Rabin Icchak Rapoport
Tania – Jedenasta Lekcja
Spo?ecze?stwo a Indywidualno??
Talmud w traktacie Eiruwin folio 21b opowiada o dw?ch dekretach rabinackich, kt?re nie by?y wprowadzone przez rabin?w, ale raczej przez kr?la Szlomo (Salomona). M?wimy o dw?ch dekretach, nazywane po hebrajsku eiruw i netilat jadajim. Co one oznaczaj??
Eiruw jest to dekret, kt?ry m?wi, ?e nie wolno w Szabat wynosi? co? z przestrzeni prywatnej jak np. z domu, do przestrzeni publicznej jak np. na ulic?, lub odwrotnie. R?wnie? nie wolno przemieszcza? rzeczy w przestrzeni publicznej lub nosi? je ze sob?, tak jak np. nosi? klucze w kieszeni, pcha? w?zek dzieci?cy itp. Wszystko to jest zabronione, ale tylko i wy??cznie, je?li nie ma eiruw. Co to jest eiruw?
Eiruw jest ogrodzeniem przestrzeni publicznej, co symbolicznie robi j? do przestrzeni prywatnej. To nie musi by? odr?bne ogrodzenie; ono mo?e sk?ada? si? z lin telefonicznych i z lin prowadz?ce pr?d.
Jaki jest cel dekretu eiruw? Celem jest, ?eby zach?ci? ?yd?w do zamieszkania razem i tym sposobem wzmocni? spo?ecze?stwa ?ydowskie. W ka?dym miejscu gdzie mieszka wielu ?yd?w konstruuje si? eiruw, bo brak eiruw bardzo utrudnia ?ycie cz?owieka przestrzegaj?cego Szabat. W ka?dym miejscu w Izraelu jest eiruw, jak r?wnie? np. w ?ydowskich dzielnicach Londynu, Nowego Jorku, Sydney, itd. Je?li jest wystarczaj?ca ilo?? ch?tnych to spo?ecze?stwo zapewni, ?eby istnia? eiruw. Natomiast w ma?ych gminach jak w Polsce ?ydzi cierpi? z braku eiruw. W taki spos?b ten dekret s?u?y, ?eby zach?ci? ?yd?w do mieszkania razem w tej samej miejscowo?ci. Read more
Dwa Dni Rosz HaSzana
Wiele ludzi b??dnie rozumie, dlaczego obchodzimy Rosz HaSzana przez dwa dni zamiast jednego dnia. W Torze jest napisane o Rosz HaSzana ?w si?dmym miesi?cu w pierwszym dniu miesi?cu..? (Wajikra 23, werset 23), czyli powinni?my Rosz HaSzana obchodzi? przez jeden dzie? a nie przez dwa! Natomiast wiemy, ?e ju? w czasie Tanachu, ju? z okresu pierwszego Beit HaMikasz (?wi?tyni?) w Jerozolimie, ju? wtedy zacz??o wiele ludzi obchodzi? Rosz HaSzana w ci?gu dw?ch dni zamiast jednego. Dlaczego?
Musimy najpierw wyt?umaczy? temat obchodzenia nowego miesi?ca, na bazie ?r?de? w Torze i w Talmudzie. Tora m?wi:
?Miesi?c ten, b?dzie wam pocz?tkiem miesi?cy; pierwszym on dla was z miesi?cy roku? (Ksi?ga Szemot 12, werset 2; t?um. Cylkowa).
Tora r?wnie? nakazuje:
?Oto uroczysto?ci Wiekuistego, zgromadzenia ?wi?teczne, kt?re obwieszcza? macie w czasie swoim? (Ksi?ga Wajikra 23, werset 4; t?um Cylkowa).
W jaki spos?b mamy obwieszcza? uroczysto?ci Wiekuistego ?w czasie swoim?? Read more