Talmud w traktacie Eiruwin folio 21b opowiada o dw?ch dekretach rabinackich, kt?re nie by?y wprowadzone przez rabin?w, ale raczej przez kr?la Szlomo (Salomona). M?wimy o dw?ch dekretach, nazywane po hebrajsku eiruw i netilat jadajim. Co one oznaczaj??
Eiruw jest to dekret, kt?ry m?wi, ?e nie wolno w Szabat wynosi? co? z przestrzeni prywatnej jak np. z domu, do przestrzeni publicznej jak np. na ulic?, lub odwrotnie. R?wnie? nie wolno przemieszcza? rzeczy w przestrzeni publicznej lub nosi? je ze sob?, tak jak np. nosi? klucze w kieszeni, pcha? w?zek dzieci?cy itp. Wszystko to jest zabronione, ale tylko i wy??cznie, je?li nie ma eiruw. Co to jest eiruw?
Eiruw jest ogrodzeniem przestrzeni publicznej, co symbolicznie robi j? do przestrzeni prywatnej. To nie musi by? odr?bne ogrodzenie; ono mo?e sk?ada? si? z lin telefonicznych i z lin prowadz?ce pr?d.
Jaki jest cel dekretu eiruw? Celem jest, ?eby zach?ci? ?yd?w do zamieszkania razem i tym sposobem wzmocni? spo?ecze?stwa ?ydowskie. W ka?dym miejscu gdzie mieszka wielu ?yd?w konstruuje si? eiruw, bo brak eiruw bardzo utrudnia ?ycie cz?owieka przestrzegaj?cego Szabat. W ka?dym miejscu w Izraelu jest eiruw, jak r?wnie? np. w ?ydowskich dzielnicach Londynu, Nowego Jorku, Sydney, itd. Je?li jest wystarczaj?ca ilo?? ch?tnych to spo?ecze?stwo zapewni, ?eby istnia? eiruw. Natomiast w ma?ych gminach jak w Polsce ?ydzi cierpi? z braku eiruw. W taki spos?b ten dekret s?u?y, ?eby zach?ci? ?yd?w do mieszkania razem w tej samej miejscowo?ci.
Drugi dekret kr?la Szlomo by? netilat jadajim, dos?ownie ?podniesienie r?k?, ale chodzi o rytualne mycie r?k. ?eby zrozumie? kontekst tego dekretu nale?y zwr?ci? uwag?, ?e wed?ug Tory, stan rytualnej czysto?ci lub nieczysto?ci jest ten sam dla ca?ego cia?a, bez r??nicy mi?dzy r?kami i reszt? cia?a. Je?li np. moja noga dotknie trupa to wtedy ca?e moje cia?o jest rytualnie nieczyste, a nie tylko moja noga. Ale kr?l Szlomo ponadto doda? dekret. On powiedzia?, ?e ludzie musz? rytualnie my? r?ce przed sk?adaniem ofiar nawet, je?li s? w stanie rytualnej czysto?ci. Ten dekret zosta? p??niej rozwini?ty dalej. Oko?o czasu zniszczenia Drugiej ?wi?tyni w Jerozolimie przez Rzymian (rok 70 ery gregoria?skiej), rabini wyg?osili dekret, ?e musimy rytualnie my? r?ce (netilat jadajim) przed jedzeniem chleba.
Talmud (ibidem) opowiada, ?e kiedy kr?l Szlomo wyg?osi? wy?ej wymienione dekrety to anio? powiedzia? (w imieniu Haszem): ?M?j synu, je?li twoje serce jest m?dre b?d? zadowolony r?wnie? ja?. Dlaczego w?a?nie te dekrety kr?la Szlomo mia?y tak? reakcj? od Haszem? Kr?l Szlomo robi? wiele m?drych rzeczy i dlaczego tylko tutaj mamy tak? reakcj? od Haszem, twierdz?c?, ?e Szlomo ma m?dre serce?
Rabbi Josef Dov Soloveitchik (1903-1993) twierdzi?, ?e te dwa dekrety pokazuj? wra?liwo?? kr?la Szlomo do relacji mi?dzy konceptami spo?ecze?stwo i indywidualno??. Dekret wymagaj?cy tworzenia eiruw jest dekretem wzmacniaj?cym spo?ecze?stwa ?ydowskie. ?eby mie? pe?n? przyjemno?? Szabatu musz? zamieszka? w miejscu gdzie znajduje si? eiruw, a to b?dzie tylko w miejscowo?ciach gdzie mieszka du?o ?yd?w przestrzegaj?cych Szabat. Natomiast dekret dla rytualnego mycia r?k ? dos?ownie ?podniesienie r?k? ? jest dekretem wzmacniaj?cym poczucie indywidualno?ci. Myj?c r?ce w spos?b rytualny przed ka?dym jedzeniem daje mi poczucie bycia kap?anem w ?wi?tyni. Moje jedzenie jest jak ofiara w ?wi?tyni i ja, dlatego, jestem jak kap?anem.
W taki spos?b kr?l Szlomo dba? o to, ?eby ludzie czuli si? indywidualnie podniesieni, a w tym samym czasie, ?e ludzie akceptowali obowi?zek dbania o ca?o?ci spo?ecze?stwa przez oddanie cz??ci indywidualnej decyzji odno?nie miejsca zamieszkania. Nie ma oczywi?cie ?adnego zakazu mieszka? w miejscu gdzie nie ma eiruw, ale nar?d przyj?? dekret, ?e mieszkaj?cy w takim miejscu b?dzie za to ponosi? konsekwencje.
Kiedy Haszem widzia? wra?liwo?? kr?la Szlomo dla ludzkiej natury i jego umiej?tno?ci wzmocnienia spo?ecze?stwa ?ydowskiego poprzez tworzenie nowych mo?liwo?ci dla indywidualnego poczucia duchowo?ci ? Haszem powiedzia? ?twoje serce jest m?dre?.
Pozdrowienia z Jerozolimy,
Rabin Icchak Rapoport