wiele ?atwiej by?o udowodni? ?ydowsko?? Anousim?w. Dzisiaj, 500 lat po wydaleniu i przymusowych nawr?ceniach, dow?d jest coraz trudniejszy, a wi?kszo?? ich potomk?w, kt?rzy chc? powr?ci? do judaizmu, musi zosta? nawr?cona przez s?d rabiniczny. To ekscytuj?ca sytuacja. Obecnie jest ca?kiem sporo takich konwersji. Mo?na niemal poczu? obecno?? ich przodk?w, kt?rzy obserwuj? wszystko z nieba i ciesz? si?, ?e po 500 latach historyczny kr?g si? zamyka, a ich potomkowie wracaj? do lud Izraela.

Obecnie wiele kraj?w ma ca?e spo?eczno?ci Bnei Anousim. Na przyk?ad w samej Kolumbii istnieje dwana?cie takich spo?eczno?ci. Ka?da spo?eczno?? obejmuje synagog?, mykw?, a czasem nawet organizacje edukacyjne dla dzieci. Wielu potomk?w Anousim pr?buje zintegrowa? si? z istniej?cymi spo?eczno?ciami ?ydowskimi, kt?re cz?sto wahaj? si? z zaakceptowaniem ich. Zamiast podnosi? r?ce i poddawa? si?, decyduj? si? za?o?y? niezale?ne spo?eczno?ci i nawr?ci? si?. Niekt?rzy chc? emigrowa? do Izraela, a niekt?rzy wol? pozosta? w swoim stanie i ?y? ?yciem religijnego ?yda.

Cz?sto ludzie pytaj?, jaki jest motyw powracaj?cych do judaizmu. Mo?e szukaj? tylko ucieczki ze swojego kraju i chc? uda? si? do zachodniego pa?stwa Izrael? Ale zapominamy, ?e przej?cie na judaizm, kt?re obejmuje wiele wymaga?, nie jest ?atwe. Kiedy widzisz wysi?ki, jakie niekt?rzy z tych ludzi podejmuj? przez ca?e ?ycie, aby prowadzi? ?ydowsko-religijny styl ?ycia, bez ?rodk?w i bez wsparcia spo?eczno?ci ?ydowskiej zdajesz sobie spraw?, ?e ich intencje s? szczere.

ALIJA BNEI MENASZE: POZNAJ ELONA HAOKIPA

ALIJA BNEI MENASZE: POZNAJ ELONA HAOKIPA

Chaya Castillo

Jeszcze w tym roku Shavei Israel sprowadzi du?? grup? 250 imigrant?w Bnei Menasze z p??nocno-wschodnich Indii do Izraela, by zrobili Alij?. W?r?d nich jest 55-letni Elon Lunkhojang Haokip, pochodz?cy z Manipur. Jest on bardzo podekscytowany, ?e spe?ni swoje marzenie i powr?ci? do ziemi swoich przodk?w.

Elon pami?ta, ?e ??zainteresowa? si? swoim dziedzictwem jakie? dwadzie?cia lat temu, kiedy dowiedzia? si?, ?e korzenie jego rodziny si?gaj? Dziesi?ciu Zaginionych Plemion Izraela. Elon zacz?? prowadzi? ?ycie religijnego ?yda i zdecydowa? si? wspiera? swoj? spo?eczno??, wykorzystuj?c swoje talenty i silne strony. Najpierw s?u?y? jako chazan (kantor) w lokalnym centrum spo?eczno?ci B.Vengnom Beith Shalom, a p??niej jako mohel, sprowadzaj?c oko?o 1000 dzieci Bnei Menasze na przymierze Abrahama. Elon jest ?onaty i wychowuje czterech syn?w i c?rk?. Oni wszyscy do??czyli do jego wyboru ?ydowskiej drogi.

“To dla mnie jak sen, aby uda? si? do krainy, za kt?r? zawsze t?skni?em, a to marzenie wreszcie si? spe?ni dzi?ki pomocy Shavei Israel!”- Haokip opowiada emocjonalnie. Plan przeprowadzki rodziny Elona oraz innych Bnei Menasze do Izraela, kt?ra sprawi, ?e wszyscy b?d? mogli zrobi? Alij?, zale?y cz??ciowo od finansowania.

“Koszt” imigranta wynosi zaledwie 1000 USD, co obejmuje przelot i transport z Indii do Izraela, a tak?e cz??? pocz?tkowych koszt?w absorpcji. Za ka?de 1000 $, kt?re zostanie wp?acone, Elon lub inny Bnei Menasze b?dzie m?g? odby? d?ug? podr?? do domu na Syjonie.

Wspieraj Alij? Bnei Menasze i dokonaj prawdziwej zmiany!

Kiedy starsi ludzie na ?o?ach ?mierci ujawniaj?, ?e s? ?ydami ich dzieci cz?sto wracaj? do judaizmu

Kiedy starsi ludzie na ?o?ach ?mierci ujawniaj?, ?e s? ?ydami ich dzieci cz?sto wracaj? do judaizmu

Chaya Castillo

Mariusz Robert Opa?ko, trzymaj?cy zw?j Tory i Michael Freund przy ?cianie P?aczu w Jerozolimie. Izrael 9 czerwca 2013 roku. Matka Opa?ko powiedzia?a mu umieraj?c, ?e jest ?yd?wk?.

Za kilka miesi?cy Simone Azoubel zrealizuje marzenie ?ycia i przeprowadzi si? z m??em do Izraela.

Azoubel, 56-letnia ?yd?wka z Recife w p??nocnej Brazylii ?wiczy sw?j izraelski slang, przygotowuj?c si? do zrobienia aliji – hebrajskiego s?owa oznaczaj?cego imigracji ?yd?w do Izraela.

Przygotowania s? gor?czkowe, ale Azoubel znajduje czas, by zastanowi? si?, jak wiele z jej obecnej  to?samo?ci zawdzi?cza babci. To mianowicie, po dziesi?cioleciach oboj?tno?ci i tradycji prze?ladowa?, wyznanie umieraj?cej starszej kobiety dotycz?ce jej w?asnego ?ydowskiego pochodzenia sprawi?y, ?e Azoubel w?a?nie si? pakuje.

?Moja babka ze strony matki, Raquel, powiedzia?a mi, ?e chce zosta? pochowana wraz ze swoim ludem, a nie blisko swojego nie?ydowskiego m??a i ?e nie chce kwiat?w na nagrobku? – powiedzia? Azoubel, przypominaj?c sobie rok 1999.

Ta niezwyk?a pro?ba postawi?a Simone, wychowan? w chrze?cija?stwie, na drodze po??czenia si? z judaizmem i doprowadzi?a j? i kilku innych cz?onk?w rodziny do przynale?no?ci do kurcz?cej si? spo?eczno?ci ?ydowskiej w Recife.

To, ?e Raquel, potomkini sefardyjskich ?yd?w, kt?rzy uciekli z hiszpa?skiej inkwizycji do Turcji, a nast?pnie przenie?li si? do Brazylii, powr?ci?a do judaizmu nie jest wyj?tkowe.

Podobne wydarzenia, do tych kt?re spotka?y Raquel, ukszta?towa?y niezliczone ilo?ci ludzi, kt?rzy identyfikuj? si? jako ?ydzi w miejscach w kt?rych takie pochodzenie by?o niebezpieczne.

Holenderski naczelny rabin Binyomin Jacobs, pedagog i doradca ds. Zdrowia psychicznego, powiedzia?, ?e rozmawia? z wieloma osobami, kt?re prze?y?y Holokaust i kt?re ujawni?y swoje ?ydowskie pochodzenie, gdy zbli?a?y si? do ostatnich dni.

Dla niekt?rych z tych, kt?rzy s? na ?o?u ?mierci, potrzeba ponownego po??czenia si? z judaizmem jest wewn?trzna, nap?dzana przez ich w?asne poczucie przynale?no?ci.

?Zbli?aj?ca si? ?mier? sprawia, ?e ??cz?owiek skupia si? na tym, co jest dla niego naprawd? wa?ne, co cz?sto jest ich to?samo?ci?? – powiedzia? Jacobs. I podczas gdy umieranie jest ?przera?aj?ce dla wielu ludzi, a jednocze?nie jest tak?e uwolnieniem od innych l?k?w, kt?re nie mog? ju? zrani?? – powiedzia?.

Jeden holenderski ocala?y z Holokaustu, kt?ry zmar? w 2014 r., doda? ?Cohen? do swojego nazwiska na kr?tko przed ?mierci?. ?To by?a bomba dla jego nie?ydowskiej ?ony i dzieci? –  powiedzia? Jacobs. Ocala?y przyzna?, ?e przez lata ukrywa? swoj? ?ydowsk? to?samo??, aby chroni? najbli?szych.

Dla innych, kt?rzy decyduj? si? umieraj?c wyzna? prawd? o ?ydowskim pochodzeniu motywacja jest zakorzeniona w pragnieniu uwolnienia si? od ci??aru niesienia tajemnicy lub poprowadzenia potomk?w z powrotem do kr?gu judaizmu.

Mariusz Robert Opa?ko, 70-letni prawnik z Krakowa, jest tak?e kohenem, potomkiem kasty kap?a?skiej, cho? odkry? j? dopiero 20 lat temu. W 1999 roku, w szpitalu na kilka dni przed w?asn? ?mierci?, jego matka Halina powiedzia?a mu, ?e ona i jego ojciec byli oboje ocala?ymi z Holokaustu, kt?rych rodziny zosta?y prawie zniszczone. Ujawni?a, ?e ??jego ojciec jest kohenem, a ich prawdziwym imieniem jest Lederman.

W wywiadzie dla izraelskiej gazety Makor Rishon Opa?ko przypomnia? jej s?owa: ?Jestem ?yd?wk? i ty te?. Je?li chcesz by? ?ydem, b?d? ?ydem. Je?li nie, to nie. Bycie ?ydem w Polsce jest bardzo trudne. ?

D?ugo przed ?mierci? poprosi?a swojego brata, r?wnie? ocala?ego z Holokaustu, by je?eli sama z jaki? powod?w nie da rady on przekaza? prawd? siostrze?cowi.

Odkrycie mia?o tak wielki wp?yw na Opa?ko, ?e zacz?? praktykowa? judaizm. W 2013 r. Shavei Israel, organizacja z siedzib? w Jerozolimie, po?wi?cona pomocy ?ydom takim jak Opa?ko, zorganizowa?a mu sp??nion? bar micwe przy ?cianie P?aczu.

?Najpierw poprosi?a mnie, ?ebym usiad?, a potem powiedzia?a mi, kim jestem? – wspomina?, susz?c ?zy podniecenia, w wywiadzie dla Shavei Israel po ceremonii. Opa?ko uczestniczy? w kursie judaizmu zorganizowanym przez Shavei Israel.

To, co pozosta?o z polskiego ?ydostwa, mo?e dzi? kwitn??, chocia? ?ydzi cierpieli w Polsce prze?ladowania nawet po Holokau?cie, pod rz?dami komunist?w. Ojciec Mariusza zosta? zwolniony z pracy w 1956 r., by? mo?e dlatego, ?e by? znany jako ?yd.

Dopiero po wyznaniach Haliny Mariusz – kt?ry przyj?? ?ydowskie imi? Moshe – zacz?? sk?ada? r??ne fragmenty z historii swojej rodziny.

Przypomnia? sobie, ?e kiedy by? dzieckiem, dw?ch wujk?w co roku odwiedza?o ich dom w grudniu i rozmawia?o z rodzicami po niemiecku podczas kolacji przy ?wiecach. Dopiero z perspektywy czasu zda? sobie spraw?, ?e wizyty by?y wsp?lnym obchodzeniem ?wi?ta Chanuka, a j?zykiem m?wionym by? j?zyk jidysz.

Ale to, co matka Mariusza powiedzia?a mu p??niej, by?o jeszcze bardziej zdumiewaj?cym odkryciem: jego ?ona, Maria, by?a tak?e ?yd?wk? i r?wnie? nie mia?a ?wiadomo?ci swojego pochodzenia. Maria, kt?ra zmar?a w 2003 r., zaraz po opowie?ciach swojej te?ciowej potwierdzi?a doniesienia u swojej rodziny.  Maria i Mariusz maj? syna Radka, kt?ry zosta? obrzezany, gdy mia? 25 lat, zaraz po tym jak si? dowiedzia?, ?e i jego ojciec i matka s? ?ydami przez co i on jest ?ydem.

?Jestem bardzo podekscytowany z powodu tego, jak przez ca?e ?ycie rodzice bali si? mi powiedzie?, kim s?? – powiedzia? Opa?ko na ceremonii bar micwa, kt?ra by?a tak?e jego pierwsz? wizyt? w Izraelu.

Wyjawienie sekret?w rodzinnych cz?sto towarzyszy ?mierci. Mo?e dlatego, ?e umieraj?cy nie chce by? ostatnim ogniwem w judaizmie? – powiedzia? Michael Freund, za?o?yciel Shavei Israel.

?Ko?cowe s?owa mog? s?u?y? jako rodzaj ostatniej woli i testamentu i mog?

powodowa? g??bokie zmiany w ?yciu potomk?w zmar?ego? – powiedzia? Freund. Jego grupa wsp??pracowa?a z dziesi?tkami ludzi, w wi?kszo?ci z Europy Wschodniej, kt?rzy dowiedzieli si? o swoim pochodzeniu od umieraj?cego rodzica lub dziadka.

Mimo to Freund widzia? wiele przypadk?w, w kt?rych tylko niekt?rzy potomkowie s? poruszeni  wyznaniami krewnych podczas gdy ich rodze?stwo pozostaje oboj?tne. Freund podkre?la to, jak wyznania na ?o?u ?mierci s? dla potomk?w tylko pocz?tkiem podr??y, kt?rej trajektoria zale?y od indywidualnych okoliczno?ci – w tym od tego, jak inni ?ydzi reaguj? na to odkrycie.

?Nawet po Holokau?cie i dziesi?cioleciach represji komunistycznych ?ydowska iskra odmawia ?mierci? – powiedzia? Freund. ?Dzielenie si? takimi odkryciami i wyj?cie na ?wiat mo?e by? onie?mielaj?ce w czasach, gdy wzrasta antysemityzm. Naszym zadaniem jest wyci?gn?? r?k? i pomocn? d?o?. ?

?r?d?o