Shavei Israel jest współorganizatorem seminarium wyjazdowego w Polsce, w którym łączymy studiowanie wraz z doświadczeniem i zwiedzaniem oraz wspólnym przeżywaniem historii i teraźniejszości Żydów Polskich.
Seminarium poprowadzi rabin dr Zev Kitsis, a organizowane jest we współpracy z łódzką gminą żydowską, Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie, Zusha oraz Shavei Israel. Inicjatorem i koordynatorem jest dr Dina Feldman.
Uczestnicy są bardzo zadowoleni i przeżywają pogłębienie swojego życia duchowego.
Podzielili się też z nami swoimi zdjęciami.
Koordynatorka do spraw Polski i Ameryki Południowej w Shavei Israel, Chaya, również uczestniczy w programie w Polsce.
Kiedy Żydzi opuścili Iberię po wprowadzeniu w życie dekretu z Alhambry, zabrali ze sobą swój język, tradycje i kulturę. Chleb Siedmiu Niebios był specjalnym rodzajem symbolicznej chałki wypiekanej z okazji Tikkun Leil Szawuot, całonocnej sesji studiowania Tory w Szawuot.
Tradycja ta niemal zanikła w czasie Holokaustu, kiedy to 96% sefardyjskiej ludności żydowskiej w Salonikach zostało wymordowanych. W tym roku zachowamy tę tradycję i pamięć o tej społeczności, piekąc swój własny chleb Siete Cielos.
Pierwsi Sefardyjczycy przybyli do Saloniki, miasta w Imperium Osmańskim, w 1492 r. z Majorki. Byli to “skruszeni” powracający do judaizmu po przymusowym nawróceniu na katolicyzm. W kolejnych latach dołączyli do nich Żydzi z Kastylii, Sycylii, Aragonii, Neapolu, Wenecji, Prowansji i Portugalii. W 1613 r. Żydzi stanowili już 68% ludności miasta.
Saloniki są jedynym znanym przykładem miasta tej wielkości w diasporze żydowskiej, w którym przez stulecia utrzymywała się większość żydowska. Społeczność ta wywarła wpływ na świat sefardyjski zarówno pod względem kulturowym, jak i ekonomicznym, a miasto zyskało przydomek Matki Izraela.
Jedną z tradycji przywiezionych z Iberii była mleczna chałka wypiekana specjalnie na święto Szawuot. Pan de Siete Cielos prawdopodobnie wziął swoją nazwę od starego hiszpańskiego wyrażenia, które oznacza: “Jestem tak szczęśliwy, że czuję się, jakbym unosił się na siedmiu chmurach”. Ten świąteczny chleb został po raz pierwszy upieczony na początku VIII wieku, w okresie zwanym “koegzystencją”.
Współistnienie było złotym wiekiem dla hiszpańskich Żydów, czasem, w którym Żydzi, chrześcijanie i muzułmanie żyli razem w pokoju, dzięki czemu Półwysep Iberyjski stał się centrum innowacji i wymiany kulturowej.
Żydzi sefardyjscy prawdopodobnie zainspirowali się Monas de Pascua swoich chrześcijańskich sąsiadów. Zaczęli wypiekać chleb siedmiu niebios na Szawuot, jedno z niewielu świąt, podczas których zwyczajowo spożywa się nabiał.
Niektórzy historycy spekulują, że Monas de Pascua i Pan de Siete Cielos zostały wynalezione w Nowym Świecie jako Pan de Muerto. Kiedy przybyli konkwistadorzy (z których wielu było konwertytami), zastali kulturę składania ofiar z ludzi. Byli tak przerażeni, że zastąpili tę tradycję wypiekiem pewnego rodzaju chałki: słodkiej, okrągłej, z wyrzeźbionymi symbolami.
Do wypieku Pan de Siete Cielos przygotowuje się bogate i mleczne ciasto na chałkę. Na chałce wyryte są symbole związane z przekazaniem Tory na górze Synaj. Najpierw formuje się okrągłą chałkę, która ma symbolizować górę Synaj. Następnie rozwałkowuje się siedem kawałków ciasta i dociska je do okrągłej chałki, tworząc wokół niej pierścień. Symbolizują one siedem niebios lub chmur. Symbole z opowieści o Szawuot są następnie rzeźbione i odciskane na chmurach.
Każda rodzina ma swoje własne tradycje, ale niektóre wspólne symbole to Tora, drabina Jakuba, studnia Miriam, Gwiazda Dawida, Hamsa i tablice z dziesięcioma przykazaniami. Po upieczeniu chałki smaruje się ją miodem i posypuje ziarnami sezamu. Chałkę tę powinno się podawać, gdy czyta się Dziesięć Przykazań. Jak wyjaśniła jedna z babć: “Tora jest słodka jak manna dla tych, którzy się nią karmią”.
Chleb z siedmiu niebios
Zaadaptowane z książki kucharskiej Żydów greckich autorstwa Nicholasa Starvroulakisa
3. Dobrze wymieszać i poczekać, aż mieszanina się spieni (około 10 minut).
4. W osobnej misce umieść 3 szklanki mąki.
5. W środku mąki zrób dołek.
6. Do tego dołka wlej mieszankę drożdżową.
7. Zacznij mieszać mąkę, aż powstanie lekkie ciasto.
8. Przykryj miskę czystym ręcznikiem kuchennym i pozwól ciastu odpocząć przez około 45 minut.
9. Odkręć miskę i dodaj jajka, mleko, masło i ekstrakt z anyżu lub araku.
10. Wyrabiaj ciasto z większą ilością mąki, aż będzie elastyczne. Może to być mniej niż 8 szklanek, aby uzyskać pożądaną konsystencję.
11. Przykryj miskę czystym ręcznikiem kuchennym i pozostaw ciasto do wyrośnięcia, aż podwoi swoją objętość, czyli około 2 godzin.
12. Kiedy ciasto wyrośnie, możesz wyrzeźbić swój Chleb Siedmiu Niebios.
13. Najpierw odetnij kawałek ciasta i zwiń go w kulkę. To będzie Góra Synaj, która będzie pieczona w środku. Połóż ją na dużej blasze do pieczenia wyłożonej papierem pergaminowym.
14. Odetnij 7 kawałków ciasta i rozwałkuj je rękami, tworząc sznury.
15. Owiń je wokół kuli ciasta. To jest 7 chmurek.
16. Następnie wyrzeźb wybrane przez siebie symbole Szawuot i wciśnij je w chmurki. Wykonaj symbole, które mają dla Ciebie znaczenie.
Po pierwsze, pragnę wyrazić mój najgłębszy podziw dla wszystkiego, co zrobiliście dla tych, którzy uciekają ze swoich domów w obliczu wojny między Rosją a Ukrainą. To bardzo szczególe stać się świadkiem globalnych wysiłków, by pomóc Żydom w potrzebie i odzewem od Żydów na całym świecie, że nie ma takiego narodu jak Klal Jisrael. Niech Bóg nadal wzmacnia wasze wysiłki, a my doczekamy się kolejnych spokojnych dni.
My, łódzcy Żydzi, borykamy się z coraz większymi trudnościami. Nasza społeczność liczy około 150 członków, z których większość to osoby starsze i na emeryturze, niektórzy ocaleli z Holokaustu, utrzymujący się z pomocy finansowej rządu. Choć znajdujemy się w mieście bogatym w żydowską historię, jesteśmy społecznością kurczącą się, której główne dochody pochodzą z międzynarodowej turystyki żydowskiej, którą z miłością witamy w naszym hotelu i synagodze, a także zapewniamy znaczące zasoby do poruszania się po naszym cmentarzu i badań genealogicznych, aby pomóc im ponownie połączyć się z ich bogatym dziedzictwem.
Z okresu epidemii wyszliśmy z trudem, starając się pokryć podstawowe koszty utrzymania naszej wspólnoty i zaspokoić potrzeby naszych członków. Kiedy przybyli nasi pierwsi goście, uciekający przed wojną, która pochłonęła ich domy, dobytek i marzenia, nie byliśmy przygotowani.
Mimo to nasza wspólnota zorganizowała się w niesamowity sposób, starając się pomóc im w przyjęciu i zapewnieniu komfortu na tyle, na ile było to możliwe przy wykorzystaniu naszych możliwości.
Ale niestety, to nie wystarczy.
Spośród 45 uchodźców, których przyjęliśmy, prawie połowę stanowią dzieci, w tym niektóre specjalnej troski, które od momentu przybycia były pozbawione środków edukacyjnych i zajęć formalnych. Rozpoczęliśmy starania, aby wprowadzić je do polskiego systemu szkolnictwa, pomimo przytłaczających barier językowych i kulturowych.
Jeśli chodzi o naszych dorosłych podopiecznych, z których wielu przybyło do nas z problemami zdrowotnymi i cierpi na PTSD, udało nam się nawiązać kontakt z lokalnymi służbami socjalnymi i znaleźć dla nich pracę, która da im poczucie niezależności.
Dzięki pomocy Boga udało nam się zapewnić naszym podopiecznym podstawowe zakwaterowanie w hotelu, ciepłe posiłki w ciągu tygodnia i choć borykają się oni z niezaprzeczalnym bólem, że nie wiedzą, co przyniesie przyszłość, jesteśmy w stanie zapewnić im pewną stabilizację, poczucie wspólnoty, wieczorne lekcje Tory i dyskusje, które wzmacniają moralnie, intelektualnie i duchowo.
Znajdujemy się jednak w tragicznym położeniu, zbliżając się do finansowej krawędzi. Nasze finanse kurczą się, a perspektywa braku możliwości zapewnienia naszym podopiecznym podstawowych środków do życia wkrótce stanie się przerażającą rzeczywistością.
Z Waszą pomocą możemy zabezpieczyć najważniejszy w tej chwili zasób – nadzieję, dla nas i dla nich.
Mamy nadzieję, że będziemy mogli kontynuować nasze wysiłki, aby zapewnić naszym dzieciom codzienne wyżywienie, schronienie, artykuły higieniczne, środki edukacyjne i rozrywkowe.
Mamy nadzieję, że zapewnimy tak stabilny grunt, jak to tylko możliwe, gdy nasi bracia i siostry będą patrzeć w nieznane i zastanawiać się nad kolejnymi krokami w odbudowie swojego życia.
Aby lepiej zrozumieć naszą sytuację, proszę zapoznać się z dokładną listą naszych wydatków. Obyśmy byli błogosławieni tym, by móc dawać i być stroną ofiarowują i pomagającą.
Z wyrazami szacunku i podziwu, pokornie pozdrawiam,
W ramach naszych wysiłków na rzecz wspierania i wzmacniania powstających społeczności żydowskich w Ameryce Łacińskiej i Hiszpanii, Shavei Israel zorganizowało specjalną serię seminariów dla animatorów życia żydowskiego w języku hiszpańskim, poświęconych Torze, judaizmowi i świętom. Program przeznaczony jest przede wszystkim dla rabinów i liderów społeczności, a zajęcia będą prowadzone za pośrednictwem Zoomu, tak by były dostępne dla każdej z naszych społeczności w czasie rzeczywistym.
Cykl otworzył program poświęcony świętu Purim, a przewodniczący Shavei Michael Freund był obecny, by powitać liderów i udzielić im błogosławieństwa. Oprócz wzbogacania wiedzy o judaizmie i Torze, cykl seminariów stworzył ważną przestrzeń do komunikacji i wymiany doświadczeń, pomysłów i projektów między liderami naszych społeczności.
Nowa gmina żydowska w Cali, w Kolumbii, zwana Magen Abraham, działa od około dziesięciu lat pod przewodnictwem rabina Ashera A. Abarbanela.
Rabin Abarbanel jest absolwentem Jesziwy SSC Sefardyjskiego Midraszu na Starym Mieście w Jerozolimie i specjalizuje się w tworzeniu i koordynowaniu projektów społecznych. Ponadto jest on mohelem (wykonuje rytualne obrzezanie) i reprezentuje Kolumbię w kilku międzynarodowych organizacjach certyfikujących kaszrut. Ukończył również studia filozoficzne i historyczne.
Gmina żydowska Magen Abraham jest położona na południe od miasta Cali i liczy około stu osób. Synagoga jest ważnym ośrodkiem dla mieszkańców. Codziennie odbywają się tu nabożeństwa modlitewne i studiowanie Tory, a w porannym kolegium odbywają się dogłębne studia Talmudu.
Ponadto wspólnota organizuje i prowadzi różne cotygodniowe zajęcia dla dzieci, kobiet, małżeństw itp.
Synagoga posiada trzy zwoje Tory i społeczność ma nadzieję, że przed świętem Paschy przeniosą się do nowego, rozbudowanego budynku, który będzie posiadał wszystkie niezbędne udogodnienia, w tym mykwę (łaźnię rytualną).