?Ucho pos?uszne zbawiennej radzie pomi?dzy m?drcami przebywa.? (Ksi?ga Przys??w, 15:31)
Jako dziecko, Jehuda Arie Lejb (kt?ry lata p??niej sta? si? rabinem chasydyzmu Gur, zwanym ?Sfat Emes?), sp??ni? si? pewnego razu na porann? modlitw?, poniewa? siedzia? do p??na w nocy wraz ze swym przyjacielem i studiowa? Tor?. ?Hidushei Harim? ? Rabin Icchak Meir, dziedek ch?opca, odpowiedzialny za jego edukacj?, skarci? go mocno i wyg?osi? trwaj?cy godzin? wyk?ad na temat tego jak to nieetyczne jest sp??nianie si? i nie wstawanie rano na nauk? i modlitw?.
Ch?opiec, pomimo ?e mia? na ko?cu j?zyka wyja?nienie na pouczanie dziadka ? to, ?e ca?? noc studiowa? ? siedzia? cicho i s?ucha? dziadka, nie przerywaj?c mu ani razu, i nie pr?bowa? si? usprawiedliwia?.
Jego kolega, obecny tam wraz z Jehud?, zapyta? go p??niej o pow?d takiego zachowania: ?Dlaczego nie wyja?ni?e? dziadkowi, ?e uczy?e? si? ca?? noc??
Ch?opiec odpowiedzia? mu w taki spos?b:
Parsza na ten tydzie? opowiada o plemieniach Reubena i Gada, i o po?owie plemienia Menaszego, kt?rzy prosz? Moj?esza o uzyskanie ziemi na wsch?d od Jordanu i rezygnuj? z ziem w Ziemi Obiecanej –
?A st?d wiele mieli synowie Reubena i synowie Gada, moc wielk?: i ujrzeli oni ziemi? Jaazersk? i ziemi? Gilead-esk?, a oto, miejsce dla stad! Przeszli tedy synowie Gada i synowie Reubena i rzekli do Moj?esza, i do Elazara, kap?ana, i do naczelnik?w zboru, w te s?owa…Je?eli?my znale?li upodobanie w oczach twoich, niech oddana b?dzie ziemia ta s?ugom twoim na osiedlenie; nie przeprowadzaj nas za Jarden.? (Bamidbar 32: 1-2, 5)
Moj?esz podejrzewa?, ?e obawiaj? si? oni poprostu potyczki z mieszka?cami ziemi Kanaan, i dlatego te? wysy?aj? na wojn? swych braci, a dla siebie chc? zarezerwowa? ?atwe ?ycie, na wsch?d od Jordanu, poza obszarami Ziemi Obiecanej.
Moj?esz zez?o?ci? si? na nich, uwa?a? bowiem ich zachowanie za kontynuacj? buntu szpieg?w, i za tch?rzostwo zatruwaj?ce serca narodu, b?d?ce rezultatem tego, co powiedzieli szpiedzy (co przed?u?y?o pobyt na pustyni o kolejne 38 lat), dlatego te? wyg?asza mow?, zawieraj?c? przegl?d b??d?w z przesz?o?ci narodu, i pot?pienie z?ych intencji, jakie b??dnie przypisywa? Moj?esz Gadowi i Reubenowi.
?I odpowiedzia? Moj?esz synom Gada i Reubena: Czy?by braciom waszym p?j?? na wojn?, a wam tu pozosta?!? I czemu? odstr?czacie serce syn?w Izraela od przej?cia do ziemi, kt?r? daje im Wiekuisty! (Bamidbar 32: 6-7)…A oto powstali?cie w ?lad ojc?w waszych, p??d ludzi wyst?pnych, aby powi?kszy? jeszcze zapalczywo?? gniewu Wiekuistego, na Israela.? (Bamidbar 32:14)
I tak dalej, i tak dalej, Moj?esz wyg?asza mow? a ludy Gada i Reubena i po?owa ludu Menaszego s?uchaj? i nie przerywaj? mu, s?uchaj? przemowy Moj?esza do ko?ca. Dopiero wtedy, wyja?niaj? oni Moj?eszowi, i? nie zrozumia? on ich programu, ?e oni te? maj? zamiar walczy? i ich intencj? jest pom?c swym braciom w misji podboju ziemi. Jednak po zako?czeniu misji, po przej?ciu ziemi Kanaan, prosz? oni o to, by przypad?a im w udziale ziemia na wsch?d od Jordanu, i motywuj? to przyczynami topograficznymi, gdy? tamtejsze pastwiska s? o wiele bardziej komfortowe i du?o wi?ksze.
?
?Ale przyst?pili oni do niego i rzekli: ?Tylko zagrody owczem zbudujem tu dla stad naszych, i miasta dla dzieci naszych. Sami za? zbrojno po?pieszym przed synami Israela, dop?ki nie zaprowadzim ich do miejsca; a zostan? dzieci nasze w miastach obronnych z powodu mieszka?c?w tej ziemi. Nie wr?cim do dom?w naszych, a? uzyszcz? synowie Israela, ka?dy posiad?o?? swoj?. I nie we?miemy udzia?u przy nich po drugiej stronie Jardenu i dalej, je?eli udzia? nasz dostanie si? nam po stronie Jardenu, ku wschodowi!? (Bamidbar 32: 16-19)
Pozostaje pytanie ? kontynuuje Jehuda Leib Meir ? dlaczego plemiona Reubena, Gada i Menaszego, nie przerwa?y Moj?eszowi kiedy ten wyg?asza? sw? mow?, nie pr?bowali si? t?umaczy? i wyja?ni? mu, ?e ?le zrozumia? ich intencje?
Ludy te ?m?wi Jehuda ? chcia?y do ko?ca wys?uchac swej nagany. Poniewa? kiedy kto? wielki (duchem) przemawia nale?y wys?ucha? go do ko?ca, nawet je?li jego zarzuty s? nies?uszne.
Dlatego te? ja sam ? ko?czy ?w ch?opiec ? chcia?em wys?ucha? wyk?adu dziadka do ko?ca, pomimo i? dziadek nie mia? s?uszno?ci. St?d te? nie przerywa?em mu i nie poprawia?em jego s??w.
Nasi ?chachamim? (uczeni rabini) m?wili nam ju? wczesniej o tym, ?e jedn? z wa?nych cn?t m?drca, osoby uczonej w Torze, jest ?uwielbienie nagany? (Awot 6:6), nie tylko tej uzasadnionej ale i nie uzasadnionej. Poniewa? ?chacham? ? m?drzec, zawsze znajdzie w sobie co?, co mo?e poprawi?.
Tak odpowiada ?Sfat Emes?, ch?opiec, kt?ry zosta? w p??niejszym czasie trzecim Admorem chasyd?w Gur.
***
Je?li spotkacie kiedy? kogo? o imieniu ?Icchak Meir? (lub, jak wymawiaj? imi? to chasydzi ? ?iczemaje), wiedzcie, ?e prawdopodobnie pochodzi on z chasyd?w Gur i zosta? tak nazwany na cze?? za?o?yciela owej dynastii, rabina Icchaka Meira Altera ? zwanego pod nazw? ?haHidusz Harim?, kt?ra to nazwa pochodzi od serii jego ksi??ek na temat Tory, Talmudu i innych ?wi?tych dzie?.
By? uczniem rabina Arje Leib Cincz z P?ocka, a chasydyzmu uczy? si? od Magida z Ku?nic, od Rabina Symchy Bunim z Przysuchy, a najwi?kszy wp?yw wywar? na nim Rabin Menachem Mendel z Kocka, po ?mierci kt?rego przej?? przyw?dztwo nad ruchem chasydzkim.
Uwa?any jest za wielkiego uczonego w Torze, tak?e tej ?objawionej? a nie tylko w naukach chasydyzmu. By? aktywny w lobbowaniu na rzecz poprawy losy ?yd?w w Polsce i doprowadzi? do anulowania r??nych dekret?w zabraniaj?cych chasydom noszenia przez nich ich tradycyjnego stroju.
Przewodzi? swej spo?eczno?ci w mie?cie G?ra Kalwaria, gdzie te? zosta? pochowany.
Jego kolega, obecny tam wraz z Jehud?, zapyta? go p??niej o pow?d takiego zachowania: ?Dlaczego nie wyja?ni?e? dziadkowi, ?e uczy?e? si? ca?? noc??
Ch?opiec odpowiedzia? mu w taki spos?b:
Parsza na ten tydzie? opowiada o plemieniach Reubena i Gada, i o po?owie plemienia Menaszego, kt?rzy prosz? Moj?esza o uzyskanie ziemi na wsch?d od Jordanu i rezygnuj? z ziem w Ziemi Obiecanej –
?A st?d wiele mieli synowie Reubena i synowie Gada, moc wielk?: i ujrzeli oni ziemi? Jaazersk? i ziemi? Gilead-esk?, a oto, miejsce dla stad! Przeszli tedy synowie Gada i synowie Reubena i rzekli do Moj?esza, i do Elazara, kap?ana, i do naczelnik?w zboru, w te s?owa…Je?eli?my znale?li upodobanie w oczach twoich, niech oddana b?dzie ziemia ta s?ugom twoim na osiedlenie; nie przeprowadzaj nas za Jarden.? (Bamidbar 32: 1-2, 5)
Moj?esz podejrzewa?, ?e obawiaj? si? oni poprostu potyczki z mieszka?cami ziemi Kanaan, i dlatego te? wysy?aj? na wojn? swych braci, a dla siebie chc? zarezerwowa? ?atwe ?ycie, na wsch?d od Jordanu, poza obszarami Ziemi Obiecanej.
Moj?esz zez?o?ci? si? na nich, uwa?a? bowiem ich zachowanie za kontynuacj? buntu szpieg?w, i za tch?rzostwo zatruwaj?ce serca narodu, b?d?ce rezultatem tego, co powiedzieli szpiedzy (co przed?u?y?o pobyt na pustyni o kolejne 38 lat), dlatego te? wyg?asza mow?, zawieraj?c? przegl?d b??d?w z przesz?o?ci narodu, i pot?pienie z?ych intencji, jakie b??dnie przypisywa? Moj?esz Gadowi i Reubenowi.
?I odpowiedzia? Moj?esz synom Gada i Reubena: Czy?by braciom waszym p?j?? na wojn?, a wam tu pozosta?!? I czemu? odstr?czacie serce syn?w Izraela od przej?cia do ziemi, kt?r? daje im Wiekuisty! (Bamidbar 32: 6-7)…A oto powstali?cie w ?lad ojc?w waszych, p??d ludzi wyst?pnych, aby powi?kszy? jeszcze zapalczywo?? gniewu Wiekuistego, na Israela.? (Bamidbar 32:14)
I tak dalej, i tak dalej, Moj?esz wyg?asza mow? a ludy Gada i Reubena i po?owa ludu Menaszego s?uchaj? i nie przerywaj? mu, s?uchaj? przemowy Moj?esza do ko?ca. Dopiero wtedy, wyja?niaj? oni Moj?eszowi, i? nie zrozumia? on ich programu, ?e oni te? maj? zamiar walczy? i ich intencj? jest pom?c swym braciom w misji podboju ziemi. Jednak po zako?czeniu misji, po przej?ciu ziemi Kanaan, prosz? oni o to, by przypad?a im w udziale ziemia na wsch?d od Jordanu, i motywuj? to przyczynami topograficznymi, gdy? tamtejsze pastwiska s? o wiele bardziej komfortowe i du?o wi?ksze.
?
?Ale przyst?pili oni do niego i rzekli: ?Tylko zagrody owczem zbudujem tu dla stad naszych, i miasta dla dzieci naszych. Sami za? zbrojno po?pieszym przed synami Israela, dop?ki nie zaprowadzim ich do miejsca; a zostan? dzieci nasze w miastach obronnych z powodu mieszka?c?w tej ziemi. Nie wr?cim do dom?w naszych, a? uzyszcz? synowie Israela, ka?dy posiad?o?? swoj?. I nie we?miemy udzia?u przy nich po drugiej stronie Jardenu i dalej, je?eli udzia? nasz dostanie si? nam po stronie Jardenu, ku wschodowi!? (Bamidbar 32: 16-19)
Pozostaje pytanie ? kontynuuje Jehuda Leib Meir ? dlaczego plemiona Reubena, Gada i Menaszego, nie przerwa?y Moj?eszowi kiedy ten wyg?asza? sw? mow?, nie pr?bowali si? t?umaczy? i wyja?ni? mu, ?e ?le zrozumia? ich intencje?
Ludy te ?m?wi Jehuda ? chcia?y do ko?ca wys?uchac swej nagany. Poniewa? kiedy kto? wielki (duchem) przemawia nale?y wys?ucha? go do ko?ca, nawet je?li jego zarzuty s? nies?uszne.
Dlatego te? ja sam ? ko?czy ?w ch?opiec ? chcia?em wys?ucha? wyk?adu dziadka do ko?ca, pomimo i? dziadek nie mia? s?uszno?ci. St?d te? nie przerywa?em mu i nie poprawia?em jego s??w.
Nasi ?chachamim? (uczeni rabini) m?wili nam ju? wczesniej o tym, ?e jedn? z wa?nych cn?t m?drca, osoby uczonej w Torze, jest ?uwielbienie nagany? (Awot 6:6), nie tylko tej uzasadnionej ale i nie uzasadnionej. Poniewa? ?chacham? ? m?drzec, zawsze znajdzie w sobie co?, co mo?e poprawi?.
Tak odpowiada ?Sfat Emes?, ch?opiec, kt?ry zosta? w p??niejszym czasie trzecim Admorem chasyd?w Gur.
***
Je?li spotkacie kiedy? kogo? o imieniu ?Icchak Meir? (lub, jak wymawiaj? imi? to chasydzi ? ?iczemaje), wiedzcie, ?e prawdopodobnie pochodzi on z chasyd?w Gur i zosta? tak nazwany na cze?? za?o?yciela owej dynastii, rabina Icchaka Meira Altera ? zwanego pod nazw? ?haHidusz Harim?, kt?ra to nazwa pochodzi od serii jego ksi??ek na temat Tory, Talmudu i innych ?wi?tych dzie?.
By? uczniem rabina Arje Leib Cincz z P?ocka, a chasydyzmu uczy? si? od Magida z Ku?nic, od Rabina Symchy Bunim z Przysuchy, a najwi?kszy wp?yw wywar? na nim Rabin Menachem Mendel z Kocka, po ?mierci kt?rego przej?? przyw?dztwo nad ruchem chasydzkim.
Uwa?any jest za wielkiego uczonego w Torze, tak?e tej ?objawionej? a nie tylko w naukach chasydyzmu. By? aktywny w lobbowaniu na rzecz poprawy losy ?yd?w w Polsce i doprowadzi? do anulowania r??nych dekret?w zabraniaj?cych chasydom noszenia przez nich ich tradycyjnego stroju.
Przewodzi? swej spo?eczno?ci w mie?cie G?ra Kalwaria, gdzie te? zosta? pochowany.