J?zef Archives - Shavei Polska

Paraszat Jitro

February 4, 2021Rabin Yehoshua Ellis

Co ??czy fakt otrzymania Tory przez Dzieci Izraela z Jitro, kap?anem Midianu? To pytanie zawsze przychodzi do mnie wraz z Parsz? tego tygodnia. Przyjrzyjmy si? Jitro i jego roli w tej Parszy. Tora m?wi, ?e by? kap?anem Midianu, a nasza tradycja przekazuje, ?e by? ?wiatowej klasy ekspertem w dziedzinie ba?wochwalstwa. Na pocz?tku Parszy odrzuca to wszystko i przechodzi na Judaizm. Zaraz potem widzi Moj?esza s?dz?cego ludzi i zwraca mu uwag?, ?e spos?b w jaki to robi nie s?u?y ani Moj?eszowi, ani ludziom. Proponowane przez niego innowacje s? tak oczywiste, ?e mo?na by zapyta? dlaczego Moj?esz sam na nie nie wpad? i dlaczego Tora w og?le zajmuje si? informowaniem nas o owych zmianach?

Dlaczego Moj?esz os?dza? Dzieci Izraela samotnie? Nauczy? si? tego w Egipcie, tak w?a?nie robi? J?zef (Bereszit 42:6). Panuj?cy w Egipcie rz?dzi? samodzielnie, tylko on mia? dost?p do w?adzy. Gdy Jitro krytykuje Moj?esza, nie wskazuje mu bardziej efektywnego systemu, m?wi, ?e nie tylko wolno mu, ale wr?cz powinien wprowadzi? zmiany. Jitro przychodzi, by powiedzie? Moj?eszowi, ?e nie system, ale ludzie s? ?wi?ci. S?u?enie systemowi to ba?wochwalstwo, s?u?enie ludziom to pocz?tek s?u?by B!gu. Dop?ki jeste?my zdeterminowani, by robi? rzeczy tak, jak zawsze, poniewa? zawsze tak robili?my, nigdy nie b?dziemy w stanie s?u?y? B!gu. Histori? Jitro poznajemy zanim B!g przekazuje nam Tor?. Uczy nas ona, ?e nie ma systemu, kt?ry by?by z natury ?wi?ty. I tylko gdy jeste?my ch?tni, by odwr?ci? do g?ry nogami spos?b w jaki zawsze dzia?amy, mo?emy przyj?? Tor?.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

t?um. Jojo Wrze?niowska

Paraszat Mikec

December 17, 2020Rabin Yehoshua Ellis

W tym tygodniu J?zef awansuje z najni?szej warstwy spo?ecze?stwa, jest uwi?zionym niewolnikiem, na najpot??niejszego cz?owieka w Egipcie. Jaki stosuje trik? Jest wizjonerem. Faraon do?wiadcza serii niepokoj?cych sn?w i nie podobaj? mu si? interpretacje oferowane przez jego m?drc?w. Gdy tylko s?yszy interpretacj? zaproponowan? przez J?zefa uspokaja si? i przekazuje mu obowi?zki zarz?dzaj?cego pa?stwem. Co m?wi mu J?zef? ?yjemy w dobrych czasach, ale to nie b?dzie trwa?o wiecznie, powinni?my ju? teraz przedsi?wzi?? przygotowania. Kto? mo?e powiedzie?, ?e czasy s? trudne, tak zachowuje si? zwyk?y zrz?da. Kto? posiadaj?cy odrobin? przezorno?ci powie, ?e sprawy si? pogorsz?. J?zefowy dar proroctwa ukazuje si? tu w parze z jego zdolno?ci? zauwa?enia, ?e dobre czasy s? w?a?nie teraz.

Wszyscy umiemy dostrzec, ?e kiedy? sprawy mia?y si? lepiej, to g??wna waluta, kt?r? obracaj? politycy. Nieliczni jednak s? w stanie zobaczy?, ?e wszystko jest dobrze, kiedy jest dobrze. Wizja J?zefa rysuje si? najwyra?niej, gdy m?wi Faraonowi, ?e dobre czasy s? w?a?nie teraz. J?zef wyobra?a sobie okres dostatku i obfito?ci tak wyrazi?cie, ?e jest w stanie przenie?? do tej krainy Faraona i jego ?wit?. Wi?kszo?? ludzi wspomina dzi? czasy sprzed pandemii koronowirusa jako dobre, ale czy tak widzieli?my je wcze?niej? Czy mo?emy wykorzysta? to do?wiadczenie, by uwra?liwi? si? na dobro, kt?re cz?sto ucieka naszej percepcji? Prorocza pot?ga J?zefa nie polega?a na umiej?tno?ci widzenia przysz?o?ci, ale na ?wiadomo?ci, ?e dobro ujawnia si? w tera?niejszo?ci.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

t?um. Jojo Wrze?niowska

Parszat Beszalach

February 7, 2020February 7, 2020Rabin Yehoshua Ellis

Z jakiego? powodu na pocz?tku naszej Parszy napisane jest, ?e kiedy Moj?esz opuszcza? Egipt, wzi?? ze sob? ko?ci J?zefa. To wa?ny szczeg??, poniewa? pod koniec Ksi?gi Bereszit J?zef zobligowa? braci, by w przypadku ostatecznego exodusu zabrali jego ko?ci z Egiptu. Dlaczego jednak wspomniane jest to teraz? Powinna by? o tym mowa raczej w po?owie Parszy z ubieg?ego tygodnia, kiedy Dzieci Izraela przygotowywa?y si? do opuszczenia Egiptu. Dlaczego wi?c jest to napisane teraz? Kiedy Moj?esz wzi?? ko?ci J?zefa, sta?o si? jasne dla wszystkich, ?e nie planowa? ju? powrotu. By?o to oczywiste dla wszystkich, tak?e dla Faraona, ?e gdy Moj?esz wydoby? ko?ci J?zefa z Nilu, Dzieci Izraela odesz?y na zawsze.

P??niej, kiedy powiedziano Faraonowi, ?e Dzieci Izraela nie wracaj?, straci? on panowanie nad sob? i wszcz?? po?cig z udzia?em tego, co pozosta?o z jego armii. Ju? wcze?niej wiadomo by?o, ?e nie wracaj?, z jakiego wi?c powodu Faraon wpad? w tak? z?o??? Faraon nie zareagowa? na to co robili ?ydzi, ale na to, co m?wili ludzie w jego otoczeniu. W tym momencie losy Faraona i Egiptu zosta?y przypiecz?towane. Sta?o si? tak nie dlatego, ?e ?ydzi odm?wili powrotu, ale dlatego, ?e Faraon odm?wi? przyznania si? do swoich ogranicze?.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

Parasza Waigasz – “A J?zef nie m?g? ju? d?u?ej…”

December 14, 2018December 14, 2018Rabin Avi Baumol

Punkt kulminacyjny historii J?zefa i jego braci ma miejsce w paraszy Waigasz po emocjonalnym przem?wieniu Judy. Juda koncentruje si? na najbardziej traumatycznym aspekcie ich zwi?zku z Beniaminem. Pokazuje J?zefowi, ?e jest got?w odda? ?ycie za swojego m?odszego brata niezale?nie od tego, ?e ich ojciec faworyzuje to dziecko. Juda dojrza? do akceptacji tej faworyzacji. Jest got?w z?o?y? ostateczn? ofiar? ze swojego ?ycia, aby jego uprzywilejowany brat m?g? powr?ci? do ojca.

W tym momencie J?zef nie mo?e ju? sobie z tym poradzi?; jednak istnieje pewna rozbie?no?? co do kwestii, z czym on nie mo?e ju? sobie poradzi?.

?????-????? ?????? ????????????, ????? ???????????? ??????, ??????????, ????????? ???-????? ???????; ?????-????? ????? ??????, ????????????? ?????? ???-??????. ? ????????? ???-?????, ????????; ????????????? ?????????, ??????????? ????? ????????. ? ????????? ?????? ??? ?????? ????? ??????, ?????? ????? ???.

J?zef nie m?g? ju? si? powstrzymywa? (LEHITAPEK) i wobec wszystkich, kt?rzy tam byli, zawo?a?: ?Niechaj wszyscy st?d wyjd?!? Nikogo nie by?o z nim, gdy J?zef da? si? pozna? swym braciom.??Wybuchn?wszy g?o?nym p?aczem, tak ?e a? us?yszeli Egipcjanie oraz dworzanie faraona,?rzek? do swych braci: ?Ja jestem J?zef! Czy ojciec m?j jeszcze ?yje??

Rozbie?no?ci w t?umaczeniu s?owa “lehitapek” uzasadniaj? t? dyskusj?. Raszi t?umaczy to jako “tolerowa?”, co oznacza, ?e ??J?zef nie m?g? ju? d?u?ej tolerowa? upokorzenia swoich braci przed egipskimi urz?dnikami i robotnikami, kt?rzy go otaczali. W tym rozumieniu J?zef panowa? nad sob? i swoimi reakcjami, ale czu?, ?e krzywda w oczach Boga jak? Egipcjanie wyrz?dzili jego braciom by?a zbyt wielka.

Onekolos, Radak, Rabin Yosef Bechor Shor, Rabin Hirsch i wielu innych komentator?w odczyta?o to zupe?nie inaczej: J?zef nie m?g? si? ju? powstrzyma? i kontrolowa? swoich emocji. ?zy cisn??y mu si? do oczu i chcia? podzieli? si? swoimi emocjami ze swoimi bra?mi i dlatego musia? si? ujawni?.

Paraszat Waigasz – Chwila prawdy

December 21, 2017Rabin Avi Baumol

Jest pewne s?owo, kt?re pojawia si? w momencie konfrontacji ?J?zefa z jego bra?mi, kt?re nie jest jednoznaczne. S?owo ?powstrzyma??. ??A J?zef nie m?g? si? powstrzyma? przed wszystkimi, kt?rzy przed nim stali?.

Czego J?zef nie by? w stanie zrobi?? I komu lub przed kim nie m?g? tego zrobi??

Raszi wyja?nia, ?e J?zef po prostu nie m?g? ?cierpie? ha?by swoich braci, by jego s?udzy i jego ministrowie byli ?wiadkami opowie?ci o tym, czego bracia si? dopu?cili.

Rabin Saadja Gaon ben Josef Rav Saadya uwa?a, ?e s?owo ?powstrzyma?? w tym przypadku oznacza ruch, czyli niemoc w ruchu. Jego zdaniem J?zef najwyra?niej by? sparali?owany obecno?ci? stoj?cych przed nim.