Czym zajmowa? si? Icchak (Izaak) za ?ycia? Tora wspomina w rozdziale 26, ?e Icchak wykopywa? studnie. Min??o ju? sporo czasu od kiedy zmar? Abraham i studnie te zosta?y zasypane. Icchak mia? ambicj? odkopania i nazwania ich, w taki sam spos?b jak nazwa? je uprzednio jego ?wi?ty ojciec Abraham.
Tora opisuje te wody jako “beer majim Chayim? – studnie wody ?ycia. W ten spos?b Tora podkre?la duchowe i polityczne znaczenie tych studzienek. ?r?d?o Tory, tworzenie politycznego status quo, zaopatrzenie narodu w wod? i zapewnienie mu przysz?o?ci, roszczenie prawa do swego dziedzictwa ? to powody, dla kt?rych Izaak po?wi?ca sw?j czas i wysi?ek na wykopywanie studni.
Jednak sprawa nabiera swoistej wymowy. Gdziekolwiek jego s?udzy wykopuj? studni?, tam pojawiaj? si? polityczne kontrowersje. Jego s?siedzi z Gerar s? gotowi uderzy? w ob?z Icchaka, gdy tylko Izraelici os?abn?. Nomen omen, bo nazwa pierwszej studni to “Esek?- ?Zmaganie si??. Druga studnia to “sitna? – ?nienawi???. O co chodzi? Dlaczego nie mo?e to si? odbywa? w pokojowej atmosferze?
W dodatku najdziwniejsze jest to, ?e bez ?adnego wyra?nego powodu trzecia studnia sprowadza ?ad i dobrobyt. Trzeci? studni? nazwano
“rechowot?- ?szeroko???, poniewa? B?g da? nam mn?stwo ziemi, kt?ra rozci?ga si? szeroko na horyzoncie. Sk?d ta nag?a zmiana? Dlaczego s?udzy kr?la Geraru byli gotowi zrezygnowa? z walki w?a?nie w tym momencie?
Nasi rabini dziwi? si?, dlaczego nasz praojciec Icchak po?wi?ci? sw?j czas na wykopywanie studni. Czy naprawd? nie mia? nic wa?niejszego do roboty?
Ramban na to odpowiada, ?e owe studnie oznaczaj? wi?cej ni? polityczne oraz fizyczne przetrwanie. Te trzy studnie reprezentuj? trzy ?wi?tynie, kt?re nar?d ?ydowski ma odbudowa?, a potem widzie? ich zniszczenie, dokona? kolejnej odbudowy, znowu prze?y? zniszczenie, by na koniec zbudowa? Trzeci? ?wi?tyni?, kt?ra nie zostanie ju? zniszczona.
Ramban dostrzega dwa powody zniszczenia ?wi?ty?, kt?re za ka?dym razem oznacza?y wewn?trzn? niezgod?. W czasach pierwszej ?wi?tyni niemal natychmiast dosz?o do roz?amu monarchi ? dwa rz?du zarz?dza?y jednym Izraelem, ?yd rywalizowa? z ?ydem ? czyli ?esek?, a po polsku ?zmaganie si??. W czasach Drugiej ?wi?tyni istnia? pewien ?ad, ale by? zarz?dzany przez klas? kap?a?sk?, kt?ra wyra?ne dopu?ci?a si? nadu?y? w?adzy, a to z kolei pod?ega?o nar?d do nienawi?ci – ?sitna?, a za grzech nienawi?ci zap?acili?my zniszczeniem ?wi?tyni.
Nadejdzie jednak czas, w kt?rym ?wi?tynia zostanie po raz trzeci odbudowana. Je?li buduj?c Beit Hamikdash tym razem b?dziemy zgodnie stanowi? jedno?? wykonuj?c prac? dla Boga, to ta trzecia ?wi?tynia ? jak nasza studnia Rechowot, nigdy nie zostanie zniszczona.
Istnieje zasadnicza r??nica pomi?dzy pierwsz? i drug?, a trzeci? studni?. Pierwsze dwie studnie nie by?y wykopane przez Icchaka, lecz przez jego s?u??cych. W zwi?zku z tym, te projekty by?y skazane na niepowodzenie, poniewa? by? to tylko po?owiczny wysi?ek ze strony Icchaka.
Jednak?e o trzeciej studni Tora wyra?nie wypowiada si? w liczbie pojedynczej, ?e Izaak sam wykopa? t? ostatni? studni?. Izaak u?wiadomi? sobie, ?e by osi?gn?? cel i spe?ni? marzenia, musi zaanga?owa? si? osobi?cie a nie polega? na pomocy z zewn?trz.
Izaak zrozumia? przes?anie id?ce z do?wiadczenia ze studniami. Tylko poprzez jedno?? narodu Izraela i podj?ciu przez niego w?asnej inicjatywy, bez dzia?ania innych w ich imieniu, nast?pi ostateczne i tym razem wieczne odkupienie.
Bardzo ciekawy komentarz, pierwszy raz taki spotka?em w angloj?zycznym wydaniu. Gratuluj? trafno?ci i wnikliwo?ci w interpretacji Tory, a szczeg?lnie tego co by?o z tym co musi nast?pi?.