?a?oba po ?wi?tyni. Bnei Menasze ??cz? si? z przesz?o?ci?

?a?oba po ?wi?tyni. Bnei Menasze ??cz? si? z przesz?o?ci?

?Trzy tygodnie? w kalendarzu ?ydowskim, kt?re rozpoczynaj? si? 17 dnia miesi?ca Tammuz i ko?cz? 9 dnia Aw, to okres ?a?oby i wspomnienia upami?tniaj?ce zniszczenie pierwszej i drugiej ?ydowskiej ?wi?tyni. 

W Nof Hagalil, mie?cie w regionie Galilei, grupa imigrant?w Bnei Menasze z Mizoram w p??nocno-wschodnich Indiach wykorzysta?a ten czas, aby odda? si? prawdziwemu op?akiwaniu i rozmy?laniom.

W przeddzie? postu 17 dnia miesi?ca Tammuz, grupa Bnei Menasze z tego miasta wzi??a udzia? w specjalnym programie nauczania skupionym wok?? za?bnych 3 tygodni. Wsp?lnym wysi?kiem Shavei Israel, jesziwy Hesder w Nof Hagalil i w?adzami miejskimi stworzona zosta?a specjalna broszura w j?zyku mizo, dzi?ki kt?rej mo?na uczy? si? o tym wyj?tkowym czasie. Nast?pnie, ksi??eczka pos?u?y?a za przewodnik z t?umaczeniami w mizo i po hebrajsku. U?yto go podczas programu nauczania przez Zoom, w kt?rym udzia? wzi?li m.in. Tzvi Haokipem, koordynator Bnei Menasze z Shavei Israel, Yitzhak Kawlni, kt?ry r?wnie? wsp??pracuje z Bnei Menasze, ch?opcami z Nof Hagalil Hesder Jesziwa, rabin Uriel z Garin Torani z Nof Hagalil i rabin miasta.

W naukach uczestniczy?o ponad 50 os?b, g??wnie z plemienia Bnei Menasze.

Cwi Haokip tak powiedzia? o programie: ?Op?akujemy zniszczenie ?wi?tyni i modlimy si? o przywr?cenie jej. Ludzie zadawali pytania na ten temat i dowiadywali si?, jak wa?ne jest studiowanie Tory. To by?o wspania?e do?wiadczenie, kt?re pomog?o nam wszystkim zrozumie? prawdziwe znaczenie tych tak wa?nych dla ?yd?w trzech tygodni. Ktokolwiek op?akuje zniszczenie ?wi?tyni, zobaczy jej przywr?cenie…?

Paraszat Waetchanan

Paraszat Waetchanan

Mia?em ostatnio kilka trudnych tygodni. Nie strasznego si? nie sta?o – ot, seria rozczarowa?. W takich chwilach Parsza Waetchanan jest dla mnie pocieszeniem. Brak odpowiedzi na modlitwy Moj?esza to pierwsze, co rzuca si? w oczy. Moj?esz bardzo wyra?nie m?wi, ?e b?aga? B!ga o pozwolenie na wej?cie do Izraela, a B!g nie tylko nie odpowiedzia? na jego modlitwy, ale wr?cz zez?o?ci? si??na niego. Rozczarowanie jest naturaln? cz??ci? ?ycia. Przytrafia si? najlepszym, nawet naszemu ?wi?temu nauczycielowi Moj?eszowi. Czasami to, co wydaje si? nam potrzebne, nie jest tym, co jest nam potrzebne zdaniem B!ga. ?adna liczba modlitw, czy post?w tego nie zmieni. Ju? wkr?tce rozpoczniemy pierwszy Szabat po Tisza B?Av. B?dzie on mia? miejsce w ?wiecie, kt?ry si? zepsu? i nie jest odkupiony. Mo?e tego w?a?nie chce B!g. Mo?e potrzebujemy tych komplikacji, by ?wiat sta? si? taki, jaki potrzebuje by?, a nie by? jedynie taki, jakim ja chc? ?eby by?.

Z pokojem,

Yehoshua

t?um. Jojo Wrze?niowska

Dzie? tragedii dla narodu ?ydowskiego –  ?ydzi hiszpa?scy, 9 Aw, 1492

Dzie? tragedii dla narodu ?ydowskiego – ?ydzi hiszpa?scy, 9 Aw, 1492

?ydzi hiszpa?scy zostali wygnani z Hiszpanii z wielkim okrucie?stwem 9 dnia ?ydowskiego miesi?ca Aw w 1492 roku. Wielu z nich zmar?o z powodu chor?b i g?odu, gdy pr?bowali znale?? schronienie, a ci, kt?rzy pozostali w Hiszpanii i skrywali swoj? ?ydowsk? to?samo?? ucierpieli przez Inkwizycj?. Ich potomk?w mo?na spotka? do dzisiaj.

Dodatkowo do litanii katastrof zwi?zanych z Tisza BeAw, dosz?o wydalenia ?yd?w z Hiszpanii w 1492 r. Co oznacza?o koniec wspania?ej spo?eczno?ci Sefardyjskich ?yd?w na P??wyspie Iberyjskim.

Gdy kr?l Ferdynand i kr?lowa Izabela usun?li oko?o 200 000 ?yd?w z Hiszpanii z Tisza BeAw 1492, byli przekonani, ?e rozwi?zali sw?j ?ydowski problem. Jednocze?nie zgodnie z Dekretem z Alhambra z 1492 roku, w Hiszpanii pozosta?o dodatkowe 200?000 ?wie?o ochrzczonych Chrze?cijan. Hiszpa?scy monarchowie wierzyli, ?e bez wp?ywu i obecno?ci ?rodowiska ?ydowskiego ci Nowi chrze?cijanie ca?kowicie zasymiluj? si? z katolickim spo?ecze?stwem hiszpa?skim. Niekt?rzy owszem zasymilowali si?. Inni natomiast tylko pozornie byli chrze?cijanami, a potajemnie utrzymywali ?ydowsk? wiar? na tyle na ile to by?o mo?liwe.

Read more

Paraszat Dewarim

Paraszat Dewarim

Ksi?ga Dwarim jest ostatni? z Pi?cioksi?gu Moj?esza. M?drcy nazywaj? j? “Miszne Tora” (Tora Powt?rzona) ze wzgl?du na jej zawarto??, kt?ra jest powt?rzeniem wielu kwestii poruszonych ju? wcze?niej. Jak pisze Ramban we wst?pie do ksi?gi Dwarim: W tej ksi?dze Moj?esz wyja?nia pokoleniu wchodz?cemu do Ziemi Izraela wi?kszo?? przykaza?, kt?re b?d? tam obowi?zywa?y. Wszystkie te micwy ju? zosta?y mu dane na G?rze Synaj lub w Namiocie Wyznaczonych Czas?w w pierwszym roku po wyj?ciu z Egiptu przed grzechem szpieg?w. Dlatego te? j?zyk przekazywania praw r??ni sie od tego, kt?ry u?ywany by? we wcze?niejszych ksi?gach (np. brak takich zwrot?w jak: “I powiedzia? B?g do Moj?esza m?wi?c rozka? Synom Izraela…”).

Read more

Tisza be-Aw: Dzie? ?a?oby, dzie? ?alu za grzechy

(Ba bazie wyk?adu Rabina J?zefa B. Soloveitchik b?ogos?awionej pami?ci, z 1979)

Tisza be-Aw, przedstawia dwie pozornie przeciwstawne kategorie halachiczne. Z jednej strony, Tisza be-Aw jest przede wszystkim dniem ?a?oby. Jest uosobieniem aweilut jeszana “starej ?a?oby”, kt?ra dotyczy historycznej tragedii, w przeciwie?stwie do aweilut chadasza, “nowej ?a?oby”, kt?ra dotyczy ?wie?ej osobistej straty kogo? bliskiego. Nasza ?a?oba zwi?zana ze zniszczeniem Beit ha-Mikdasz (?wi?tyni) dotyczy czego?, co jest przesz?o?ci?. W tym dniu smutku, nadrz?dnym motywem jest bierno?? ? bo czym innym jest ?a?oba, je?li nie akceptacj? gorzkiej straty? W taki dzie?, Chazal nam nakazuje: “Szew We-al taaseh” ? sied? i nie dzia?aj.

Prawa aweilut (?a?oby) s? pe?ne zakaz?w: nie pracuj, nie rozmawiaj, nie zak?adaj tefilin, nie ucz si? Tory, nie tnij w?os?w, nie g?l si? etc. Wed?ug Ramban w Tisza be-Aw nie mo?emy nawet wykonywa? tych akt?w ?a?oby, kt?re s? zwyczajowo akceptowane przy stracie bliskiej osoby, takie jak ? przedarcie ubrania, przykrywanie g?owy, odwracanie ???ka. Nie stosujemy tych akt?w, poniewa? powinni?my zachowa? bierno??. Jest jednak pewien wyj?tek od tej regu?y, kt?ry wkr?tce om?wimy. Ale przyjrzyjmy si? temu innemu aspektowi Tisza be-Aw. Read more