“Shoftim veszotrim Titel Lecha bechol szearecha? – Ustan?w s?dzi?w i policjant?w we wszystkich swoich bramach.
Pszat, czyli proste i dos?owne rozumienie tekstu, kt?ry pojawia si? na pocz?tku naszej parszy ? zdaje si? nawi?zywa? do wymiaru sprawiedliwo?ci, kt?ry Izraelici s? zobowi?zani stworzy? w Ziemi Izraela.
W rzeczywisto?ci, system prawny oparty na sprawiedliwo?ci, dotyczy nie tylko ludu Izraela, ale ca?ego ?wiata. Stworzenie system?w wymiaru sprawiedliwo?ci jest jednym z siedmiu obowi?zk?w, kt?re dotycz? wszystkich Bnei Noach (potomk?w Noego i narod?w, kt?re chc? przestrzega? przymierza Noego z Bogiem).
I chodzi tu nie tylko o system sprawiedliwo?ci, lecz r?wnie? wykonywanie orzecze? s?dzi?w.
W?adza s?downicza musi by? uzupe?niona przez w?adz? wykonawcz?. M?dro??, kt?ra jest zawarta w kodeksach prawnych i wytycza moralno??, musi zosta? zaszczepiona w tkank? spo?ecze?stwa.
Skorumpowany system policyjny mo?e udaremni? urzeczywistnienie sprawiedliwo?ci i wykpi? kodeks prawny w danym spo?ecze?stwie.
Jednocze?nie istnieje zasadnicza r??nica mi?dzy tymi dwoma aspektami w?adzy.Dorobek intelektualny to domena s?dzi?w, kt?rzy wspieraj? si? studiowaniem ksi?g, historii i to na ich barkach spoczywa odpowiedzialno?? pokierowania spo?ecze?stwem, w takim kierunku by by?o ono lepsze.
Natomiast w?adza wykonawcza to si?a egzekwuj?ca prawo, zapewnia jego skuteczno??, ale go nie kreuje. Ten symbiotyczny zwi?zek jest niezb?dny dla funkcjonowania spo?ecze?stwa. Intelektuali?ci potrzebuj? policjant?w, aby m?c wprowadzi? w ?ycie swoje wznios?e cele. Filozofia ma rol? przewodnika, jednak narz?dzia wprowadzaj?ce j? w ?ycie s? niezb?dne do funkcjonowania idealnego spo?ecze?stwa.
Chasydzi natomiast odczytuj? ten wers zupe?nie inaczej. Skupiaj? si? na tym, jaki emocjonalny przekaz i jak? nauk? zawieraj? boskie s?owa, a nie na tym, co dos?ownie one oznaczaj?. Chasydzi uwa?aj?, ?e werset ten nie ma nic wsp?lnego z tworzeniem spo?ecze?stwa, lecz odnosi si? raczej do jednostki ludzkiej. Tora przemawia do jednostek, kt?re owszem razem tworz? spo?eczno?ci i narody, ale najpierw musz? pracowa? nad kszta?towaniem siebie.
Wed?ug nich werset powinien brzmie?: ?Ustaw s?dzi?w i policjant?w przy wszystkich swoich wej?ciach”. Wej?cie to jest dost?p do organizmu, czasami za po?rednictwem swojej rodziny, czasem za po?rednictwem spo?eczno?ci; ka?de wej?cie stanowi kolejny element twojej natury, kt?r? podarowa? Ci B?g wraz z cia?em i dusz?.
Ta wspania?a natura, kt?ra jest wynikiem i cz??ci? przyrody, kodu genetycznego, piel?gnacji, boskiego daru musi by? stale oceniana i nadzorowana. Podobnie jak w spo?ecze?stwie, te dwa motywy musz? i?? w parze, czyli ustanowienie wytycznych wraz z instrumentami, kt?re b?d? im s?u?y? i chroni?, r?wnie? dla jednostki oba te elementy s? niezb?dne. Nasze umys?y, serca i dusze poszukuj? dobrego, prawego ?ycia. Jeste?my oczywi?cie wspomagani przez boskie s?owa, kt?re przekazuj? nam nakazy i w ten spos?b stanowi? przewodnik?w, chroni?c podczas kolejnych ?yciowych wyzwa?.
S?dzia w nas jest naszym kompasem; policjant w nas sprawia, ?e te filozoficzne idea?y, s? wype?nione zgodnie z kodeksem post?powania, by ?y? w cnocie.
Musimy pilnowa? siebie poprzez codzienn? piel?gnacj? samokontroli, odwagi i uczciwo?ci.
Halacha pokazuje nam w jaki spos?b mo?emy zaszczepi? te wznios?e warto?ci w naszej codziennej rutynie: jakie wypowiedzie? b?ogos?awie?stwo, w co si? ubra?, jak m?wi?, jak si? zachowa? w ka?dej sytuacji. Te nieustannie przypomnienia pomagaj? nam utrzyma? dyscyplin?, ucz? nas pokory.
Kiedy przybieramy kurs w kierunku moralno?ci, etyki, menszlechkajtu i doskonalimy te cechy poprzez sta?o??, wytrwa?o??, kontrol? i ochron? wszystkich naszych wej??, znajdujemy idealn? r?wnowag?, dzi?ki kt?rej mo?emy zbli?y? si? do tego, co boskie.