Rabin Avi Baumol

Zestawienie – Paraszat Wezot Habracha

Rabin Avi Baumol

Jest co? pocieszaj?cego w tym, ?e czytamy pierwszy fragment Tory tego samego dnia, kt?rego ko?czymy roczny cykl! Wed?ug tradycji ?ydowskiej, Ezdrasz po powrocie z Babilonu do Izraela w IV wieku, wprowadzi? zwyczaj cotygodniowego czytania Tory. W ten spos?b wype?niamy biblijne przykazanie, ?e ca?o?? Tory musi by? odczytana w ci?gu siedmiu lat, tyle ?e czytamy j? ka?dego tygodnia i cykl Tory ko?czymy co roku.

Mamy 54 parasze w Torze, ale mniej ni? 54 Szabat?w w roku, dlatego te? w niekt?re Szabaty odczytujemy dwie parasze jednocze?nie. Po to, aby by? gotowym na ?wi?to Simchat Tora z odczytywaniem ko?cowej paraszy ? Wezot Habracha.

Rabini stworzyli tradycj?, kt?ra ??czy koniec Tory z jej pocz?tkiem, ?mier? Moj?esza ze stworzeniem ?wiata. W jakim celu? Najbardziej oczywist? odpowiedzi? jest to, by przekaza? ide?, ?e Tora stanowi ci?g?y cykl, bez wyra?nego zako?czenia, zatacza ko?o, obejmuje nasze ?ycie i p?ynnie przeprowadza nas od ko?cowych wniosk?w do pierwszych chwil …
Wierz? jednak, ?e istnieje g??bszy pow?d do zestawienia tych dw?ch historii. Read more →

Ruch – Paraszat Wajelech

Rabin Avi Baumol

W Rosz Haszana po ko?ysz?cej si? modlitwie w synagodze i po skosztowaniu naszego specjalnego ?wi?tecznego posi?ku, wszyscy udali?my si? zgodnie z tradycj? do pobliskiej rzeki, gdzie symbolicznie wyrzucili?my nasze grzechy, przygotowuj?c si? do pokuty.

Gdy tak sta?em przy Wi?le, m?wi?em o pewnej niezaprzeczalnej prawdzie w odniesieniu do rzeki i morza, o ich nieustannym ruchu. Rzeka i morze nigdy nie s? statyczne; rzeka wr?cz symbolizuje ruch czasu.

Gdy w danej chwili spogl?damy na rzek?, wiemy, ?e nigdy nie b?dziemy mogli ponownie prze?y? tego samego momentu w ten sam spos?b; nale?y on ju? do przesz?o?ci i przysz?o?? nale?y do nas.

Wierz?, ?e tej lekcji o wspania?ym bo?ym stworzeniu nie mo?na przegapi? w Rosz Haszana. Jako ?ydzi nigdy nie powinni?my by? postrzegani jako zastygli; musimy by? zawsze w stanie ruchu ? ku Bogu, ku s?u?bie bli?niemu, do budowania lepszej przysz?o?ci.

Parasza, kt?ra przekazuje nam przedostatnie przem?wienie Moj?esza do syn?w Izraela, w dojrza?ym ju? wieku 120 lat, podaje nam dziwny opis: ?I Moj?esz chodzi??. Dlaczego w ostatnich dniach przed jego odej?ciem Tora uwa?a za wa?ne opisanie Moj?esza jako chodz?cego? Podobny opis pojawia si? w stosunku do proroka Eliasza, na chwile przed jego odej?ciem z tego ?wiata. Jaka jest tajemnica chodzenia? Prorok Izajasz m?wi o prawdziwej, szczerej drodze do Boga: ?Lecz ci, co zaufali Panu, odzyskuj? si?y, otrzymuj? skrzyd?a jak or?y: biegn? bez zm?czenia, bez znu?enia id??. Read more →

Nie ma Krakowa bez ?yd?w

Nie ma Krakowa bez ?yd?w

Rabin Avi Baumol

To niezwyk?e m?wi? o filosemity?mie w dzisiejszej Europie, ale nie mam innych s??w na to, co prze?y?em w Krakowie w ubieg?ym tygodniu. M?wi?c najpro?ciej – do?wiadczy?em mi?o?ci. By?a to mi?o?? wsp?lnoty chrze?cija?skiej skierowana do populacji, kt?ra zosta?a stracona w Polsce w wyniku Holokaustu.

Marsz Pami?ci i ?ycia by? wynikiem rozmowy, kt?r? przeprowadzi?em z moim chrze?cija?skim studentem Irkiem Czubakiem. By?o to po jednym z naszych wp?lnych zaj??, kt?re prowadz? dla ?yd?w i nie -?yd?w. Irek i jego ?ona oraz 40-50 innych os?b przychodz? na moje wyk?ady pt. Judaizm dla wszystkich. Podczas spotka? poznajemy Bibli?, Talmud oraz filozofi? ?ydowsk?. Przez ostatnie trzy lata te zaj?cia dawa?y mi wielk? satysfakcje. dsc_04411

Krak?w ma bogat? histori? ?ydowsk?, kt?ra si?ga prawie 800 lat i ??czy si? z wieloma wielkimi rabinami i wa?nymi postaciami r?wnie? dla wsp??czesnego judaizmu. Krak?w, jak ca?a Polska, jest miejscem masowych mord?w i prawie ca?kowitego unicestwienia ?ycia ?ydowskiego w czasie Holokaustu. I cho? w?r?d Polak?w jest wielu Sprawiedliwych, kt?rzy pomagali ?ydom podczas wojny znajd? si? i tacy, kt?rzy bezpo?rednio lub po?rednio odpowiadali za pod?eganie do zniszczenia lub wyp?dzenia ?yd?w z ich dom?w. Read more →

“Nigdy bogobojny cz?owiek nie b?dzie…” – Rozwa?ania nad ca?okszta?tem paraszy Ki Tawo

Rabin Avi Baumol

 

?To s? s?owa przymierza, kt?re nakaza? Pan zawrze? Moj?eszowi z Izraelitami w kraju Moabu, opr?cz przymierza, jakie zawar? z nimi na Horebie?.

Parasza przedstawia nam kulminacyjny punkt mowy Moj?esza, streszczenie i przekaz ca?ej Ksi?gi Powt?rzonego Prawa: dwadzie?cia pi?? rozdzia??w zach?ty, upomnienia, historii i przykaza?.

Je?li chcieliby?my podsumowa? t? parasz?, z ca?? pewno?ci? wybraliby?my werset, kt?ry opisuje drugie przymierze mi?dzy Izraelem a Bogiem. Skoro tak, to dlaczego parasza zaczyna si? od micwy bikurim, czyli zwi?zanej z pierwszymi plonami? Innymi s?owy, jakie ma znaczenie wspominanie o micwie bikurim w g?rach Moabu? Wielu zada?o sobie to i spr?bowa?o na nie odpowiedzie?:

Bikurim ? poniewa? jest to pierwsza micwa przykazana ludowi Izraela przed wkroczeniem do Ziemi Izraela.

Bikurim ? poniewa? przykazanie to odzwierciedla przej?cie pomi?dzy istnieniem nadprzyrodzonym na pustyni a ?yciem w zale?no?ci od ziemi i uprawy.

Bikurim ? bo to jedyny fragment w Torze, kt?ry przestawia modlitw? pe?n? uwielbienia i dzi?kczynienia Bogu ?w?druj?cym Aramejczykiem by? m?j ojciec?.

Bikurim ? bo wi??? lud Izraela z miejscem, kt?re wybra? B?g, aby tam zamieszka?o jego imi?. Dlatego te? ka?dy, kto przebywa w g?rach Galilei, powinien powr?ci? do duchowego centrum ??cz?cego go z Bogiem. Read more →

S?dzia i policjant w nas – Paraszat Szoftim

Rabin Avi Baumol

“Shoftim veszotrim Titel Lecha bechol szearecha? – Ustan?w s?dzi?w i policjant?w we wszystkich swoich bramach.

Pszat, czyli proste i dos?owne rozumienie tekstu, kt?ry pojawia si? na pocz?tku naszej parszy ? zdaje si? nawi?zywa? do wymiaru sprawiedliwo?ci, kt?ry Izraelici s? zobowi?zani stworzy? w Ziemi Izraela.

W rzeczywisto?ci, system prawny oparty na sprawiedliwo?ci, dotyczy nie tylko ludu Izraela, ale ca?ego ?wiata. Stworzenie system?w wymiaru sprawiedliwo?ci jest jednym z siedmiu obowi?zk?w, kt?re dotycz? wszystkich Bnei Noach (potomk?w Noego i narod?w, kt?re chc? przestrzega? przymierza Noego z Bogiem).

I chodzi tu nie tylko o system sprawiedliwo?ci, lecz r?wnie? wykonywanie orzecze? s?dzi?w.

W?adza s?downicza musi by? uzupe?niona przez w?adz? wykonawcz?. M?dro??, kt?ra jest zawarta w kodeksach prawnych i wytycza moralno??, musi zosta? zaszczepiona w tkank? spo?ecze?stwa. Read more →