parsza

Paraszat Jitro

Paraszat Jitro

Rabin Yehoshua Ellis

Co ??czy fakt otrzymania Tory przez Dzieci Izraela z Jitro, kap?anem Midianu? To pytanie zawsze przychodzi do mnie wraz z Parsz? tego tygodnia. Przyjrzyjmy si? Jitro i jego roli w tej Parszy. Tora m?wi, ?e by? kap?anem Midianu, a nasza tradycja przekazuje, ?e by? ?wiatowej klasy ekspertem w dziedzinie ba?wochwalstwa. Na pocz?tku Parszy odrzuca to wszystko i przechodzi na Judaizm. Zaraz potem widzi Moj?esza s?dz?cego ludzi i zwraca mu uwag?, ?e spos?b w jaki to robi nie s?u?y ani Moj?eszowi, ani ludziom. Proponowane przez niego innowacje s? tak oczywiste, ?e mo?na by zapyta? dlaczego Moj?esz sam na nie nie wpad? i dlaczego Tora w og?le zajmuje si? informowaniem nas o owych zmianach?

Dlaczego Moj?esz os?dza? Dzieci Izraela samotnie? Nauczy? si? tego w Egipcie, tak w?a?nie robi? J?zef (Bereszit 42:6). Panuj?cy w Egipcie rz?dzi? samodzielnie, tylko on mia? dost?p do w?adzy. Gdy Jitro krytykuje Moj?esza, nie wskazuje mu bardziej efektywnego systemu, m?wi, ?e nie tylko wolno mu, ale wr?cz powinien wprowadzi? zmiany. Jitro przychodzi, by powiedzie? Moj?eszowi, ?e nie system, ale ludzie s? ?wi?ci. S?u?enie systemowi to ba?wochwalstwo, s?u?enie ludziom to pocz?tek s?u?by B!gu. Dop?ki jeste?my zdeterminowani, by robi? rzeczy tak, jak zawsze, poniewa? zawsze tak robili?my, nigdy nie b?dziemy w stanie s?u?y? B!gu. Histori? Jitro poznajemy zanim B!g przekazuje nam Tor?. Uczy nas ona, ?e nie ma systemu, kt?ry by?by z natury ?wi?ty. I tylko gdy jeste?my ch?tni, by odwr?ci? do g?ry nogami spos?b w jaki zawsze dzia?amy, mo?emy przyj?? Tor?.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

t?um. Jojo Wrze?niowska

Paraszat Toldot

Paraszat Toldot

Rabin Yehoshua Ellis

Jestem Amerykaninem. Cho? nie mieszkam w Stanach Zjednoczonych ju? od niemal dwudziestu lat lat, zar?wno ich sukces, jak i one s? dla mnie wci?? niezwykle wa?ne. Mam w sobie obecnie du?o l?ku, poniewa? pokojowy proces przekazania w?adzy po wyborze nowego prezydenta znajduje si? w impasie. Obydwaj kandydaci oskar?aj? si? nawzajem o pr?b? kradzie?y wybor?w, acz fakty przemawiaj? tylko w imieniu jednego z nich. Sytuacja ta, cho? przera?aj?ca, nie jest niespotykana – to taktyka wykorzystywana przez zwolennik?w totalitaryzmu, kt?ra ma s?u?y? znalezieniu okoliczno?ci stanowi?cych usprawiedliwienie dla zawieszenia wybor?w i innych demokratycznych praw.

Wyobra?cie sobie moje zaskoczenie, gdy w tym tygodniu Jakub zrobi? dok?adnie to samo. Esaw by? pierworodnym synem i ojciec wybra? go na lidera nowopowsta?ego narodu Izraela. Tymczasem wkracza Jakub i kradnie Esawowi b?ogos?awie?stwo przyw?dztwa. O ile dobrze si? orientuj?, Jakub nie ma ?adnego halachicznego usprawiedliwienia dla swoich dzia?a?. Jak m?g? wi?c zachowa? si? w taki spos?b i jak my mo?emy to usprawiedliwia?? Nie znajduj? szczerej odpowiedzi, takiej, kt?ra nie legitymizowa?aby  r??nego rodzaju nadu?y?. Oczywi?cie wszyscy wiemy, ?e Esaw by? nieodpowiedni? osob? do kontynuowania misji Abrahama, ale to nie wystarcza, nieprawda?? Zapewne by?o to z?e i tego w?a?nie mieli?my si? tutaj nauczy?. ?adne b?ogos?awie?stwo, wszystko jedno przez kogo udzielane, nie mo?e sta? na drodze woli B!ga. Teraz, tysi?ce lat p??niej, umiemy to dostrzec, ale w tamtych czasach Rebeka i Jakub nie umieli, robili wi?c wszystko najlepiej jak tylko mogli. Mo?e powinni?my wstrzyma? si? od oceniania charakteru `Rebeki i Jakuba, ale nie robi? tego wobec ich czyn?w.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

T?um. Jojo Wrze?niowska

Paraszat Haazinu

Paraszat Haazinu

Rabin Yehoshua Ellis

Za ka?dym razem, gdy po roku studiowania Tory docieramy do Parszy Haazinu, jestem ca?kowicie zagubiony. Lata, kt?re sp?dzi?em na nauce hebrajskiego i Tory w ?aden spos?b nie pomagaj? w rozwik?aniu tego problemu. Rozumiem wszystkie s?owa Parszy, ba! rozumiem nawet ca?e zdania, ale kiedy pr?buj? z?o?y? je w zrozumia?? ca?o??, czuj? si? jakbym r?k? ?apa? dym. Obrazy s? bogate i pi?kne, proroctwa wyra?ne, ale o co konkretnie chodzi? Wci?? jestem zagubiony. To w?a?nie jest duch Jom Kippur. Rosz Haszana to umiejscowienie w formie i narracji tego, co jest i tego, co b?dzie. Jom Kippur za? to niemo?no?? dokonania tego, poniewa? koniec ko?c?w nie jestem w stanie wyja?ni? ani usprawiedliwi? swoich grzech?w. Mog??jedynie b?aga? o wybaczenie i pr?bowa? zado??uczyni?.

Oby?my wszyscy zostali przypiecz?towani w Ksi?dze Zdrowia i Dobrego ?ycia!

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

t?um. Jojo Wrze?niowska

Paraszat Ki Tece

Paraszat Ki Tece

Rabin Yehoshua Ellis

Parsza w tym tygodniu rozpoczyna si? rewelacyjnie. B!g daje nam militarne zwyci?stwo i je?c?w wojennych. Potem sprawy przybieraj? przykry obr?t. Moj?esz m?wi, co si? wydarzy. W?r?d je?c?w dostrze?esz pi?kn? kobiet? i zechcesz wzi?? j? za ?on?. Gdy ju? ni? zostanie, znienawidzisz i j?, i syna, kt?rym ci? obdarzy. Syn stanie si? nieletnim przest?pc? i b?dzie tak zepsuty, ?e wydasz go na ?mier? z r?k wsp?lnoty. Ca?e to cierpienie i trauma maj? swoje ?r?d?o w darze od B!ga.

My?limy, ?e bycie odbiorcami wspania?omy?lno?ci B!ga jest dowodem na nasz wy?szy status, gdy w rzeczywisto?ci cz?sto jest odwrotnie. Najwi?kszym prezentem jaki B!g mo?e nam da? jest duchowe wyniesienie, szansa na rozw?j duchowy, kt?ry mo?liwy jest tylko poprzez wyzwanie i po?wi?cenie. Kiedy B!g daje nam nagrod?, znaczy to, ?e nadchodz? wi?ksze wyzwania. Parsza w tym tygodniu ostrzega nas, ?e przesz?e dzia?anie nie jest gwarancj? przysz?ych dochod?w. M?wi raczej, ?e nagroda w przesz?o?ci oznacza wyzwania w przysz?o?ci.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua

t?um. Jojo Wrze?niowska

Paraszat Eikew

Paraszat Eikew

Rabin Yehoshua Ellis

Parsz? w tym tygodniu otwiera lista b?ogos?awie?stw, kt?rych do?wiadczy nar?d Izraela kiedy osiedli si? na ziemi Izraela i ?y? b?dzie zgodnie z prawami Izraela. Nie jest to kr?tka lista. Gdy j? czytam, czuj? jak ro?nie m?j niepok?j, poniewa? cz?sto w Torze po b?ogos?awie?stwach pojawiaj? si? kl?twy. Pocz?tek tej Parszy jest diametralnie r??ny od Parszy z ubieg?ego tygodnia, w kt?rej B!g wyra?nie odm?wi? spe?nienia b?aga? modl?cego si? Moj?esza. Jak mo?na wyt?umaczy? t? r??nic?, gdzie najpierw marzenia Moj?esza spotykaj? si? z odmow?, a potem Moj?esz o?wiadcza, ?e wszystkie nasze marzenia b?d? spe?nione?

Najbardziej oczywist? odpowiedzi? jest stwierdzenie, ?e poprzednia Parsza m?wi?a o modlitwie, natomiast Parsza w tym tygodniu m?wi o dzia?aniu. Modlitwa jest kluczow? cz??ci? Judaizmu, musimy modli? si? trzy razy dziennie. Jaki jest cel modlitwy? Utrzymywa? klarown? wizj? ?wiata, kt?ry staramy si? urzeczywistni?. Musimy zna? nasze cele, je?li chcemy je osi?ga?, ale jedynie zna? i pragn?? ich to za ma?o. Cho? wizja naszej przysz?o?ci jest wa?na, bez dzia?ania jest tylko fantazj?. Parsza Eikew m?wi nam, ?e dzia?anie jest ?r?d?em wszystkich b?ogos?awie?stw, a ?r?d?em naszych dzia?a? powinny by? najg??bsze modlitwy bezpo?rednio z serca.

Szabat Szalom!

Z mi?o?ci?,

Yehoshua